زندگینامه حضرت جوادالائمه(ع)

خانه / تازه ها / زندگینامه حضرت جوادالائمه(ع)

غریب‌بغداد

تولد نور

در ماه رجب سال ۱۹۵ هـ .ق. جهان خلقت، شاهد تولد خورشید هدایت دیگری از مدینه بود او امام نهم شیعیان و همنام جد بزرگوارش «محمد» و ملقب به «جواد» بود. مادر بزرگوار او «سَبِیگه» معروف به «خیزران» از نسل «ماریه» یکی از زنان پیامبر اکرم است.

حضرت امام جواد ع هنگامی که امام رضا ۴۸ سال داشت به دنیا آمد. لقب آن حضرت «جواد» و کنیه اش «أبو جعفر» است.امام جواد تنها فرزند پسر امام رضاع است که خداوند او را پس از مدتها به آن حضرت و جامعه ی انسانی واسلام موهبت کرد.

امام جواد ع هنوز سه ساله نشده بود که امام رضا ع با دسیسه مأمون مجبور به ترک مدینه و مهاجرت به خراسان شد و آن حضرت تا شهادت پدر بزرگوار خود به فراق او مبتلا بود.

حضرت امام جواد در هنگام شهادت پدر با نیرویطی آبارش به بالین پدر درخراسان رفت.

امام جواد ع در هشت سالگی به امامت رسیدند همان طور که حضرت یحیی و عیسی در کودکی به خواست و اراده ی خداوند به پیامبری رسیدند .

این مسئله در آغاز مایه ی آرامش خاطر مخالفان شیعه و طعنه و نیشخند آنان به شیعیان شد؛ زیرا رهبری و امامت جامعه ی بزرگ شیعه به فردی هشت ساله شده بود و چنین چیزی تا آن زمان سابقه نداشت.

آنان کار شیعه را تمام شده و این مسئله را بن بستی غیر قابل حل برای مذهب شیعه می پنداشتند این واقعه همچنین موجب اضطراب حیرت و اندوه برخی از شیعیان شده بود لکن بعد از ظاهر شدن علم و قدرت الهی ایشان و اثبات این مطلب که خداوند به هر کس که بخواهد در هر سنی مقام مقدس امامت و علم الهی و همچنین هدایت مردم را عنایت میکند حقانیت او و تشیع ثابت شد.

همان گونه که حضرت عیسی در آغاز تولد به پیامبری مبعوث شد و سخن در این باره گفت که موجب حیرت یهودیان گردید:

قَالُوا كَيْفَ نُكَلَّمُ مَن كَانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيّاً قَالَ إِنِّى عَبْدُاللَّهِ وَاتَّنِيَ الْكِتَبَ وَجَعَلَنِي نَبِيَّا” سوره ی مریم،آیه۱۹ و ۲۰).

آنان گفتند چگونه با این کودک که در گهواره است سخن بگوییم؟! او گفت من بنده خدایم؛ او کتاب آسمانی به من داده و مرا پیامبر قرار داده است و مانند حضرت یحیی که در کودکی به نبوت رسید:

يَا يَحْيَى خُذِ الْكِتَبَ بِقُوَّةٍ وَ عَاتَيْنَهُ الْحُكْمَ صَبِيَّا (سوره ی مریم، آیه۱۲).

ای یحیی! کتاب آسمانی را با قوت تمام بگیر؛ و ما حکم(نبوّت)را در کودکی به او عطا کردیم.

پاسخهای امام به پرسشهای آنان در جمع علمای شیعه، همه را به حیرت واداشت و سبب افزایش ایمان همگان به امامت آن بزرگوار شد مناظرات علمی امام جواد ع با علمای اهل سنت مثل «یحیی بن اکثم» و «ابن ابی دؤاد» که قاضی القضات دربار مأمون و معتصم بودند و شکست قطعی آنان از امام در سنین خردسالی دلیل قاطع بر امامت ایشان و حقانیت شیعه باعث اعجاب و تحسین و تعظیم دیگران و شادی و شعف، ایمان و قوت اعتقاد قلبی شیعیان گردید.

خردسالی امام که سبب خوشحالی مخالفان و نگرانی برخی از شیعیان شده بود، خود با ظهور عظمت علمی امام دلیل و برهانی قوی برای اثبات حقانیت شیعه شد.

مدت امامت آن حضرت هفده سال (۲۰۳ – ۲۲۰ هـ ق) به طول انجامید.

اوضاع سیاسی

امامت امام جواد با خلافت دو خلیفه ی غاصب عباسی همراه بود.

١. مأمون (۱۹۸–۲۱۸ هـ. ق.)؛

۲. معتصم (۲۱۸–۲۲۷ هـ .ق.).

شورشهای پنهانی مردم ایران به خاطر شهادت امام رضا ع به دست مأمون و روی آوردن عباسیان به مأمون به جهت به شهادت رساندن امام رضا ع، موجب شد تا مأمون در سال ۲۰۴ هـق مرکز حکومت خود را از مرو به بغداد که کانون تجمع عباسیان بود منتقل کند.

مأمون در سال ۲۰۴ هـ.ق. امام جواده را که نه سال بیشتر نداشت، با اجبار و تهدید، ولی در ظاهری فریبنده و دعوت نمایانه از مدینه به بغداد فرا خواند و دختر خویش «أُمُّ الفضل» را به همسری آن حضرت در آورد.

این ازدواج کاملاً جنبه سیاسی و مزوّرانه داشت و امام مجبور به قبول آن بود. مأمون که تمامی نقشه های پلید خود در زمان امام رضا ع شکست خورده میدید با طراحی این ازدواج ، در پی جبران سامان بخشیدن به نابسامانیهای سیاسی قبل ، جلب افکار عمومی شیعیان و اجرای سیاست کنترل و مهار امام از نزدیک بود.

امام جواد ع با بازگشت به مدینه به همراه أمّ الفضل در همان سال و تثبیت امامت خود و آشکار ساختن عظمت علمی و قدرت الهی خویش ، سازماندهی علما و برگزیدگان شیعه، تحت پوشش قرار دادن شیعیان و هدایت و ترویج و تبیین فرهنگ راستین اسلام، تمامی طراحیهای مکارانه ی مأمون و جانشینش معتصم را نقش بر آب کرد.

خلفای معاصر امام جواد ع به مانند دیگر خلفای اموی و عباسی گذشته، به دنبال دست بردن به بیت المال، تثبیت دیکتاتوری و ترویج فرهنگ فساد و فحشا و ابتذال بودند و در رشد فرهنگی جامعه و دفاع از نظام علمی و فکری جهان اسلام در برابر تهاجم بیگانگان هیچ عکس العملی نشان نمیدادند بلکه برای تضعیف مکتب اصیل دینی آنها را تقویت میکردند و تنها امام و پیروانش پاسدار حریم فرهنگ و نظام اندیشه‌ی دینی بودند.

یکی از بزرگترین کارهایی که در زمان امامت حضرت جواد صورت گرفت، سازمان دهی و سامان بخشی تشکیلات وکلا و نمایندگان امام بودند.

که البته جریان نمایندگی و وکالت از زمان امام صادق ع آغاز شد.

هنگامی که امام صادق در مدینه تحت کنترل شدید حکومت قرار گرفت و نیاز شدید شیعیان به ارتباط با دستگاه امامت به عنوان مرکز و کانون هدایت دینی را احساس کرد مناسب دید که این تشکیلات را به طور ساده راه اندازی کند.

نمایندگان وظیفه هدایت علمی، اخلاقی و سیاسی شیعیان و مسئولیت جمع آوری حقوق اسلامی مثل خمس، زکات، نذورات و هدایای شیعیان به امام ؛ ورساندن کمکهای امام به شیعیان پاسخ به سؤالات رفع شبهات و ابلاغ موضع گیریهای سیاسی مورد نظر امام به شیعیان را داشتند.

با تشدید سخت گیریهای حکومت عباسی بر امام و یاران نزدیک ایشان ، ارزش وجود نمایندگان در ساماندهی و هدایت شیعیان و به مرور زمان ضرورت سازمان یافتگی این تشکیلات و حوزه ی اختیارات آنان بیشتر احساس شد.

امام جواد ع که در درون خانه نیز محاصره و تحت کنترل بود، به آن تشکیلات استحکام خاصی بخشید و در پنهان توسط نمایندگان فقیه و آشنا به معارف اسلام و پارسا و پرهیزگار خود (مانند عبدالعظیم حسنی علی بن مهزیار اهوازی، احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی و ابوهاشم جعفری) تمام نقاط شیعه نشین، بلکه تمام جهان اسلام را هدایت کرد؛ و زمینه‌ی مدیریت دینی و واگذاری امور شیعیان به فقیهان و نمایندگان در سالهای غیبت تا ظهور امام زمان را پی ریزی کرد.

با مرگ مأمون در سال ۲۱۸ هـ.ق. معتصم زمامدار حکومت عباسیان شد او در سال ۲۲۰ هـ.ق. امام جواد ع را دوباره به اجبار از مدینه به بغداد آورد .

سرانجام در روز آخر ذی القعده ی همان سال با همکاری و تحریک علمای درباری مثل ابن ابی دوّاد و توسط امّ فضل ملعونه دختر مأمون ، امام جواد ع را در ۲۵ سالگی مسموم و شهید کرد و جهان بشریت در غروب امام دیگری به سوگ نشست.