تعلیم دعایی از حضرت صادق علیه السلام برای زدوده شدن شبهات در عصر غیبت
عن عبدالله بن سنان قال :قال ابا عبد الله علیه السلام:
سَتُصِيبُكُمْ شُبْهَةٌ فَتَبْقَوْنَ بِلَا عَلَمٍ يُرَى وَ لَا إِمَامٍ هُدًى لَا يَنْجُو مِنْهَا إِلَّا مَنْ دَعَا بِدُعَاءِ الْغَرِيقِ قُلْتُ وَ كَيْفَ دُعَاءُ الْغَرِيقِ قَالَ تَقُولُ يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ فَقُلْتُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْاَبْصَارِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مُقَلِّبُ الْقُلُوبِ وَ الْاَبْصَارِ وَ لَكِنْ قُلْ كَمَا اَقُولُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ.[1]
عبدالله بن سنان از اصحاب بزرگوارامام صادق(علیه السلام)، در روايتي از ايشان نقل مي کند که حضرت مي فرمايد: به زودي به شما يک سري شبهه اصابت مي کند که در اين موارد دستتان به امام نمي رسد، چنين وقتي به شما خواهد رسيد که به اين دو دسترسي نداريد.از اين شبهه ها نجات پيدا نمي کند، مگر کسي که دعاي غريق را بخواند. يعني يک چنين آدمي مثل کسي مي ماند که به اصطلاح ما در آب افتاده و دارد غرق مي شود، مي خواهد کسي دستش را بگيرد. عبدالله بن سنان مي گويد به آقا عرض کردم: آقا به من بگوئيد دعاي غريق چيست؟ حضرت مي گويد: اين را بگوئيد: «يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ»، دو جمله است، جملة اوّل؛ نامهاي مقدس الهي است،جملة دوم؛ «ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَي دِينِكَ»، خدا دستم را بگير، دلم را بر دينت پابرجا بدار که اين شبهه ها بر من اثر نکند.
شرح استاد حاج آقا مجتبی تهرانی رحمة الله علیه:
میخواهم اینجا نکتهای را عرض کنم، در زمان غیبت امام زمان (صلواتاللهعلیه)، چون این روایت از امام صادق(علیهالسلام)، خطاب به عبدالله بن سنان هست، چه بسا در زمان ائمّه(علیهمالسلام)، اگر انسان دسترسی به آنها پیدا نکند، آنهم همین حکم را داشته باشد. فرض کنید زمان امام صادق(علیهمالسلام) کسی دستش به امام نمیرسد. نسبت به امام زمان (صلواتاللهعلیه)، چون ایشان غیبت دارد، به این معنا که به حسب ظاهر دیگر دسترسی هیچکس به ایشان مقدور نیست، در اینجا دعاهایی برای تعجیل در فرج وارد شده است که اسمش را دعاهای فرج میگذاریم و دستور دادهاند که بخوانید تا خداوند در فرج حضرت تعجیل بفرمایند. دعاهای متعدد داریم، مثلاًًً دعای «اللهم کن لولیک الحجۀ بن الحسن…». این دعاها برای تعجیل در فرج است.
مطلب اساسی در این روایت این است که حضرت فرمودهاند: در زمان غیبت، که دسترسی به امام نداری، گاهی در ذهنت راجع به امام شبهه پراکنده میکنند. اینطور نیست؟ ریشه کار را میخواهند بزنند. در اینجا حضرت میگوید من یک دعایی یادتان میدهم که اگر این دعا را بخوانید، این شبههها در شما اثر نمیکند. دو، سه تا جمله بیشتر نیست، این دعا را بخوان که این شبههها در تو اثر نکند. یعنی در اعتقادات به امام حاضر زندهای که دستت به او نمیرسد، سفت پابرجا بمان. «سَتُصِيبُكُمْ شُبْهَةٌ»، حضرت میفرماید: به زودی به شما یک سری شبهه اصابت میکند که در این موارد دستتان به امام نمیرسد، و آن این است که: «بِلَا عَلَمٍ يُرَى». علم یعنی راهنما، آن وقتها راهنما به صورت پرچم بود. آن کسیکه راه را گم میکرد، آن پرچم را میدید و راه را پیدا میکرد. «بِلَا عَلَمٍ يُرَى وَ لَا إِمَامٍ هُدًى»، و بدون امامی که شما را هدایت کند تا شبههها را ببینید و دیگر شبهه نکنید.
حضرت میفرمایند: چنین وقتی به شما خواهد رسید که به ایندو دسترسی ندارید. «لَا يَنْجُو مِنْهَا إِلَّا مَنْ دَعَا بِدُعَاءِ الْغَرِيقِ»، از این شبههها نجات پیدا نمیکند، مگر کسی که دعای غریق را بخواند. یعنی یک چنین آدمی مثل کسی میماند که بهاصطلاح ما در آب افتاده و دارد غرق می شود، میخواهد کسی دستش را بگیرد، «لَا يَنْجُو مِنْهَا إِلَّا مَنْ دَعَا بِدُعَاءِ الْغَرِيقِ». عبداللهبنسنان میگوید به آقا عرض کردم: «وَ كَيْفَ دُعَاءُ الْغَرِيقِ»، آقا به من بگوئید دعای غریق چیست؟ «قَالَ(علیهالسلام) تَقُولُ»، حضرت میگوید: این را بگوئید: «يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ»، دو جمله است، جملة اوّل؛ نامهای مقدس الهی است، «يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ»، جملة دوم؛ «ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ»، خدا دستم را بگیر، دلم را بر دینت پابرجا بدار که این شبههها بر من اثر نکند.
عبداللهبنسنان میگوید: آقا این جملات را فرمودند بعد من بلافاصله گفتم: «فَقُلْتُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْاَبْصَارِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ»، در دعای آقا تصرّف کردم، چون آقا گفتند بگو:«يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ»، دعایی که آقا گفتند این بود. من «وَ الْاَبْصَارِ» را اضافه کردم. گفتم: «يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْاَبْصَارِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ»، حضرت رو کردند به من فرمودند: «فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مُقَلِّبُ الْقُلُوبِ وَ الْاَبْصَارِ»، درسته خدا مُقَلِّبُ الْقُلُوبِ وَ الْاَبْصَارِ است، امّا این جملاتی را که من میگویم، بگو و از خودت عبارت اضافه نکن. «وَ لَكِنْ قُلْ كَمَا اَقُولُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ»، این ابصار را دیگر در آن نگذار. این روایت، روایت بسیار زیبایی بود و دستورالعمل هم داده بود. این روایت را خواندم که دوستان چیزی یاد بگیرند، برای اینکه از نظر اعتقاداتتان خیلی مؤثّر است.
شفّاف میگویم: برای اینکه در زمان غیبت امام زمان(صلواتاللهعلیه)، یک سری شبهات در شما اثر نکند، دستور این است. سند روایت هم خیلی خوب است. پس هر روز بگویید: «يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ»، دو سه ثانیه هم بیشتر طول نمیکشد. لذا اینرا هر روز بخوانید تا دلتان به امام زمان(صلواتاللهعلیه) قرص شود.
بحارالانوار ج52 ص148
چهارشنبه 14 تیر 91 – 14 شعبان 1433
[1] كمال الدين , ج 2 , ص 351- الجزء الثاني – الروايات الواردة عن النّبي صلّى اللّه عليه و آله و الأئمة المعصومين عليهم السّلام في وقوع الغيبة للإمام المهدي عليه السّلام – باب ما روي عن الصادق جعفر بن محمد عليه السّلام من النص على القائم عليه السّلام و ذكر غيبته و أنه الثاني عشر من الأئمة عليهم السّلام
پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام
بازدیدها: 58