زندگینامه آیت الله مظاهری

خانه / علما وسخنرانان / زندگینامه آیت الله مظاهری

تولد و دوران کودکی
مرجع عالیقدر حضرت آیت الله االعظمی آقای حاج شیخ حسین مظاهری، در سال 1312 هجری شمسی در «تیران»، یکی از شهرستان‌های استان اصفهان و در خانواده‌ای مذهبی و روحانی و دوستدار خاندان پیامبر گرامی اسلام «صلی الله علیه وآله وسلم» پا به عرضۀ وجود نهادند.تقید به شریعت و کوشش برای انجام واجبات و ترک محرمات الهی از ویژگی های برجستۀ خانوادۀ آیه الله العظمی مظاهری به ویژه والد ایشان، مرحوم حجة الاسلام و المسلمین حاج شیخ حسن مظاهری بود که این مسأله، سهم بسزایی در رشد و تعالی روحی ایشان و علاقه مندی معظّم له در حوزۀ علمیه داشت.
دوران تحصیل
آیة الله العظمی مظاهری،با پایان دادن به تحصیلات غیر حوزوی، در سال 1326هجری شمسی،برای تحصیل علوم دینی، وارد حوزۀ علمیۀ اصفهان شدند. حوزۀ علمیۀ اصفهان در دوره‌های قبل،به‌ویژه در عصر صفوی،با ظهور عالمانی برجسته و سترگ و بر پایی جلسات علمی درخشش فراوان داشت.در دوره ای که آیة الله العظمی مظاهری به تحصیلات حوزوی روی آورده بود،حوزه اصفهان اگر چه درخشش پیشین را نداشت؛امّا همچنان از استادان بزرگ و حوزه های بحث و درس خالی نبود.معظّم له در ابتدا به مدرسه مسجد سید اصفهان،که مقبره مرحوم سیّد شفتی نیز در آنجاست،وارد شده و مشغول به تحصیل شدند. آیة الله العظمی مظاهری دروس دورۀ ادبیات و نیز بخشی از دورۀ سطح را در اصفهان،در نزد استادان بزرگ آن دیار،فرا گرفته و در سال 1330 هجری شمسی،به منظور تکمیل تحصیلات خود و بهره مندی از محضر استادان حوزۀ علمیۀ قم،به این حوزه سترگ پای نهادند و پس از پایان تحصیلات سطح عالیه،در درس خارج فقه و اصول اعاظم حوزۀ علمیۀ قم شرکت جسته و در کنار آن به فراگیری دروس فلسفه، همانند اسفار و شفا و نیز تفسیر و کلام پرداختند. معظّم له در طی این سال‌ها، از تدریس دروس حوزوی نیز غافل نمانده و از آغاز تحصیل،دورس فراگرفته را تدریس می‌کردند. ایشان،عوامل کامیابی خود در زمینه های علمی را انتخاب استادان و هم مباحثه های خوب،تلاش برای مانع نشدن امور دنیوی در تحصیل، منظم بودن و تقویت دروس پایه می‌دانند.
اساتید
آیة الله العظمی مظاهری،با ورود به حوزۀ علمیۀ اصفهان دروس ادبیات را خدمت دو عالم ادیب،مرحوم حاج آقا جمال خوانساری و حاج آقا احمد مقدس فراگرفته و دروس سطح را نزد حضرات آیات خادمی ،فیاض، طیب،ادیب ومدرس و منظومه حاجی سبزواری را در محضر مرحوم آیة الله حاج شیخ محمود مفید آموختند.با ورود به حوزۀ علمیه قم ، کتاب مکاسب و کفایة الاصول را نزد مرحوم آیة الله حاج شیخ عبدالجواد جبل عاملی و مرحوم آیة الله العظمی مرعشی نجفی و مرحوم آیة الله مجاهدی و مرحوم آیة الله حاج شیخ مرتضی حائری و مرحوم آیة الله سید محمد باقر سلطانی«قدّس سرّهم» خواندند و آنگاه پیش از هشت سال در دروس خارج فقه حضرت آیة الله العظمی بروجردی و ده سال در دروس خارج فقه و اصول حضرت امام خمینی«قدّس سرّه» و بیش از دوازده سال در دروس خارج فقه و اصول آیة الله العظمی محقق داماد حاضر گشتند.همچنین اسفار ملا صدرا،شفای بوعلی سینا و دروس تفسیری و اعتقادی را نزد علامۀ طباطبائی فراگرفتند.
فعالیتهای علمی وفرهنگی
حضرت آیة الله العظمی مظاهری،در سال های زندگی پر برکت خود خدمات علمی، فرهنگی و اجتماعی فراوانی را به انجام رسانیده‌اند که تا هم اکنون نیز ادامه دارد.از جمله خدمات معظّم له که تحوّل بزرگی در حوزه های علمیه ایجاد کرد،اهتمام ویژه به درس اخلاق و پرورش روحیۀ معنوی فضلاء و طلاب جوان بود.ایشان پیش از انقلاب با اصرار واستقبال فضلاء وطلاب، درس اخلاق خود را ابتدا در مدرسه فیضیۀ قم آغاز کردند. و اکنون متجاوز از چهل و پنج سال است که این دروس به طور مداوم تشکیل می‌گردد و از این رهگذر، شاگردان و طلاب فاضلی به مکتب شیعه تقدیم شده است.آیة الله العظمی مظاهری در امر سامان دادن به حوزه‌های علمیه نیز در پیش و پس از انقلاب خدمات شایانی داشته اند.از جمله، در پیش از انقلاب، به همراه بزرگانی چون آیة الله مصباح یزدی و آیة الله خرازی در تنظیم و تدوین برنامه های علمی و آموزشی موسسۀ در راه حق شرکت جستند که برکات بسیار عظیمی را به همراه داشت.در سال 1374 هجری شمسی نیز با هجرت ایشان از حوزۀ علمیۀ قم به شهر اصفهان ،حوزۀ علمیۀ اصفهان استقلال یافت.در دورۀ حضور معظّم له در اصفهان نیز خدمات فراوانی به آن حوزه کهن ارزانی گشته که از جمله می‌توان به تاسیس «مرکز مدیریت حوزه علمیه اصفهان»، «مرکز آموزش‌های تخصصی حوزه علمیه اصفهان»، «مرکزمشاورۀ حوزۀ علمیۀ اصفهان»، «مرکز خدمات حوزۀ علمیۀ اصفهان با بخش های مختلف بیمه، مسکن، قرض الحسنه، دفتر تعاون و …»، «مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزۀ علمیۀ اصفهان» و نیز «مرکز رسیدگی به امور مساجد استان اصفهان» اشاره کرد.
تدريس و تأليف
آية الله العظمي مظاهري ساليان بسياري در حوزه هاي علميه علاوه بر دروس اخلاق به تدريس دروس مختلف فقهي، اصولي، فلسفي، اقتصادي و. . . پرداخته اند. ايشان چندين بار، شرح منظومه، نهايةالحکمة و بخش هائي از اسفار اربعه را تدريس نموده واز سال 1356 تا کنون به تدريس دروس خارج فقه و اصول اشتغال داشته اند. معظّم له طي اين سالها بسياري از ابواب فقهي همانند طهارة، صلوة، صوم، خمس، زکوة، حجّ، امر به معروف و نهي از منکر، بيع، اجاره، مضاربه، شرکت، ضمان، حواله، کفالت، صلح، حجر، قرض، فلس، قضا، شهادات، حدود وديات، ولايت فقيه و. . . و همچنين بيش از پنج دوره کامل مباحث علم اصول فقه و يک دوره مبحث قواعد فقهيه را در حوزه علميه قم و اصفهان تدريس فرموده اند. معظّم له در ضمن تدريس از تأليف و پژوهش نيز غافل نبوده و کتاب هاي فراواني را به ميراث مکتوب شيعه افزوده اند. فهرست آثار و تأليفات منتشر شده آية الله العظمي مظاهري، بدين شرح است:
قرآن کريم
1- معارف اسلام در سوره يس
2- معاد در قرآن
فقه
3- الحاشية علي العروة الوثقي
4- رساله توضيح المسائل (احکام، اخلاق، عقائد)
5- فقه الولاية و الحکومة الاسلاميه (تقريرات درس خارج فقه ولايت فقيه معظم له در 3 جلد)
6- مناسک حج
7- احکام عمره مفرده
8- استفتائات حجّ و عمره
9- نکته هايي پيرامون ولايت فقيه و حکومت ديني
10- 70 نکته فقهي و اخلاقي مورد احتياج در حجّ و عمره
11- عصاره دين
رجال
12- «الثقاة الاخيار من رواة الاخبار»: اين کتاب که «موسوعه رجاليون ثقه» مي باشد، مشتمل بر يک مدخل وسه باب است. مدخل کتاب، شامل ده مقدمه اصلي است که در آن مباني رجالي حضرت آيت الله العظمي مظاهري«مدظله العالي» به قلم معظّم له تحريرشده است پس از آن، سه باب اصلي کتاب، اختصاص به «اسماء، کنيه و القابِ» رجاليون ثقه دارد. در پايان کتاب نيز فهارس عامّه اي مشتمل بر پانزده فهرست تنظيم شده است که امکان دسترسي خوانندگان و محققان را به مطالب گوناگون کتاب تسهيل مي نمايد
اعتقادات
13- اليوم الآخر
14- الامامة و الولاية في القرآن (با همکاري حضرات آيات:محمدي گيلاني، محمد يزدي، مصباح، موسوي)
15- برنامه زندگي
16- اسلام آيين رستگاري (شرح اصول و فروع دين اسلام)
اخلاق
17- دراسات في الاخلاق و شئون الحکمة العلميّة
18- عوامل کنترل غرائز در زندگي انسان
19- جهاد با نفس (4 جلد)
20- فرماندهي در اسلام
21- اخلاق در خانه
22- فضائل و رذائل اخلاقي
23- تربيت فرزند در اسلام
24- جبهه و جهاد اکبر
25- خانواده در اسلام
26- به سوي حق
27- ويژگي هاي معلّم خوب
28- در ساحل سپيده اخلاص
29- اخلاق و خودسازي
30- آفتاب پرهيزکاري
31- اخلاقيات العلاقة الزوجيّة
32- اخلاق و جوان (2 جلد)
33- اخلاق در اداره
34- کاوشي نو در اخلاق اسلامي (2 جلد)
35- اخلاق و خودسازي در مکتب اهل بيت عليهم السّلام
36- حديث اهل نظر
37- اخلاق در توحيد
38- حريم‌هاي اخلاق در آئينه احکام
39- راز عروج
40- اخلاق فرماندهي
41- اعتکاف، سلوک منتظران
42- روزه، سلوک پرهيزکاران
43- راهکارهاي عملي درمان وسواس
عرفان
44- اسرار حج
45- سير و سلوک؛ مقدّمه
46- سير و سلوک؛ يقظه
47- سير و سلوک؛ توبه
[انتشار شرح ساير منازل سير و سلوک تا منزل هفتم در دست اقدام است.] حديث
48- شرح و تفسير دعاي کميل (3 جلد)
49- شرح و تفسير دعاي سحر (2 جلد)
50- شرح و تفسير مناجات شعبانيه (2 جلد)
51- الحکومة الاسلامية في احاديث الشيعة الاماميّة (با همکاری حضرات آیات: خرازی، مصلحی، شهید سلطانی و استادی)
اقتصاد اسلامي
52- احکام اقتصادي در مورد زمين
53- مقايسه بين سيستم اقتصادي (3 جلد)
54- التوازن الاسلامي بين الدنيا و الآخرة (با همکاري حضرات آيات: خرازي، مصلحي، شهيد سلطاني و استادي)
تاريخ و سيره
55- زندگاني چهارده معصوم
56- تجلّي حق (نگرشي اخلاقي بر فضائل و سيره پيامبر اکرم صلّي‌الله‌عليه‌وآله)
57- مظهر حق (نگرشي اخلاقي بر فضائل و سيره اميرالمومنين عليه السّلام)
نرم افزارهاي منتشر شده
اخلاق
1- نرم افزار خورشيد معرفت (حاوي 120 ساعت صوت از دروس اخلاق معظّم له)
2- نرم افزار صفاي دل، دفتر اوّل(حاوي 100 ساعت صوت از دروس اخلاق معظّم له)
3- نرم افزار صفاي دل، دفتر دوّم(حاوي 70 ساعت صوت از دروس اخلاق معظّم له و متن برخي از کتب اخلاق)
4- نرم افزار تهذيب نفس، شامل دروس اخلاق معظم له به صورت صوتي
5- نرم افزار ازدواج و خانواده شامل سلسله مباحث اخلاقي معظم له در زمينه ازدواج و خانواده (حاوي120 سخنراني صوتي)
6- اخلاق از ديدگاه قرآن و عترت
7- ره توشه حج (بيانات اخلاقي پيرامون حج و عمره)
تاريخ وسيره
8- نرم افزار تجلّي حقّ (حاوي 60 جلسه صوتي وتصويري از بيانات معظّم له پيرامون شخصيت و سيره پيامبراعظم«صلّي‌الله‌عليه‌وآله»)
9- نرم افزار تجلي کوثر (بيانات معظّم له پيرامون شخصيت و سيره حضرت زهرا سلام‌الله‌عليها)
تفسير قرآن کريم
10- نرم افزار انسان در قرآن، شامل دروس تفسيري قرآن کريم معظّم له با موضوعات: هدف از خلقت، کرامت، سعادت و شقاوت و . . . ، به صورت صوتي
11- تقسير اخلاقي قرآن کريم (دفتر اول: جزء اول)
مهدويت
12- نرم افزار مهر پنهان، شامل دفتر اول از سلسله مباحث مهدويت معظم له و به صورت صوتي
13- ‌نرم افزار مهر پنهان ، دفتر دوم (حاوی 41 جلسه صوت از مباحث مهدویت معظم له و متن برخی از کتب اخلاقي)
دروس خارج فقه
14- نرم افزار کتاب الاجاره ، صوت و متن 99 جلسه با موضوع اجاره ؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
15- نرم افزار کتاب المضاربه ، صوت و متن 59 جلسه با موضوع مضاربه ؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
16- نرم افزار کتاب الضّمان ، صوت و متن42 جلسه با موضوع ضمانت ؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
17- نرم افزار کتاب الحواله ، صوت و متن 21 جلسه با موضوع حواله ؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
18- نرم افزار کتاب الکفالة ، صوت و متن 11 جلسه با موضوع کفالت؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
19- نرم افزار کتاب الصلح ، صوت و متن 24 جلسه با موضوع صلح ؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
20- نرم افزار کتاب الحجر ، صوت و متن 36 جلسه با موضوع حجر ؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
21- نرم افزار کتاب القرض ، صوت و متن41جلسه با موضوع قرض؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
22- نرم افزار کتاب الفلس ، صوت و متن 32 جلسه با موضوع فلس؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
23- نرم افزار کتاب الشرکة ، صوت و متن 13جلسه با موضوع شرکت ؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
24- نرم افزار کتاب القضاء ، صوت و متن 147جلسه از دروس خارج فقه با موضوع قضا؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
25- نرم افزار کتاب الشّهادات ، صوت و متن 86 جلسه از دروس خارج فقه با موضوع شهادات ؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
26- نرم افزار کتاب الحدود و التّعزيرات، صوت و متن 117 جلسه از دروس خارج فقه با موضوع حدود و تعزيرات؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
27- نرم افزار کتاب القصاص ، صوت و متن 88 جلسه از دروس خارج فقه با موضوع قصاص؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
28- نرم افزار کتاب الديات ، صوت و متن 101 جلسه از دروس خارج فقه با موضوع ديات؛ با امکانات وي‍‍ژه تحقيق
دروس خارج اصول
29- نرم افزار اصول الفقه؛ دفتر اوّل: مباحث الفاظ (صوت و متن کامل 264 جلسه از دروس خارج اصول با موضوع مباحث الفاظ؛ با امکانات ویژه تحقیق)
30- نرم افزار اصول الفقه؛ دفتر دوّم: مباحث عقلیه (صوت و متن کامل 365 جلسه از دروس خارج اصول با موضوع مباحث عقلیّه؛ با امکانات ویژه تحقیق)
31- نرم افزار اصول الفقه؛ دفتر سوّم: قواعد فقهیّه (صوت و متن کامل 307 جلسه از دروس خارج اصول با موضوع قواعد فقهیّه؛ با امکانات ویژه تحقیق)
همچنین آیة الله العظمی مظاهری«مدّظلّه‌العالي» در زمینه‌های دیگر اسلامی نیز تحقیقات و کتب فراوانی نگاشته‌اند که تاکنون به چاپ نرسیده است که از آن جمله می‌توان به تقریرات فقه و اصول اساتیدشان، کتب و رساله‌های متعدّد فقهی و اصولی، کتاب ولایة الفقیه، دورۀ کامل اصول فقه، رسالةٌ فی العرفان، رسالة فی المعاد، المالکیه فی الاسلام و … اشاره کرد.