روحیه جهادی در تفکر بسیجی

روحیه جهادی در تفکر بسیجی که رهبر انقلاب همواره در سال های گذشته بر آن تاکید دارد، در سال های ابتدایی انقلاب اسلامی مورد تاکید امام(ره) هم بوده ولی آنچه از بیانات آن امام سفرکرده برمی آید این است که ایشان بیش از توجه به مصادیق روز، سعی کردند مقوله جهادی را از ریشه ای ترین بخش های آن تئوریزه و پایه گذاری کنند.

جهاد با نفس، خط مقدم جهادها

برای مثال ایشان در سخنرانی شان در جمع کارکنان جهاد سازندگی، با تاکید بر اینکه جهاد سازندگی باید توام با جهاد اکبر باشد، می فرمایند: «من ضمن تقدیری که از تمام شما جوانان و جوانان سرتاسر کشور که در جهاد ‎سازندگی هستید و زحمت می کشید، لکن از شما می خواهم که در ضمن جهاد سازندگی ‎جهاد نفس هم داشته باشید. اگر این کاری را که انجام می دهید برای خدا خالص بشود ‎جهاد نفس هم تحقق پیدا کرده است».

خط جهاد و خط سازش دو رشته همیشگی تاریخ

ایشان در جمع اعضای ستاد جهاد سازندگی در تبیین مبارزه و جهاد در مکتب اسلام با تاکید بر اینکه از صدر اسلام تاکنون دو طریقه و دو خط بوده است، اشاره می کنند: «یک خط، خط اشخاص ‎راحت طلب که تمام همّشان به این است که یک طعمه ای پیدا بکنند و بخورند و بخوابند ‎و عبادت خدا هم آنهایی که مسلمان بودند، می کردند، اما مقدم بر هر چیزی در نظر آنها راحت طلبی بود. در صدر اسلام، از این اشخاص بودند. وقتی که حضرت سیدالشهدا ـ سلام الله علیه ـ می خواستند مسافرت کنند به این سفر عظیم، بعضی از اینها نصیحت ‎می کردند که برای چه، شما اینجا هستید، مأمونید و حاصل، بنشینید و بخورید و بخوابید. ‎و از همان ها بعضی قماش ها بودند که اشکال هم می کردند که یک قدرت بزرگی را در ‎مقابلش چرا یک عدۀ کمی قیام می کنند. این در طول تاریخ تا حالا بوده است».

در بخش دیگری از بیاناتشان ایشان به خط دوم یعنی خط جهاد اشاره کرده و می گویند: «آن هم یک مکتبی بود و یک خطی ‎ بود؛ تمام عمرشان را صرف می کردند در اینکه با ظلم ها و با چیزهایی که در ممالک دنیا واقع می شود، همّشان را اینها صرف می کردند در مقابله با اینها. کسی که تاریخ انبیا را ‎دیده باشد و تاریخ اسلام را دیده باشد و تاریخ زندگی حضرت رسول(سلام الله علیه) را ‎و ائمۀ اطهار و اصحاب رسول الله را دیده باشد، می بیند که اینها از اوّلی که وارد شدند در ‎میدان و به حد بلوغ رسیدند و رسول اکرم از اوّلی که این رسالت به او محول شد تا آن ‎ ‎ وقتی که در بستر مرگ خوابیده بود یا شهادت، بین این بستر و آن بعثت، تمام فعالیت بوده است، جنگ بوده، دفاع بوده و کسی که زندگی امیرالمؤمنین(سلام الله علیه) را مشاهده ‎کند نیز [می بیند] همین طور بوده؛ جهاد در راه خدا و جهاد در راه احکام خدا بوده است».

تقویت روحیه جهادی در اردوهای جهادی

رهبر انقلاب نیز همواره سعی کرده اند روحیه جهادی را در ابعاد مختلف ریشه ای و مصداقی مورد اهمیت قرار دهند و در ایشان در این باره در دیدار شرکت کنندگان در نهمین همایش ملی «نخبگان فردا» می فرمایند: «روحیّه ی جهادی یعنی کار را برای خدا انجام دادن، کار را وظیفه ی خود دانستن، همه ی نیروها را در راهِ کارِ درست به میدان آوردن؛ این روحیّه ی جهادی است. برای اینکه این روحیّه ی جهادی در شما تقویت بشود، حضورتان در اردوهای جهادی خیلی خوب است. نگویید وقتمان تلف می شود؛ نه، بیشترین و بهترین استفاده از وقت همین است. درستان را بخوانید، پژوهشتان را بکنید، کارتان را بکنید، در اردوهای جهادی هم که در دوره ی سال، چند هفته ای انسان را مشغول می کند شرکت کنید».

ایشان در بیاناتشان در همایش بسیجیان که در ورزشگاه آزادی تهران برگزار شد حدود ده هزار هسته گروه های جهادی در سرتاسر کشور را «مژده آینده کشور» دانسته و می فرمایند: «اینها سرمایه ی عظیمی هستند برای آینده ی کشور؛ مشغول کارند، مشغول تلاشند؛ شاید صدها هزار کار مهمّ مربوط به طبقات ضعیف را در نقاط دوردست کشور، اینها انجام داده اند و دارند انجام می دهند؛ کارهای ریز و درشت ـ به حسب نیازهایی که مردم دارند ـ این یک سرمایه ی عظیمی است برای کشور. باز هم پس نقش جوان ها است که مژده ی آینده ی بهتر را به ما می دهد».

رهبر معظم انقلاب در مهرماه ۹۴ همچنین همان دوگانه مد نظر امام راحل را با تبیین دوگانه روحیه جهادی ـ روحیه تافته جدابافته بودن تکرار کرده و می فرمایند: «روحیّه ی جهادی را بر روحیّه ی تافته ی جدابافته بودن ترجیح بدهید… راهش هم این است که کار جهادی و روحیّه ی جهادی را در خودتان تقویت کنید. روحیّه ی جهادی یعنی کار را برای خدا انجام دادن، کار را وظیفه ی خود دانستن، همه ی نیروها را در راهِ کارِ درست به میدان آوردن؛ این روحیّه ی جهادی است. برای اینکه این روحیّه ی جهادی در شما تقویت بشود، حضورتان در اردوهای جهادی خیلی خوب است».

ایشان در خردادماه سال ۹۵ در مراسم سالگرد ارتحال امام(ره) تاکید می کنند که «ما هرجا انقلابی عمل کردیم پیش رفتیم و هرجا از انقلابیگری و حرکت جهادی غفلت کردیم، عقب ماندیم و ناکام شدیم؛ این یک واقعیّتی است… هر جا انقلابی بودیم، جهادی حرکت کردیم، پیش رفتیم؛ هرجا کوتاهی کردیم و غفلت کردیم، عقب ماندیم».

آنچه از بیانات امام(ره) و رهبر معظم انقلاب بر می آید، شاید نقطه ممیزه انقلاب اسلامی ایران با سایر انقلاب ها در همین جهاد باشد و این روحیه جهادی است که امکان تحقق مفاهیم انسانی چون ایثار، گذشت و مسئولیت پذیری اجتماعی را بیش از پیش تقویت می کند. فردگرایی که ریشه تفکر غربی است، در صورت تحقق الگوی جهادی انقلاب اسلامی به محاق خواهد رفت؛ کما اینکه در ۴۰سال گذشته از جنگ گرفته تا تمامی عرصه های سخت و آزمون های پیچیده، این حضور مجاهدانمه مردم بوده که توطئه ها را خنثی کرده و عامل پیشرفت شده است. اما در سال های اخیر کشور درگیر بحران های طبیعی و غیر طبیعی چون سیل، بیماری و زلزله شده که تاثیرات رهنمودهای فوق در آن به وضوح دیده می شود.

زلزله ارسباران

سال۹۱ زلزله ای در شمال غرب کشور رخ داد که طبق اعلام مسئول روابط عمومی سازمان بسیج، بسیج در زلزله ارسباران در آذربایجان شرقی ۱۷۰۰ خانه و ۷۰۰۰ واحد دام و طیور را ظرف مدت ۲ ماه بازسازی کرد. همچنین چهار هزار جهادگر از بیست استان کشور برای امدادرسانی و خدمت رسانی در عرصه های گوناگون در منطقه حضور پیدا کردند. ۱۸۶ واحد مسکونی در روستاهای شهرستان اهر، ۶۹ واحد در روستاهای شهرستان ورزقان، ۴۹۹ واحد در روستاهای شهرستان هریس و ۲۲ واحد در روستاهای زلزله زده تبریز از واحدهای مسکونی ساخته شده توسط سپاه و بسیج در فاز نخست بودند که با حضور سردار جعفری، فرمانده کل سپاه به بهره برداری رسیدند و ۵۳۰ واحد هم با حضور رئیس سازمان بسیج مستضعفین در فاز دوم افتتاح و در روستاهای شهرستان اهر، ورزقان و هریس تحویل مردم این مناطق شد. این تنها بخشی از ثمره روحیه بسیجی و جهادی در این حادثه بود.

زلزله کرمانشاه

آبان ماه ۹۶ بود که زلزله ای دیگر در غرب کشور بحران جدیدی آفرید. از صبح روز حادثه با تشکیل جلسه ای به ریاست رئیس سازمان بسیج، ستاد ویژه مناطق زلزله زده با مسئولیت سردار علی فضلی جانشین وقت سازمان بسیج تشکیل شد و بلافاصله سردار فضلی به همراه مسئولان سازمان بسیج جامعه پزشکی، بسیج مهندسان عمران، بسیج سازندگی و روابط عمومی بسیجبه منطقه اعزام شدند. این ستاد علاوه بر آنکه رسیدگی به مصدومان و کمک به آواربرداری را بر عهده داشت، آماده بازسازی مناطق آسیب دیده بخصوص مناطق مسکونی هم بود. طبق اعلام جانشین سازمان بسیج، بازسازی ٣٠٠ روستا در این حادثه به سپاه محول شد و کار اسکان اضطراری شامل چادر، پتو، خوراک و خدمات بهداشتی و درمانی در ٢٨ آبان ماه توسط قرارگاه متمرکز خدمات رسانی بنام قرارگاه شهید جعفری انجام شد. سردار فضلی با اشاره به وعده ۴۵ روزه سپاه برای اسکان موقت زلزله زدگان می گوید: «در روز سی و هشتم از این وعده ۴۵ روزه توانستیم به این وعده عمل کنیم و بیش از ۵٨ هزار نفر را اسکان موقت دهیم که در این راستا ٨٣٠٠ کانکس توسط قرارگاه خاتم و ۵٠۴۶ کانکس از طریق کمک های مردمی تامین شد». پر واضح است که سپاه با تکیه بر توان گروه های جهادی بسیج توانسته این مسئولیت را برعهده بگیرد.

سیل گلستان و خوزستان

سیل ابتدای سال ۹۸ گلستان اگر چه زخم های عمیقی مانند مرگ چندین داوطلب امدادرسان و خسارت ۴۸ هزار میلیارد ریالی بر جای گذاشت اما نقش آفرینی بسیجیان در امدادرسانی به آسیب دیدگان و کمک به مرمت و ساخت خانه های تخریب شده، مرهم درد و رنج ترکمن های سیل زده به خصوص در گمیشان و آق قلا شد. اولین گروه بسیجیان داوطلب فقط چند ساعت پس از سیل وارد مناطق آسیب دیده گلستان شده و با دست خالی اقدام به تخلیه اسباب و اثاثیه منازل سیل زده، خارج کردن مردم به خصوص کودکان و زنان و سالمندان از مناطق خطر و پیدا کردن راه خروج آب از خانه ها کردند. پس از آن گروه گروه بسیجیان شهرهای گلستان و استان های همجوار وارد مناطق سیل زده شده و تلاش گسترده برای کمک به آسیب دیدگان گمیشان و آق قلا را آغاز کردند.

صدور پیام رهبر معظم انقلاب برای گسیل امکانات به مناطق سیل زده گلستان، حجت را بر بسیجیان تمام کرد و پس از آن گروه های مختلف بسیجی حتی از جنوبی ترین استان ها وارد گمیشان و آق قلا شده و به خدمت رسانی مشغول شدند. کمک به آسیب دیدگان سیل گلستان اگرچه از تخلیه آب خانه ها آغاز شد اما با اعلام اتمام امدادرسانی به پایان نرسید و ردپای گروه های مختلف بسیجی در مرمت و نوسازی خانه های سیل زده حتی تا هفته های گذشته هم به وضوح مشاهده شد. فرمانده سپاه نینوا گلستان در این مورد به حضور مداوم گروه های جهادی در مناطق سیل زده گلستان اشاره کرد و گفت که یک هزار و ۵۰۰ گروه جهادی از ابتدای بروز سیل تا خردادماه ۹۸ در شهر و روستاهای خسارت دیده استان حضور داشته و خدمات لازم را ارائه کردند.

سیل لرستان و خوزستان

سیلی که در گلستان جاری شد، به مراتب گسترده تر، دو استان خوزستان و لرستان را هم دربرگرفت و دستگاه های دولتی بخاطر درگیری گسترده کشور با بحران، نقش مهم بسیج و روحیه جهادی آن را در صحنه لازم می دیدند. پس از بارندگی شدید و طغیان رودخانه ها، سیل در شهرها و روستاهای استان لرستان جاری شد و وضعیت این استان را به مرز بحران رساند. در همین راستا سردار غیب پرور رئیس سازمان بسیج اعلام کرد: همه نیروهای بسیج در استان لرستان و گردان های عملیاتی و گروه های جهادی و امدادی که از روز های قبل در حالت آماده باش بودند بی وقفه در حال امداد رسانی به مناطق سیل زده لرستان هستند. در همین راستا سردار غیب پرور رئیس سازمان بسیج اعلام کرد: همه نیروهای بسیج در استان لرستان و گردان های عملیاتی و گروه های جهادی و امدادی که در حالت آماده باش بودند بی وقفه در حال امداد رسانی به مناطق سیل زده لرستان هستند. خوزستان نیز که سرزمین جهاد و مقاومت است، سرآمد کمک های مجاهدانه بود و برای مثال فقط در یک مورد ۲ هزار بسیجی با هدف مشارکت در ساخت سیل بندها و استقرار شبانه روزی برای تامین امنیت منازل سیل زدگان به شادگان اعزام شدند. حجم فعالیت جهادی در این منطقه آن قدر بالا بود که برای نمونه در یک خبر آمده بود که ۲۵ گروه جهادی در روستای سبهانیه در حال فعالیت هستند.

مبارزه با بیماری کرونا؛ جهاد بهداشتی

اواخر سال ۹۸ بود که خبر سرایت کرونا به ایران خبری شد و دیری نپایید که به بزرگترین دغدغه کشور در کنار سایر ملت های جهان تبدیل شد و تاکنون هم کشور درگیر آن است. همان اوایل کار بود که بحث فاصله گذاری اجتماعی به عنوان یکی از اصول مقابله با بیماری مطرح شد ولی کافی نبود. با توجه با شیوع این بیماری از طریق هوا و لمس اشیا، بلافاصله کمبود ماسک و مواد ضدعفونی در کشور احساس شد اما آیا ظرفیت تولید کشور برای این امر کافی بود؟ بلافاصله صدها گروه جهادی در کشور شروع به کار کرد که روزانه صدها هزار ماسک و حتی البسه بیمارستانی تولید و تحویل بیمارستان ها می دادند و یا با فروش آنها با حداقل قیمت، خلا تولید ماسک کشور را جبران کردند. همچنین ضدعفونی معابر شهری و توزیع ابمیوه به بیمارستان ها و کادر درمان جزو فعالیت هایی بود که به همت بسیج و گروه های جهادی که تابع فرهنگ بسیجی و روحیه هادی بودند انجام شد و سهم شایانی در مدیریت کرونا داشت. اینها فقط بخشی از فعالیت های شاخص بسیج در سالهای گذشته است که مردم به عینه نظاره گر آن بوده اند و کارآمدی تفکر جهادی و بسیجی را که توسط بنیانگذار انقلاب اسلامی تئوریزه شده است، ثابت کرده است. یکی از توصیه های همیشگی رهبر معظم انقلاب هم همواره گرایش به تفکر جهادی بوده است و قطعا تاسی به فرهنگ جهادی توسط مسئولین کشور گره گشای مشکلات کشور خواهد بود.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی حوزه