تعمیق روابط حسنه و معاشرتهای اسلامی:
امانت داری، صله رحم، راستگویی، عیادت از بیماران، کمک به مستمندان، شرکت در تشییع جنازه مسلمانان، خودداری از آزار دیگران، رعایت حقوق فردی و اجتماعی سایر مسلمانان، پرهیز از غیبت و بُهتان و آبروریزی انسانهای دیگر، انفاق، احسان، عفو و گذشت از جمله آموزههای اسلامی در راه ترویج خصائل و صفات والای اخلاقی و انسانی است که موجب همبستگی مردم میشود.
زید شحام گوید: حضرت صادق علیه السلام به من فرمود: به هر کس از مردم که ببینى پیروى از من می کنند و به گفتار من عمل می کنند سلام مرا برسان، و من به شما سفارش می کنم که نسبت به خدای عز و جل تقوى داشته باشید و در دین خود پارسا باشید و در راه خدا کوشش کنید، و به راستگویى و به اداء امانت و طول دادن سجده و نیکى به همسایه؛ زیرا محمد صلى اللَّه علیه و آله همین دستورات را آورده است، هر که به شما امانت سپرده به او پس دهید، نیک رفتار باشد یا بدکردار؛ زیرا رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله دستور می داد که سوزن و نخ را نیز به صاحبش پس دهید، و با فامیل خود پیوند داشته باشید، و به جنازه مردههایشان حاضر شوید، و بیمارانشان را عیادت کنید، و حقوقشان را بپردازید، زیرا هر کس از شما که در دینش تقوی داشته باشد و راستگو باشد و امانت را به صاحبش برگردانده و اخلاقش با مردم نیکو باشد؛ گویند: این جعفرى است و این مرا شاد کند و از جانب او شادی در (دل) من آید و گویند: این روش پسندیده جعفر (بن محمد) است بخدا سوگند پدرم براى من حدیث کرد که مردى از شیعیان على علیه السلام در قبیلهاى بود و زینت آن قبیله بشمار می رفت، از همه آنها در پرداخت امانت بهتر بود، و حقوقشان را بهتر مراعات می کرد، و در گفتار راستگوتر بود، و سفارشات و همه وصیت هاى اهل قبیله و سپرده هاشان را به او مىسپردند و چون از شخصیت او پرسش می کردى؛ می گفتند: کیست مثل فلان کس؟ او در پرداخت امانت و راستگوئى از همه ما بهتر است.[۱]
پرواضح است که این رفتارها خصوصا در مقابل اهل سنت توصیه شده است تا اینکه وجهه شیعیان اهل بیت حفظ شده و به وسیله رفتارهای نیکو ، مردم به مکتب اهل بیت علاقه مند شوند و به شیعه شدن نزدیک تر گردند .
تقویت فرهنگ انتظار
قرآن کریم در آیات نورانی خویش مردم را به ظهور یگانه منجی عالَم بشریت فرا میخواند.
وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ.[۱]
امیرمؤمنان علی(علیه السلام) در تفسیر آیه (وَنُرِیدُ أن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الأرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ)[۲] می فرماید :
این گروه پیروز آل محمد(ص) هستند، خداوند متعال مهدی آل محمد(عج) را بعد از زحمت و سختی که بر آنان وارد میشود برمیانگیزد و به آنان عزّت میدهد و دشمنانشان را خوار و ذلیل میکند.[۳]
طبق این شیوه قرآنی، تقویت و توسعه اندیشه انتظار میتواند به اتّحاد و یگانگی دل های مردم یاری نموده و می توان با این فرهنگ وحدت آفرین و امیدبخش به همبستگی دینی در جامعه رونق بخشید؛ زیرا اگر فلسفه انتظار و دستاوردهای مثبت قیام مهدی(عج) به مردم ستم دیده و خسته از ظلم و بیداد مستکبران عالَم گفته شود، آنان یک دل و یک زبان به انتظار ظهور رهبر آسمانی نشسته و تحقُّق خواسته های قلبی خود را در برنامه های دولت کریمه حضرت مهدی(عج) جستجو خواهند کرد. آنان اگر با فرهنگ انتظار آشنا شوند، تمام تفرقه ها و تشتُّت ها را با آرزوی ظهور امام زمان(عج) پایان یافته تلقّی میکنند و هرکدام از هر حزب و گروه و نژادی، ظهور دولت امیدآفرین حضرتش را از دل و جان آرزو میکنند و یکپارچه از خداوند متعال میخواهند:
اَللَّهُمَّ الْمُم بِهِ شَعثَنا، وَاشْعَب بِهِ صَدعَنا وَارْتُق بِهِ فَتقَنا، وَ کَثِّر بِهِ قِلَّتَنا، و أعْزِز بِهِ ذِلـَّتَنا…[۴]
چنان که در دعای ندبه زمزمه میکنیم:
أیْنَ جَامِعُ الْکَلِمَهِ عَلَی التَّقْوی.[۵]
کجاست آن آقایی که مردم را بر وحدت کلمه تقوی و دین گرد خواهد آورد.
[۱]. انبیاء/ ۱۰۵٫
[۲]. قصص/ ۵٫
[۳]. علامه محمد باقر مجلسی، بحارالأنوار، ج۵۱، ص۵۴، باب ۵ (الآیات المؤوله بقیام القائم).
[۴]. دعای افتتاح.
[۵]. دعای ندبه.
[۱]. أصول الکافی/ ترجمه مصطفوى، ج۴، ص ۴۴۹- ۴۵۰٫
بازدیدها: 21