دشواری ها به لطف تو آسان شود – بخش سوم
شرح دعای هفتم صحیفه سجادیه
پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام: در روزهایی که ویروس منحوس کرونا بر تمام جهان سایه انداخته و مردم این روزها با دغدغه ها و نگرانی های زیادی مواجه هستند. و با سفارش امام خامنه ای (مدظلی العالی) برخواندن خواندن دعای امام سجاد (علیه السلام)، در این نوشتار سعی شده هرچند کوتاه و مختصر، به شرح دعای هفتم صحیفه سجادیه بپردازیم و قسمت پایانی را تقدیم شما بزرگوران می نماییم:
وَ اکْسِرْ عَنِّی سُلْطَانَ الْهَمِّ بِحَوْلِکَ
گاهی ما در زندگی مواجه هستیم با یک سری از مشکلات که بهترین تعبیر برای آنها ” سُلْطَانَ الْهَمِّ ” است. یعنی هر جا که انسان نگاه می کند وجود او غمی ماندگار و پایدار دارد. هرگاه خود را در برابر واقعیت مشکل قرار می دهد سنگینی درد، وجودش را پر از غم می کند . خب من با قدرت خدا که “حَوْل” است چه میخواهم؟ ” وَ اکْسِرْ ” شکستن این سلطان غم را از خالق متعال می خواهم که هیچ مشکلی برای من ایجاد غم اندوه و در نهایت افسردگی ننماید.
ما در موارد زیادی شکوه و گلایه داریم در باب روایات گوناگون ملاحظه می کنیم که در موارد مختلف خدمت معصوم می رسد و از دردها ی جسمانی تا درد های روحی و اخلاقی، فردی و خانوادگی و جامعه شکوه می کند. همه این شکایات و شکوه ها را می توان با این درخواست از خالق تبدیل به آسودگی و آرامش کنیم.
وَ أَنِلْنِی حُسْنَ النَّظَرِ فِیمَا شَکَوْتُ
” أَنِلْنِی” یعنی به من برسد و به من عطا شود. چه چیزی؟ ” حُسْنَ النَّظَرِ فِیمَا شَکَوْتُ ” در این حسن نظر یک نکته بسیار ظریفی وجود دارد ما در موارد زیادی از شکوه ها، توهم و تخیل داریم! یعنی اینکه واقعا مشکل نیست. گاهی سخنی را ناقص می شنویم از آن تعبیر نادرستی در ذهن ایجاد می شود. براساس آن تصور و تعبیر نادرست دغدغه هایی به وجود می آید و در ادامه یک سری از کینه ها، حسد ها و مشکل ها به وجود می آید. گاهی با چشمانمان، رفتاری را زشت می نگریم. نه اینکه واقعا زشت باشد، کما اینکه در واقعیت هم زشت نیست. لذا در روایات داریم که سوء ظن را فرموده اند یک بیماری است، حسد یک بیماری است بخل یک بیماری است. مجموع این بیماری ها با حسن نظر از میان برداشته می شود. وقتی خالق متعال مرا مورد احسان خود قرار می دهد من خالی از حسد، بخل و طمع می شوم. چون این بیماری ها موجب می شود نگاه من، شنوایی و تصورات ذهنی من، واقع نما نشود.
وَ أَذِقْنِی حَلَاوَهَ الصُّنْعِ فِیمَا سَأَلْتُ
گاهی ما درخواست هایی از خالق داریم، برای حال، برای آینده. و در مواردی خالق متعال درخواستهای را اعطا می فرماید. اما چرا متوجه نمی شویم؟! آیا وجود نعمت هایی که خالق متعال برای من در نظام هستی قرار داده متوجه می شوم؟! مثلا نعمت سراسر خیر و برکت و رحمت حضرت حجت (عج الله) را می توانم احساس کنم، درک کنم، لمس کنم. یا اینکه ایشان را با تمام وجودم احساس کنم. و حتی بالاتر، اینکه انسان از وجود او لذتی را درک کند. بهترین تعبیر، حلاوت است لذا از خدا درخواست می کند ” وَ أَذِقْنِی حَلَاوَهَ الصُّنْعِ فِیمَا سَأَلْتُ” به من بچشان این حلاوت را. شیرینی وجود حضرت حجت (عج الله) را در وجود من تزریق کن چون وجود من قابلیت ندارد او را لمس کند و احساس کند.
چون وجودم با موانع متعدد پر شده که اجازه نمی دهد حلاوت وجود امام زمان عج الله، نماز و مناجات و یارب یارب گفتن در نیمه های شب را احساس و درک کنم. اگر کسی این حلاوت را پیدا کند محال است که آثار آن در طول زندگی و در طول روز همراه او نباشد.
وَ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَهً وَ فَرَجاً هَنِیئاً
آنچه که از خالق متعال می خواهم یک رحمت و گشایشی که به سادگی برای من دست یافتنی باشد و به آسانی مرا فرا بگیرد اولا: فرمودند ” رَحْمَهً ” مشخص نکردند چه رحمتی، به دلیل اینکه رحمت غیر قابل تعیین را درخواست کند. یعنی آنچه که در زندگی، خالق برای من به عنوان خیر و برکت قرارمی دهد، این را “هَنِیئاً” قرار بده یعنی من به آسانی به آن دست پیدا کنم و به آسانی برام قابل دسترسی باشد.
وَ اجْعَلْ لِی مِنْ عِنْدِکَ مَخْرَجاً وَحِیّاً.
من گشایش و رهایی میخواهم، این رهایی را برای من به سرعت قرار بده وقتی رهایی سریع باشد آثار بسیار درخشنده ای دارد وقتی اون رحمت هم آسان به دست بیاید و بدون مشقت و سختی به دست بیاید بسیار لذت بخش است.
وَ لَا تَشْغَلْنِی بِالاهْتِمَامِ عَنْ تَعَاهُدِ فُرُوضِکَ، وَ اسْتِعْمَالِ سُنَّتِکَ.
یکی از ویژگی های قرار گرفتن انسان در بحران مشکلات و هجمه های گرفتاری این است که آدمی را از انجام برخی از واجبات و مستحبات باز می دارد یعنی به قدری بحران مشکل و هجمه های گرفتاری انسان را در خودش فرو می برد که دیگر تمایلی به انجام برخی از مستحبات را پیدا نمی کند و مهم تر اینکه نسبت به واجبات و مستحبات بی انگیزه می شود.
به این سبب حضرت می فرمایند: خداوندا به سبب غم و اندوه شدیدی که در اثر مشکلات برای من پیش آمده مرا از عهدی که نسبت به انجام واجبات تو و به کارگیری روش حکیمانه ای که برای مقابله با مشکلات برایم قرار داده ای باز مدار!
فَقَدْ ضِقْتُ لِمَا نَزَلَ بِی یَا رَبِّ ذَرْعاً،
“ضِقتُ” یعنی در تنگنا قرار گرفته ام. اشاره به این که حوادث پیش آمده به صورت ناگهانی بوده و به گونه ای نبوده که بشود از آنها جلوگیری کرد. یعنی پروردگارا! به جهت مشکلات و سختی هایی که بر من فرود آمده، به شدت در تنگنا قرار گرفته ام به گونه ای که طاقت و توانم کم شده است.
وَ امْتَلَأْتُ بِحَمْلِ مَا حَدَثَ عَلَیَّ هَمّاً
خدایا به سبب تحمل کردن مشکلاتی که بر من حادث شده، غم و اندوه شدید سرتاسر وجودم را فرا گرفته است.
وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَى کَشْفِ مَا مُنِیتُ بِهِ، وَ دَفْعِ مَا وَقَعْتُ فِیهِ،
گویا امر ناگواری مطلوب انسان را پوشانده است و فقط خداوند است که می تواند از آن پرده بردارد.
حضرت علیه السلام به محضر پروردگار عرضه می دارد: پروردگارا! تنها تو قادر هستی که از آنچه من به آن گرفتار شده ام، پرده برداری و آنچه که در آن افتاده ام برطرف کنی.
فَافْعَلْ بِی ذَلِکَ وَ إِنْ لَمْ أَسْتَوْجِبْهُ مِنْکَ، یَا ذَا الْعَرْشِ الْعَظِیم
حال که چنین است مشکلات مرا برطرف ساز، هرچند سزاوار این لطف از جانب تو نباشم.
عرش، به معنای سقف و تخت پایه بلند است. در مورد خداوند کنایه از قدرت است و اشاره به این است که خداوند بر هر چیزی قادر است.
یعنی: ای صاحب عرش با عظمت.
از خداوند میخواهم به برکت اهل بیت (علیه السلام) به ما توفیق درک صحیح و بیان درست و دست یافتن به این نعمت های الهی را درون بحران مشکلات پیدا کنیم.
منابع:
۱- سخنرانی حجت الاسلام ادیب بهروز
۲- سایت نشست قم
۳- حوزه
معاونت پیروان عترت هیات رزمندگان اسلام
بازدیدها: 0