ملاک و معیار شورای نگهبان برای رد یا تأیید صلاحیت کاندیداها چه چیزی است؟ آیین نامه داخلی و مبانی شورای نگهبان درباره تأیید صلاحیت کاندیداها چیست؟
بررسی صلاحیت نامزدهای انتخاباتی مبتنی بر قانون انتخابات صورت میگیرد. طبق مادههای ۲۸، ۲۹ و۳۰ قانون انتخابات، عناوین ردّ صلاحیت بسیار است. که مشهورترین آنان عبارتند از: «عدم التزام به اسلام»، «عدم التزام به قانون اساسی»، «عدم التزام به ولایت فقیه»، «سوءشهرت» و «عدم استعفا از مسئولیت».
ماده ۲۸ قانون انتخابات، شرایط انتخابشوندگان هنگام نامنویسی را بررسی میکند. و این شرایط شامل «اعتقاد و التزام عملی به اسلام»، «التزام عملی به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، «تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران»، «ابراز وفاداری به قانوناساسی و اصل مترقی ولایت مطلقۀ فقیه»، «داشتن مدرک تحصیلی کارشناسیارشد یا معادل آن»، «نداشتن سوء شهرت در حوزۀ انتخابیه»، «سلامت جسمی در حد برخورداری از نعمت بینایی، شنوایی و گویایی» و حداقل سن سی سال تمام و حداکثر هفتادوپنج سال تمام» تمام شرایطی هستند. که در ماده ۲۸ قانون انتخابات آمده و بخش عمدهای از کاندیداها بهخاطر آن رد میشوند.
ماده ۲۹ قانون انتخابات نیز به افراد و مقاماتی میپردازد که بر اساس قانون اجازه نامنویسی در انتخابات را ندارند و افرادی چون رئیسجمهور و معاونان و مشاوران وی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و معاونان وی، مشاورین معاونان رئیسجمهور، رؤسای دفاتر سران سه قوه، وزرا و سرپرستان وزارتخانهها، معاونان و مشاوران وزرا، مدیران کل و سرپرستان ادارات کل وزارتخانهها و مدیران کل حوزۀ وزارتی و رؤسای دفاتر وزرا، اعضای شورای نگهبان و هیئتمرکزی نظارت بر انتخابات، رئیس قوهقضائیه و معاونان و مشاوران وی، رئیس دیوان عالی کشور و معاونین و مشاوران وی و … شامل این ماده قانونی میشوند. این ماده قانونی بهگونهای است که به دلیل صراحتش کمتر محل بحث میشود. و عموماً کسانی که چنین سمتهایی دارن. در مهلت قانونی اعلام شده، یا از سمت خود کنارهگیری میکنند. یا اساسا وارد گود انتخابات نمیشوند.
ماده۳۰ از جنجالیترین موادی است که در بررسی صلاحیتها مورد توجه قرار میگیرد:
۱- کسانی که در جهت تحکیم مبانی رژیم سابق نقش مؤثر داشتهاند.
۲- ملاکان بزرگ که زمینهای موات را بهنـام خود ثبت کردهاند.
۳- وابستگان تشکیلاتی و هواداران احزاب، سازمانها و گروههایی که غیرقانونیبودن آنها از طرف مقامات صالحه اعلام شده است.
۴- کسانیکه به جرم اقدام علیه جمهوری اسلامی ایران محکوم شدهاند.
۵- محکومان به ارتداد به حکم محاکم صالحه قضایی.
۶- مشهوران به فساد و متجاهران به فسق.
۷- محکومان به حدود شرعی مگر آنکه توبۀ آنان ثابت شده باشد.
۸- قاچاقچیان مواد مخدر و معتادان به این مواد.
۹- محجوران و کسانی که به حکم دادگاه مشمول اصل چهلونهم قانون اساسی باشند.
۱۰- وابستگان به رژیم سابق از قبیل اعضای انجمنهای شهر و شهرستان و وابستگان به تشکیلات فراماسونری و هیئترئیسۀ کانونهای حزب رستاخیز و حزب ایراننوین و اعضای فعال آنها، نمایندگان مجلسین سنا، شورای ملی سابق و مأموران ساواک.
۱۱- محکومان به خیانت و کلاهبرداری، اختلاس و ارتشا و غصب اموال دیگران و محکومان به سوءاستفادۀ مالی به حکم محاکم صالحۀ قضایی.
آنچه مشخص است. برخلاف برخی ادعاها، شورای نگهبان تمامی بررسی صلاحیتها را که حجم بالایی هم دارند. بر اساس این مواد قانونی انجام میدهد. و نوع انطباق شخصیتها با این مواد است. که مشخص میکند کدام تأیید و کدام رد میشوند. افزون بر این، مهلتهای متعدد قانونی اعتراض و ارائه اسناد فرصتی را فراهم میآورد. تا هیچ شخصی خارج از دایره قانونی تأیید یا رد صلاحیت نشود.
بازدیدها: 0