تفسیر تسنیم (تفصیلی)| جلد۱،سوره حمد،آیه ۲،الحمد لله رب العالمین،بحث روایى؛عجز متنعم از شکر نعمت

خانه / قرآن و عترت / قرآن / تفسیر تسنیم (تفصیلی)| جلد۱،سوره حمد،آیه ۲،الحمد لله رب العالمین،بحث روایى؛عجز متنعم از شکر نعمت

امام سجاد (علیه السلام ) به خداى سبحان عرض مى کند: بارالها!هیچ کسى به درجاتى از شکر تو دست نمى یابد

۴- عجز متنعم از شکر نعمت  

عن السجاد (علیه السلام ): اللهم ان اءحدا لا یبلغ من شکرک غایه الا حصل علیه من احسانک ما یلزمه شکرا و لا یبلغ مبلغا من طاعتک و ان اجتهد الا کان مقصرا دون استحقاقک بفضلک… و تثیب على قلیل ما تطاع فیه حتى کاءن شکر عبادک الذى اءوجبت علیه ثوابهم و اءعظمت عنه جزائهم، اءمر ملکوا استطاعه الامتناع منه دونک فکافیتهم. اءولم یکن سببه بیدک فجازیتهم بل ملکت یا الهى اءمرهم قبل اءن یملکوا عبادتک و اءعددت ثوابهم قبل اءن یفیضوا فى طاعتک و ذلک اءن سنتک الافضال و عادتک الاحسان و سبیلک العفو، فکل البریه معترفه باءنک غیر ظالم لمن عاقبت و… (۷۱۵)

امام سجاد (علیه السلام ) به خداى سبحان عرض مى کند: بارالها!هیچ کسى به درجاتى از شکر تو دست نمى یابد، مگر این که نعمت توفیق عرض ادب، وى را به شکر دیگرى بر مى گمارد و احدى در فرمانبرداریت، هر چند بکوشد، به جایى نمى رسد، مگر این که در برابر استحقاق تو، با آن همه احسانت، عاجز و ناتوان است…؛ به گونه اى بر طاعت کم و ناچیز پاداش ‍ مى دهى که گویى شکر بندگان که در برابر آن ثواب مقدار داشتى و جزایشان را بزرگ داشتى امرى است که آنان مى توانند از آن سرباز زنند.

آیا زمام کار به دست تو نبود و اینان از خود چیزى داشتند؟ بلکه پیش از آن که توفیق عبادتت را بیابند و به درگاه تو بار یابند، زمان کارشان به دست تو بود و تو مالک آنها و همه شئون هستیشان بودى و پیش از آن که کارى کنند، ثوابشان را آماده کردى و براى این که آنان را به ثوابى برسانى بهانه اى به نام عبادت به دست آنان دادى و این همه، بر اثر آن است که سنت تو تفضل و عادت تو احسان و راه تو راه عفو و گذشت است. همگان معترفند که اگر تبهکاران را کیفر کنى ستمکار نیستى و…

عن اءمیرالمؤ منین (علیه السلام ): الحمد لله الذى یبلغ مدحته القائلون و لا یحصى نعمائه العادون و لا یؤ دى حقه المجتهدون، الذى لا یدرکه بعد الهمم و لا یناله غوص الفطن (۷۱۶)

اشاره: حمد از آن خدایى است که نه حمد و مدح او از عهده کسى بر مى آید، نه نعمتهایش قابل شمارش است و نه حق او را تلاشگران مى توانند ادا کنند. نه شاهین بلند پرواز اندیشه و همت حکیمان را توان رسیدن به اوج قله شناخت اوست و نه عارف غواص دریاى دل را یاراى استخراج گوهر شناخت اکتناهى آن ذات متعالى است.

چون حمد حقیقى ذات اقدس خداوند مبتنى بر شناخت عمیق و دقیق ولى نعمت و همه نعمتهاى اوست و چنین شناختى براى غیر خداوند حاصل نیست، بنابراین، هیچ متنعمى قادر بر اداى شکر و حمد او نخواهد بود و تنها حامد حقیقى خداى سبحان، خود آن ذات مقدس است.

بازدیدها: 176

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *