یقیناً غذا در روحیات انسان اثر مثبت و منفی میگذارد.اگر از غذای پاکیزه و حلال و طیب استفاده شود اثر مثبت و اگر از غذای نجس و آلوده و حرام استفاده شود، اثر منفی بر معنویات انسان میگذارد.همچنین روزه گرفتن، با طهارت غذا خوردن، ذکر الهی برزبان جاری ساختن و به فقرا کمک کردن در سلامتی انسان نقشهای کلیدی بازی میکنند.
رسول خدا(صلوات الله علیه) فرموده است: «هرکه از حلال بخورد، ملکی بر بالای سرش بایستد و برایش استغفار کند تا از غذا دست بکشد».
از رسول خدا همچنین نقل شده است که: «هرکه در دنیا سلامتی میخواهد چهار مطلب را رعایت کند، کمحرفی، کمخوابی، کم راه رفتن و کمخوری» و در روایتی رسول خدا(صلوات الله علیه) برای نماز شب ۲۵ اثر را ذکر کردند از جمله اینکه برای جسم سلامتی میآورد.
امام علی(علیه السلام) فرموده است: «نان را گرامی بدارید که خدای عزوجل آنرا از برکات آسمانها فرستاده است.پرسیدند: چگونه گرامی داشته شود؟ فرمود: وقتی نان بر سفره نهادند، منتظر غذای دیگر نمانید و با آن به چشم بیاعتنایی ننگرید».
رسول خدا(صلوات الله علیه) نیز فرموده است: «هر کسی که هنگام غذا خوردن، با خانوادهاش سر سفره بنشیند و در اول غذا «بسمالله» و بعد از غذا «الحمدالله» بگوید، قبل از اینکه سفره جمع شود، خداوند سبحان آنها را میآمرزد».
امام علی(علیه السلام) فرموده است: «هرکه میخواهد خیر در خانهاش زیاد شود، با وضو غذا بخورد و نیز فرمود: وقت غذا خوردن، خدا را زیاد یاد نمایید و موقع خوردن غذا، صداهای بیمعنا از خود درنیاورید! زیرا غذا نعمتی از نعمتهای خداوند سبحان است که باید شکرش به جا آورده شود».
رسول خدا(صلوات الله علیه) فرمود: «وضو قبل از غذا، فقر را از بین میبرد.وضو بعد از غذا، غم و اندوه را زائل میکند» همچنین، نقل شده که رسول خدا(صلوات الله علیه) دید شخصی با دست چپ غذا میخورد، به او فرمود: با دست راستت بخور! آن شخص به دروغ عرض کرد: نمیتوانم با دست راستم بخورم! از آن به بعد هیچگاه نتوانست با دست راستش غذا بخورد.گاهی لقمه را با دست راست بلند میکرد که به دهان بگذارد، نمیتوانست.
امام جعفرصادق(علیه السلام) فرموده است: «خوب نیست که انسان با دست چپ غذا بخورد و یا آب بیاشامد». این امام همام همچنین فرموده است: «از زمانیکه حضرت محمد(صلوات الله علیه) به پیامبری مبعوث شد، احدی ندید که او تکیه کرده غذا بخورد». وی همچین فرموده است: «غذای داغ برکت ندارد».
امام علی(علیه السلام) خطاب به کمیل فرموده است: «ای کمیل! هرگاه خواستی غذا بخوری آنرا طول بده تا کسانیکه با تو بر سر سفرهاند، سیر شوند و غیر از تو، دیگران هم از نعمت الهی استفاده برند.
ای کمیل! هرگاه از خوردن فارغ شدی، خدا را حمد کن و بلند بگو تا دیگران هم خدا را حمد نمایند و اجر تو زیاد گردد.ای کمیل! معدهات را از غذا پر نکن! و محلی از آنرا برای آب و محلی را برای نفس کشیدنت بگذار!».
همچنین، رسول خدا(صلوات الله علیه) فرموده است: «چون سفره انداخته میشود، فرشتگان بر دور آن حلقه میزنند اگر بنده «بسمالله» گفت، فرشتگان میگویند: خدا برکت بر شما و غذایتان بفرستد و به شیطان میگویند: ای فاسق! بیرون برو که تو بر اینها تسلطی نداری و هنگامیکه بعد از غذا، «الحمدلله» گفت، ملائکه گویند: اینان مردمی هستند که خدا به آنان نعمت داده و آنها هم شکر پروردگارشان را ادا کردند.
ولی اگر در اول غذا نام خدا را بر زبان جاری نکرد، فرشتگان به شیطان گویند: ای فاسق! بیا و با ایشان هم غذا شو و اگر بعد از غذا حمد الهی نگفت، گویند که اینها مردمی هستند که خدا به آنها نعمت داد ولی شکر او را فراموش نمودند!».
شکر نعمت
آمده است که: هنگامیکه غذایی را نزد رسول خدا(صلوات الله علیه) میگذاشتند، میفرمود: خدایا! برای این غذا توفیق شکر آن را عنایت کن و این نعمت را به نعمتهای بهشت، متصل فرما! و در وقت خوردن میفرمود: به نام خدا.خدایا! روزی خود را بر ما مبارک کن و عوض آنرا به عهده خود بگیر.
سلمان فارسی بعد از غذا میفرمود: خدایا به ما خوب و زیاد نعمت دادی باز هم بیفزا! سیر و سیراب کردی پس آنرا گورا قرار بده.
مکروهات غذا خوردن
از مکروهات غذا خوردن میتوان به مواردی از جمله در حال سیری خوردن، پرخوری، در موقع صرف غذا به صورت دیگران نگاه کردن، خوردن غذای داغ، فوت کردن به غذا و آشامیدنی، بعد از گذاشته شدن نان در سفره منتظر چیز دیگر شدن، پاره کردن نان با کارد، گذاشتن نان زیر ظرف غذا، پاک کردن کامل گوشت استخوان بهطوریکه چیزی در آن نماند، پوست کندن میوه، دور انداختن میوه پیش از اینکه کاملاً آنرا بخورد، اشاره کرد.
از ضررهای پُرخوری نیز میتوان به ضررهای جسمی و ضررهای روحی اشاره کرد کمااینکه امام باقر(علیه السلام) فرمود: «هیچ چیز به اندازه شکم پُر نزد خدا مبغوض نیست» و نیز پیامبراکرم(صلوات الله علیه) فرمود: «با سیری خوردن موجب برص است» و نیز امام علی(علیه السلام) فرمود: «کم است پُرخوری که بیمار نشود» و نیز نبی مکرم اسلام فرمود: «دلهایتان را با زیاد خوردن و زیاد نوشیدن نمیرانید».
لقمان(علیه السلام) به فرزندش گفت: «ای پسرکم! وقتی معده پُر شد، تفکر میخوابد.حکمت لال میشود و اعضا از عبادت کسل میگردند».
بازدیدها: 0