این روزها، نیازی نیست که دنبال مجلس عزاداری بگردید؛ همه جای شهر، مجلس عزاداری است. کافی است پایتان را بیرون بگذارید، آنوقت است که میبینید همهجا، حسینی شده است. حتی نیازی نیست پایتان را بیرون بگذارید؛ دستههای عزاداری داخل کوچه و محلهتان میآیند و روضهای و عزاداریای و….. حتی اگر پنجره دوجداره هم داشته باشید، کافی است تلویزیون و رادیو را روشن کنید، آنوقت است که میتوانید پای روضهها و عزاداریها و… بنشینید. گفتیم که؛ همهجا حسینی شده است. اما میدانید، گاهی وقتها آدمی، همه اینها را میرود، اما دلش میخواهد که خودش بخواند و خودش بگرید. گاهی وقتها، حتی از مجلس روضه و عزا و مسجد هم که بر میگردیم، باز هم دلمان میخواهد بخوانیم و بگرییم. و نیز وقتهایی هم هست که مجلسها، به حالت استراحتاند تا بتوانند خودشان را برای مراسم و مجلس بعدی آماده کنند؛ مثل ساعتهایی در تاسوعا و عصر عاشورا و نیز روزهای بعدترش. پیشنهاد ما، این است که برای چنین لحظههایی، در کنار مجالس روضه و عزا و مساجد، به روضهخوانیهای شخصی هم فکر کنید.
حال روحتان را میزان کنید
یادتان باشد که مستحبات، زوری نیستند. حضرت امیر علیهالسلام، حدیثی دارد بدین منوال که حال روح شما، بعضی وقتها خیلی خوب است و خیلی سرحال است، و بعضی وقتهای دیگر هم حال روح شما، خوب نیست. وقتهایی که حال روحتان خوب است و نشاط دارد، آن را به مستحبات ببندید. وقتی هم که روح شما نشاط ندارد، به واجبات اکتفا کنید و بیشتر از آن انجام ندهید؛ چون زده میشوید. روضهخوانی هم یک مستحب موکد است؛ پس اگر نشاط روحی نداشتید، نباید انجامش دهید؛ چون اثری ندارد. لحظههایی که خواستید روضهخوانی شخصی کنید، ببینید وضعیت روحیتان چطور است. اگر نشاط روحی داشتید، روضهخوانی شخصی کنید. در این صورت، روضهخوانی روی شما حسابی اثر میگذارد و اشکهایتان را جاری میکند. چنین روضهخوانی، حسابی هم به شما میچسبد و روحتان را، تر و تازه میکند.
جای ساکتی را انتخاب کنید
معمولاً اعمال معنوی، جدا از ذکرهایی که در همه احوال گفته میشود، باید با حضور قلب و سکوت و تمرکز همراه باشد. وقتی که میخواهید در ساعتهای آزادماه محرم، برای خودتان روضهخوانی کنید، بهتر است که جای ساکتی را انتخاب کنید. حالا یا اتاقی جدا باشد، یا اگر خانهتان شلوغ و کوچک است، به بیرون خانه بروید و جای خلوتی را که به شما تمرکز و حضور قلب میدهد، انتخاب کنید. سعی کنید که باوضو هم باشید. اگر قبل از روضهخوانی هم یک زیارت عاشورایی بخوانید، که دیگر فوقالعاده است. اما حتی اگر زیارت عاشورا را هم نخواندید، بهتر است که وضو داشته و جای ساکتی را انتخاب کنید. حتی میتوانید به اعضای خانواده بسپارید که سکوت را رعایت کنند.
نگران اشکهای زیادی نباشید
یک نکته طب سنتی را هم اگر بدانید، خیلی به شما کمک میکند. طبق گفته متخصصان طب سنتی، مغز انسان طبیعتی مرطوب و سرد دارد. طبق گفته همین اشخاص، گریه هم ۲ مدل دارد؛ گریهای که سرد وتر است و نیز گریهای که گرم وتر است. گریههای سرد و تر، گریههایی هستند که بر مصیبت خودمان میکنیم؛ در نتیجه بر سردی و رطوبت مغز اضافه میکنند. هرچقدر سردی و رطوبت مغز افزایش پیدا کند، غمی هم که احساس میکنیم، بیشتر میشود. در این صورت، حتی ممکن است به افسردگی هم برسیم. اما اشک بر اهلبیت، نهتنها افسردگی نمیآورد، که حتی نشاط و شعف به همراه دارد. چرا؟ این متخصصان این مدل اشکها را، اشک گرم مینامند که هدفدار بوده، ابتدا با سوز همراه است و سپس، به اشک منتهی میشود. پس زیاد نگران زیاد شدن اشکهای اهلبیتیتان نباشید.
درباره فلسفه عاشورا مطالعه کنید
پیش از روضهخوانی، کمی هم باید از فلسفه عاشورا و قیام حسینی بدانید. در طول تاریخ، مظلومان بسیاری قربانی ظالمان شدهاند؛ با شدت کم و زیادتر از واقعه عاشورا. حتی برهههایی داشتهایم که جمعیت دهها هزار نفری از مردم شهری، بهعلت اینکه تسلیم نشدهاند، قتل عام شدهاند. یا در همین عصر ما، سربازان داعشی مردان را، جلوی همسرانشان سر میبرند! اما چرا عاشورا و چرا امام حسین علیهالسلام؟ مگر این قیام، چه تفاوتی با دیگر قیامها دارد؟ باید این تفاوتها را بدانیم و بشناسیم. در این صورت است که میتوانیم هم شور داشته باشیم و هم شعور. در این صورت، روضههایی که میخوانیم، برایمان ملموستر است. به این منظور، میتوانید کتابهایی را مطالعه کنید؛ مانند امام حسین شهید فرهنگ پیشرو انسانیت از علامه جعفری، حسین علی اثر م.موید، جلد شانزدهم نقش ائمه در احیای دین از علامه عسکری، ۷۲سخن عاشورایی از مقام معظم رهبری، فتح خون از آوینی، حماسه حسینی از علامه مطهری و….
چه کتابهایی برای روضهخوانی خوباند؟
و اما بعد، میرسیم به کتابهایی که لازم است داشته باشید تا بتوانید از روی آنها، روضهخوانی کنید؛ کتابهایی که حتی میتوانید از دیگران، به عاریت بگیرید. البته وقتی میگوییم روضهخوانی، منظورمان روضههای به سبک مداحان ما نیست؛ که مثلاً با لحن و صوت خاصی باشد و دستگاههای موسیقی خاصی هم داشته باشد. منظور، این است که بالاخره این روضهها، خوانده شوند؛ توسط خود شما و به سبک معمولی یا کمی نزدیک به سبک ترتیلوار؛ همین. مطالعه کتاب زیتون، که ترجمه الخصائص الحسینیه دانشمند شهیر شیخ جعفر شوشتری است، میتواند گزینه خوبی برای شروع باشد. این کتاب، هم میتواند هدف قبلی شما را عملیاتی کند، هم هدف روضهخوانی را. یعنی در آن، هم درباره مقام بلند امام حسین علیهالسلام سخن گفته شده است، هم درباره وقایع روز عاشورا و رفتارها و سختیهایی که به او وارد شده است.
دیگر چه کتابهایی بخوانیم؟
و دیگر کتابهایی که میتواند منابع معتبری برای روضهخوانی شما باشند، میتوان به کتاب مقتل جامع سیدالشهدا علیهالسلام که پیشوایی نوشته است، اشاره کرد. این کتاب را، پیشوایی همراه با گروه محققان نوشته و منبع نابی برای این کار محسوب میشود. آیتالله ریشهری هم کتابهای خوبی در حوزه تاریخ اسلام و موضوعات مذهبی دارد؛ ازجمله کتاب شهادتنامه امام حسین علیهالسلام. به کتاب کامل الزیارات ابن قولویه قمی هم میتوان بهعنوان منبعی ناب برای مرثیهسرایی و روضهخوانی مراجعه کرد. علاوه بر این منابع، میتوانید به کتاب روضهالشهدای ملا حسین واعظ کاشفی هم مراجعه کنید. یکی از دلایل نامگذاری مراسمهای امام حسین به مراسم روضهخوانی، به این موضوع بر میگردد که در گذشته، کسانی که میخواستند مداحی امام حسین علیهالسلام را بکنند، از روی این کتاب میخواندند. بازخوانی کتابهای از مدینه تا مدینه محمدمهدی تاج لنگرودی، منتهی الآمال شیخ عباس قمی و مقتل مقرم سیدعبدالرزاق مقرم هم خالی از لطف نیست.
لهوف را حتما بخوانید
شاید معروفترین مقتلی را که بتوان نام برد، لهوف ابن طاووس باشد. بیشتر مداحان و مرثیهخوانان و روضهخوانان، به این کتاب مراجعه میکنند. این کتاب را، ابن طاووس، جمعآوری کرده است؛ که فقیهی بزرگ و مورد اطمینان فقها و علمای شیعه بوده. این مقتل، بسیار خلاصه و البته گویاست. وقتی هم که آمد، آنقدر سر و صدا کرد و مقبولیت و محبوبیت یافت که دیگر مقتلهایی که در آن زمان وجود داشتند، زیر سایهاش رفتند. میتوانید این کتاب معروف و البته معتبر را، تهیه کنید و همراهتان داشته باشید. به راحتی خوانده میشود. البته پیشنهاد میکنیم همه را، یکباره نخوانید و برای هر نشست، یکی، دو مجلس را انتخاب کنید تا خوب هضمش کنید. فارسی این کتاب هم در بازار موجود است و بیشتر کتابفروشیهای دارندش.
روضه همراه؛ یک پیشنهاد برای این روزهای شما
اگر نیت کردهاید که هر از چندی، در کنار هیأت و مساجد و مراسمهای عزاداری، روضهای هم بخوانید و اشک بیشتری هم بریزید، البته همهچیز، به کتابهای چاپی ختم نمیشود. این روزها تلفنهای همراه، واقعاً میتوانند در بسیاری از زمانها، همراهان خوبی هم برای شما باشند.
ازجمله اینکه میتوانید فایلهای صوتی روضههای مختلف را، دانلود کنید روی گوشیهایتان و در وقتهای آزاد، از آنها استفاده کنید. میتوانید هر فایل صوتی را هم نامگذاری کنید تا در هر نشستی، یک یا دو روضه را گوش کنی. متأسفانه فایلهای صوتی روضهها را، غالب مردم درهم گوش میکنند و نظم خاصی در این کار ندارند؛ شما این اشتباه را نکنید.
کتابهای الکترونیکی هم، جزو امکانات دیگری هستند که میتوانید از آنها استفاده کنید. همین مقتلهایی که معرفی کردیم، بعضیهاشان بهصورت پیدیاف در اینترنت موجود هستند و میتوانید دانلودشان کنید. ضمن اینکه برخی از مراکز مثل صدا و سیما و نیز سازمان تبلیغات و… نیز، پکیجهای مجازی تولید کردهاند که میتوانید در دستگاههای همراه هوشمند یا گوشیهایتان، از آنها استفاده کنید.
مراجعه به سیدیفروشها، نمایشگاههای محصولات فرهنگی، بورسهایی مثل پاساژ مهستان و انقلاب و… نیز، میتواند شما را در معرض جدیدترین روضهخوانیها و محصولات فرهنگی عاشورایی قرار دهد که غالباً هوشمند هم هستند. ضمن اینکه با مراجعه به پورتالهایی چون تبیان و عقیق و راسخون و آوینی و… در فضای مجازی، میتوانید فایلها و امکانات بیشتری را هم دریافت کنید.
منبع: ماهنامه فرهنگی مذهبی هیات رزمندگان اسلام
بازدیدها: 0