مهدی عبداللهی، عضو هیأت علمی گروه حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی : «آزادی» را یکی از مهمترین کلیدواژههای سخنان مقام معظم رهبری در سالهای اخیر دانست و افزود: در نظام اسلامی کلیدواژه «آزادی» و عمل بدان یکی از مهمترین راههای رسیدن به سعادت واقعی و کمال است چرا که رسیدن به سعادت با آزادی ممکن است.وی با تأکید بر اینکه انسان در فلسفه اسلامی دارای دو بعد وجودی «مادی» و «مجرد» است، توضیح داد: ساحت مجرد انسان به تعبیر دیگر ساحت معنوی او است که حقیقتش را تشکیل داده است. بدن مادی صرف ابزاری برای تکامل و رشد یافتن انسان در زندگی مادی است بنابراین حقیقت وجودش همان بعد مجرد او است.عبداللهی با بیان اینکه روح آزاد برای رسیدن به سعادت سعادت است و نباید آن را محدود یا اسیر کرد، اظهار داشت: البته اینجا آزادی نیز دارای چند تعبیر مختلف است و صاحبنظران آن را به معانی مختلفی تعبیر کردهاند.
وی در ادامه افزود: آزادی را هم به لحاظ فلسفی و هم حقوقی و اجتماعی تعریف میکنند. تعبیر فلسفی آزادی بدین معنا است که پرسش کنیم آیا انسان در رفتارهای خود اختیار دارد یا ندارد اما تعبیر سیاسی و اجتماعی آزادی بدین معنا است که این آزادی فلسفی را بتوانیم اعمال کنیم یا خیر و دایره این آزادی تا چه اندازهای است.این عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تأکید بر اینکه چنین پرسشی که آیا انتخابها و رفتارهای انسان آزاد صورت میگیرد یا خیر، همان معنای آزادی فلسفی است اظهار داشت: چرا که چنین پرسشی را انسان بارها در طول زندگی از خود میپرسد که آیا انتخابهایش آزاد صورت میگیرد یا خیر. البته این برای همه مشخص است که رفتارهایی چون تفکر کردن و تصمیم گیریهایی مهم در زندگی با اختیار صورت میگیرد.وی در پاسخ به اینکه آیا براساس مباحث مطرح شده از سوی مقام معظم رهبری در بحث از آزادی و اینکه آیا این آزادی به معنای رها بودن انسان در طبیعت برای انجام هر عملی است، اظهار داشت: خیر این آزادی به معنای رهایی از قید و بند هر چیزی و انسان مخیر بدون تفکر و به تعبیری یله بودن انسان نیست، چرا که چنین چیزی را هیچ انسان عاقلی نمیپذیرد. آزادی نیز باید و نبایدها و چارچوبهایی دارد که البته این چارچوبها به معنای افسار و در واقع اسارت نیست بلکه برای آزاد بودن دیگران و همینطور حفظ کرامت انسان است.عبداللهی با تأکید براینکه آزادی در حوزههای مختلف اخلاقی تا حقوقی و سیاسی به طور متفاوتی تعریف میشود، اظهار داشت: هر عمل انسان باید با تعریف باید و نبایدها و اثر آن در جامعه و بر دیگر انسانها صورت بگیرد و بنابراین برای هر فعالیتی باید با نخست درباره آن فکر کنیم که این چه اثری در اجتماع دارد و اثر و نتیجه آن چیست، در نهایت این کار ارزش گذاری ان فعل است.
وی با اشاره به تفاوت تعریف آزادی در جامعه اسلامی با جامعه غربی و همینطور تقسیم آزادی به ساحتهای مختلف از جمله آزادی اندیشه، آزادی بیان و … اظهار داشت: تأکید رهبری بر آزادی نیز همین تفاوت با نظامات غربی را مشخص میکنند چرا که اگر ما انسان را صرفاً دارای بعد مادی بدانیم در واقع این تعریف نظامهای غربی و مکاتب غرب است چرا که اندیشمندان اسلامی، انسان را دارای دو ساحت مادی و معنوی میداند و محدوده فعالیتهای انسان را به صرف این دنیا تعریف نمیکند.
عبداللهی، زندگی دنیوی را صرف لذت بردن و انجام یک مجموعه فعالیتهای بیهدف ندانست و توضیح داد: انسان برای دستیابی به یک کمالی به دنیا آمده است، اگر این انسان را چون تفکر اسلامی دارای دو ساحت مجرد و ملکوتی بدانیم اینجا دیگر تعریف از آزادی با غرب متفاوت میشود.
وی در پایان گفت: مهمترین ویژگی اعتقاد به آزادی اسلامی و در واقع خدایی را متوجه شدن حق طبیعی انسانها و در نهایت پایمال نکردن حقوق دیگران است اینجا دیگر نیاز به آزادی حقوقی نداریم و خودمان خود به خود چنین آزادی را معتقد بوده و چارچوبها را رعایت میکنیم. بنابراین آزادی مورد تأکید رهبری همان آزادی با توجه به دو بعد مادی و معنوی انسان است، چرا که به تعبیر مقام معظم رهبری آزادی باید با رعایت دو قید حفظ حقوق و محدود نکردن آزادی دیگران و همینطور تأمین و تضمین کرامت انسانی همراه باشد.
بازدیدها: 191