به مناسبت سالروز ازدواج پیامبر(ص) و حضرت خدیجه(س)

 

ضرورت بیان فضائل زنان شایسته

کتاب خدا بر خلاف تصور برخی افراد که فقط مردان را الگوی افراد و جامعه می دانند. آنجا که می خواهد الگوها و اسوه ها را معرّفی کند. در کنار اسوه بودن حضرت ابراهیم علیه السلام و پیامبر اکرم (ص). الگوها و نمونه هایی از زنان وارسته و همچنین زنان گمراه را نیز به جامعه و مؤمنان معرّفی می نماید.

از جمله می فرماید:

«ضَرَبَ اللهُ مَثَلاً لِلذین کَفَروا امْرَأه نوحٍ وامْرأهَ لوطٍ . کانَتا تَحْتَ عَبْدَیْن مِنْ عِبادِنا صالِحین. فَخانَتاهُما فَلَمْ یُغْنِیا عَنْهُما مِنَ الله شَیئاً. وَقیلَ ادْخلا النّار مَعَ الدَاخِلینَ. وَضَرَبَ اللهُ مَثَلاً لِلَّذین آمَنوا إمْرَأهَ فِرْعَوْنَ. إذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لی عِنْدَکَ بَیْتاً فی الجَنَّهِ. وَنَجِّنی مِنْ فِرْعَوْنَ وَعَمَلِهِ وَنَجِّنی مِنَ القَوْمِ الظَّالِمینَ. وَمَرْیَمَ ابْنَتَ عِمْرانَ الَّتی اَحْصَنَتْ فَرْجَها. فَنَفَخْنا فیه مِنْ روحِنا. وَصَدَّقَتْ بِکَلِماتِ ربِّها وکُتُبه وَکانَتْ مِنَ القانِتِین[۱] .

پروردگار برای کسانی که کافر شدند. به همسر نوح و همسر لوط مثل زده است. که آن دو تحت سرپرستی دو بنده از بندگان صالح ما بودند. ولی به آن دو خیانت کردند. و ارتباط با این دو [پیامبر] در برابر خداوند سودی به حالشان نداشت. و به آنها گفته شد: «وارد آتش شوید همراه کسانی که وارد می شوند».

و خدا برای مؤمنان به همسر فرعون مثل زده است. در آن هنگام که گفت: «پروردگارا! خانه ای برای من نزد خودت در بهشت بساز. و مرا از فرعون و کار او نجات ده و مرا از گروه ستمگران رهایی بخش . ». و همچنین به مریم دختر عمران که دامان خود را پاک نگه داشت. و ما از روح خود در آن دمیدیم. و او کلمات پروردگار و کتابهایش را تصدیق کرد. و از مطیعان فرمان خدا بود».

زنان هم می توانند الگو برای همه جامعه باشند

آیات فوق نشان می دهد. که زنان بزرگ نه تنها الگو و اسوه برای زنان می باشند. بلکه مثال و نمونه برای کل جامعه می باشند. در همین راستا بیان فضائل و مقامات حضرت خدیجه (س) می تواند برای کل جامعه اسلامی راهگشا باشد. و الگوی زیبائی برای جامعه ایمانی قرار گیرد. چرا که به شهادت پیامبر اکرم (ص) خدیجه از کاملترین زنان وبهترین الگوهایی است. که فضائل و مقامات او به حد کمال رسیده است.

این معنی را پیامبر با بیانات مختلفی مطرح نموده است. در یک جا فرمود: «خَیْرُ نِساءِ العالَمین مَرْیَمُ. آسِیهُ، خَدیجَهُ وَفاطِمَهُ علیها السلام. برترین زنان عالم، مریم، آسیه، خدیجه و فاطمه علیها السلام هستند». [۲]در جای دیگر فرمود: .«إنَّ اللهَ اخْتارَ مِنَ النِّساءِ أرْبَعاً: مَرْیَمَ وآسِیَّهَ وخَدیجَهَ وفاطِمَهَ[۳]. براستی خداوند از زنان عالم چهار زن بر گزید:. مریم، آسیه، خدیجه، وفاطمه علیها السلام».

ریشه مقامات و فضائل حضرت خدیجه

قطعاً فضائل و مقامات حضرت خدیجه بدون اسباب و علّت نمی تواند باشد. عقل و عنایات و الطاف الهی، ریشه فضائل و مقامات اوست.

در کلمات برخی موّرخان به این جملات برمی خوریم:. «کانَتْ خَدیجَهُ إمْرَأهً عاقِلَهً شَریفَهً مَع ما أرادَ اللهُ بِها مِنَ الکرامَهِ وَالْخَیْرِ وَهِیَ یَوْمَئذٍ أفْضَلُهُمْ نَسَباً وَأعْظَمُهُم شَرَفاً وَأکْثَرُهُمْ مالاً. خدیجه با آنچه خداوند از بزرگی و خیر که نسبت به او اراده کرده بود. بانوی خردمند شریفی بود. او در آن دوران از برترین افراد در نسب و بزرگترین شخصیت درشرف و ثروتمندی بود [۴]».

منزلت حضرت خدیجه در کتب آسمانی

ایمان خدیجه به پیامبر اکرم (ص) و انتخاب او به عنوان همسر آینده. در کنار درایت و لطف الهی نقش تعیین کننده ای. در فضائل و مقامات خدیجه سلام الله علیها دارد. جالب این است. که راهب نصرانی این مسئله را قبل از رسالت پیامبر و ازدواج او با خدیجه به خوبی پیش بینی کرد. که اگر خدیجه پیغمبر را رها نکند به مقامات و فضائل عظیمی دست خواهد یافت.

آنجا که به میسره غلام خدیجه گفت: «یا مَیْسَرَهُ إقْرَأ مَوْلاتَکَ مِنّی السّلام وَاعْلِمْها أنَّها قَدْ ظَفَرّتْ بِسَیِّدِ الاَنامِ. وَأنَّهُ سَیَکونُ لَها شَاْنٌ مِنَ الشَّاْنِ وتَفْضُلُ عَلی سائِرِ الخاصِّ والْعامِ وَاحْذَرْها. أنْ تَفوتَها القربَ مِنْ هذا السَّیِد فَإنَّ اللهَ تعالی سَیَجْعَلُ نَسْلَها مِنْ نَسْلِهِ. وَیَبْقی ذِکْرُها إلی آخِرِ الزَّمانِ…؛[۵]. ای میسره به خانم و مولای خود سلام مرا برسان. و به او اعلام کن که به آقای مردم [حضرت محمد] دست یافته است.

وبه زودی برای او (خدیجه) شأن و جایگاهی خواهد بود. و بر تمامی خاص و عام برتری می یابد. و بترسان او را از اینکه نزدیک شدن به این آقا (محمد صلی الله علیه و آله) را از دست بدهد. زیرا خداوند بلند مرتبه بزودی نسل او را از نسل محمد قرار خواهد داد. و نام [نیکش] تا آخر الزمان خواهد ماند».

مقام حضرت خدیجه در پیشگاه الهی

بارها موقعیت و مقام حضرت خدیجه در کلام خدا وارد شده است. و از منزلت رفیع او در درگاه الهی پرده برداشته است.

که به نمونه هایی اشاره می شود:

سلام خاص الهی

بارها سلام سفارشی و مؤکّد ربوبی توسط جبرئیل به محضر حضرت خدیجه رسیده است. ابو هریره نقل کرده است که: «أتی جَبْرَئیلُ النَّبیَّ صلی الله علیه وآله. فَقالَ: هذِهِ خَدیجَهُ .قَدْ أتَتْکَ مَعَها إناءٌ مُغطّی فیه إدامٌ أوْ طَعامٌ أوْ شَرابٌ. فَإذا هِیَ أتَتْکَ فَاقْرَأ عَلَیْها السَّلامَ مِنْ رَبِّها. وَمِنِّی السَّلام…؛ [۷] . جبرئیل نزد پیامبر آمد و گفت: حضرت خدیجه همراه با ظرفی سر پوشیده. که در آن خورشت یا غذا یا نوشیدنی است نزد تو می آید. پس هر گاه آمد، سلام پروردگارش و سلام من را به محضر او برسان» .

روایت دیگر

در روایت دیگری می خوانیم: «إنَّ جَبْرَئیلَ أتی النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله فَقالَ إقْرَءْ خَدیجَهَ مِنْ رَبِّها السَّلامَ. فَقالَ رَسولُ الله صلی الله علیه و آله: یا خَدیجَهُ هذا جَبْرَئیلُ یُقْرِئُکَ مِنْ رَبِّکِ السلامَ. قالَتْ خَدیجَهُ: اللهُ السَّلامُ وَمِنْهُ السَّلامُ وَعَلی جَبْرئیلَ السَّلامُ[۸]. به حقیقت جبرئیل نزد پیامبر آمد پس گفت: به خدیجه از طرف پروردگارش سلام برسان، پس حضرت فرمود: ای خدیجه این جبرئیل است که از طرف پروردگارت سلام می رساند. خدیجه گفت: خدا سلام است و سلام [و سلامتی] از اوست و بر جبرئیل سلام باد» .

سلام سفارشی جبرئیل

امّا سلام سفارشی جبرئیل علاوه برآنچه که در ضمن روایات قبلی اشاره شد. در روایت دیگری با سند صحیح از طریق بزرگان رواه شیعه، به این صورت نقل شده است: «عَنْ زُراره وَحَمْران بنِ أعْیَنْ وَمُحَمَّد بن مُسْلِمْ عَنْ أبی جَعْفَر علیه السلام، قالَ: حَدّثَ أبو سَعید الخِدِری أنَّ رَسولَ الله قال: إنَّ جَبْرَئیلَ أتانی لَیْلَهً اُسری بی فَحینَ رَجَعْتُ قُلْتُ: یا جَبْرَئیلُ هَلْ لَکَ مِنْ حاجَهِ؟ قالَ: حاجَتی أنْ تَقْرَءَ عَلی خَدیجَهَ مِنَ اللهِ وَمِنِّی السّلامَ وَحَدَّثَنا عِنْدَ ذلِکَ أنَّها قالَتْ حینَ لَقِیَها نَبیُّ الله فَقال الَّذی قالَ جَبْرَئیلُ فقالَتْ: إنَّ الله هُوَ السَّلامُ وَ مِنْهُ السَّلامُ وَإلَیْهِ السَّلامُ وَعَلَی جَبْرَئیلَ السَّلامُ[۹].

امام باقر علیه السلام به زراره و حمران و محمد بن مسلم چنین روایت کرد. که ابو سعید خدری نقل کرد که رسول خدا (ص) فرمود: آن شبی که در معراج بودم. به هنگام بازگشت جبرئیل نزد من آمد. به جبرئیل گفتم: ای جبرئیل! آیا حاجتی داری؟. پاسخ داد: حاجت من این است. که از طرف خدا و من به خدیجه (س) برسانی. و نقل کرد که:. چون رسول خدا پیغام جبرئیل را به خدیجه رسانید. حضرت خدیجه پاسخ داد: همانا خدا سلام است. و سلام ‍]و سلامتی] از اوست. و سلام به سوی اوست و بر جبرئیل سلام باد.

 

پی نوشت ها:

_________________________________________

[۱] تحریم / ۱۲ ـ ۱۱٫

[۲]خصال صدوق، باب خصال اربعه، ج۱، ص ۹۶ .

[۳]بحار الانوار، محمد باقر مجلسی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۱۶، ص۲، ح۴٫

[۴]تاریخ خمیس، ج۱، ص۲۶۳ .

[۵] بحار الانوار، همان، ج۱۶، ص۴۴ .

[۶]همان، ج۱۶، ص۸، به نقل از مسند احمد بن حنبل .

[۷]همان، ص ۱۱، روایت ابن هشام، و ر.ک: ص ۸ .

[۸]بحار الانوار، ج۱۸، ص۳۸۵، ح۹۰ .

————————————————————-

eheyat

 

بازدیدها: 0