پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
سرود آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو یکی از ماندگارترین آثار موسیقی انقلاب اسلامی است که تنها در ۴۸ ساعت ساخته شد اما در تاریخ فرهنگی ایران جاودانه ماند. این سرود حماسی با صدای ماندگار مرحوم اسفندیار قره‌باغی، شعر حمید سبزواری و آهنگسازی احمدعلی راغب، به نماد مبارزه فرهنگی ملت ایران با استکبار جهانی تبدیل شد.
روایت اسفندیار قره‌باغی از خلق سرود «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو»
ماجرای تولید این سرود در کتاب «متولد بهمن» به قلم روح‌الله رشیدی، دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی (۱۳۹۸) آمده است.
قره‌باغی در خاطرات خود می‌گوید:
این سرود محصول فضای خاص روزهای نخست پیروزی انقلاب بود؛ زمانی که ماجرای گروگان‌گیری در لانه جاسوسی آمریکا، احساسات مردم را علیه آمریکا به اوج رسانده بود. پس از پیام قاطع امام خمینی(ره) مبنی بر استقبال از قطع رابطه با آمریکا، انگیزه ساخت سرودی ضدآمریکایی شکل گرفت.
از ایده تا اجرا در کمتر از دو روز
به گفته قره‌باغی، ایده ساخت این سرود در دیدار هنرمندان با امام شکل گرفت. پس از بازگشت، حمید سبزواری شعر را سرود، احمدعلی راغب ملودی را نوشت و سید محمد میرزمانی تنظیم نهایی را انجام داد.
قره‌باغی می‌گوید:
«در ساختمان رادیو، آقای راغب پیشنهاد خواندن سرود را داد. بدون اینکه شعر را از قبل ببینم، مستقیم به استودیو رفتیم. تنها دوبار شعر را مرور کردیم و در کمتر از ده دقیقه قسمت اصلی را ضبط کردم. با گروه کر ۱۰ نفره چند بار کار را تکرار کردیم تا حجم صدا بالا برود. کل فرایند، از شعر تا ضبط نهایی، کمتر از ۴۸ ساعت طول کشید.»
پیش‌بینی قره‌باغی که درست از آب درآمد
قره‌باغی پس از ضبط سرود گفته بود:
«احمد، باور کن این سرود حتی از “ای ایران” هم غوغا می‌کند.»
او می‌افزاید که دلیل موفقیت سرود، باور قلبی به مفاهیم آن بود:
«اگر خواننده به کلماتی که ادا می‌کند ایمان نداشته باشد، اثرش بر دل مردم نمی‌نشیند. من از ته دل علیه ظلم آمریکا خواندم.»
از استودیو تا پخش سراسری
پس از تأیید سرود در شورای موسیقی، نسخه‌ای از آن توسط شهید مجید حداد عادل به سید احمد خمینی رسید و سپس به اطلاع امام خمینی(ره) رسید. به فاصله کوتاهی، این اثر از رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی ایران بارها پخش شد.
استقبال مردم شگفت‌انگیز بود؛ بسیاری از شهروندان در همان روزهای نخست شعر را حفظ کردند و در راهپیمایی‌ها می‌خواندند. این سرود به نماد فریاد ملی علیه استکبار تبدیل شد.
تاثیر شعر و صدای ماندگار
قره‌باغی معتقد بود که بخش بزرگی از ماندگاری سرود آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو به شعر حمید سبزواری بازمی‌گردد؛
«ایشان با مهارت و قدرت، آمریکا را با واژه‌هایی مانند عقرب جراره، روبه مکار و دیو ستم‌باره توصیف کرد. این کلمات حقیقت رفتار آمریکا را آشکار کرد و هیچ‌کس تاکنون نتوانسته خلاف آن را ثابت کند.»
بازتاب جهانی سرود «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو»
به گفته قره‌باغی، این سرود حتی در برخی شبکه‌های آمریکایی نیز پخش شد؛ با زیرنویس انگلیسی تا به مردم آمریکا نشان دهند ملت ایران درباره آنان چه می‌اندیشد.
با گذشت دهه‌ها، این اثر همچنان در حافظه جمعی مردم ایران زنده است و نسل‌های جدید نیز آن را با حس افتخار زمزمه می‌کنند.
نقد بی‌بی‌سی و پاسخ قره‌باغی
در سال‌های اخیر، شبکه «بی‌بی‌سی فارسی» در مستندی به نام تفنگ و گل و گندم، این سرود را اثری شعاری و ضد انسانی معرفی کرد. قره‌باغی در واکنش به این دیدگاه گفته بود:
«آن‌ها که در فضای انقلابی آن روزها نبودند، نمی‌توانند احساس مردم ایران را درک کنند. این سرود صدای مردم بود، نه دستور حکومت.»
راز ماندگاری «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو»
قره‌باغی رمز محبوبیت این سرود را در سه عامل می‌داند:
-
صدق و ایمان هنرمندان در اجرای اثر
-
پیوند شعر و موسیقی با احساس ملی مردم
-
صداقت در بیان و تلفظ شفاف واژه‌ها
او می‌گوید:
«در سرودهای رزمی، اگر اعتقاد و احساس صادقانه نباشد، هیچ‌گاه در دل مردم نمی‌نشیند. ما با تفنگ اعتقاد خواندیم، نه با سلاح شعار.»
سرود تاریخی «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» نمونه‌ای درخشان از پیوند ایمان، هنر و مردم در تاریخ انقلاب اسلامی است. اثری که تنها در ۴۸ ساعت خلق شد، اما بیش از چهار دهه در حافظه ملت ایران ماندگار ماند و همچنان نماد فریاد استقلال و عزت ایرانیان در برابر سلطه‌طلبی آمریکا است.
منبع: مهر
بازدیدها: 0
