سفارش های امام علی علیه السّلام به محمد بن ابی بکر

سفارش های امام علی علیه السّلام به محمد بن ابی بکر

     محمد بن ابی بکر از یاران خاص امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه السّلام به شمار می آید که فرزند پدری معلوم الحال بوده لکن تربیت یافته علوی است و پدر خود را اهل دوزخ می دانست. وی در آخرین مأموریت خویش از جانب امام علی علیه السّلام به استانداری مصر منصوب گردید و مدتی بعد در نبرد با شامیان به شهادت رسید. متن زیر نامه امیرالمومنین علی علیه السّلام به محمد بن ابی بکر است آن هنگامی که وی را برای خدمتگذاری در مصر مأمور نمود. نامه ۲۷ نهج البلاغه با ترجمه مرحوم حجت السلام دشتی.

اخلاق اجتماعى

     با مردم فروتن باش، نرمخو و مهربان باش، گشاده رو و خندان باش. در نگاه هایت، و در نیم نگاه و خیره شدن به مردم، به تساوى رفتار کن، تا بزرگان در ستمکارى تو طمع نکنند، و ناتوان ها در عدالت تو مأیوس نگردند، زیرا خداوند از شما بندگان در باره اعمال کوچک و بزرگ، آشکار و پنهان خواهد پرسید، اگر کیفر دهد شما استحقاق بیش از آن را دارید، و اگر ببخشد از بزرگوارى اوست.

اعتدال گرایى زاهدان

     آگاه باشید اى بندگان خدا پرهیزکاران از دنیاى زودگذر به سلامت گذشتند و آخرت جاودانه را گرفتند. با مردم دنیا در دنیاشان شریک گشتند، امّا مردم دنیا در آخرت آنها شرکت نکردند، پرهیزکاران در بهترین خانه هاى دنیا سکونت کردند، و بهترین خوراک هاى دنیا را خوردند، و همان لذّت هایى را چشیدند که دنیاداران چشیده بودند، و از دنیا بهره گرفتند آنگونه که سرکشان و متکبّران دنیا بهره مند بودند. سپس از این جهان با زاد و توشه فراوان، و تجارتى پر سود، به سوى آخرت شتافتند.

     لذّت پارسایى در ترک حرام دنیا را چشیدند، و یقین داشتند در روز قیامت از همسایگان خدایند، جایگاهى که هر چه درخواست کنند، داده مى شود، و هر گونه لذّتى در اختیارشان قرار دارد.

ضرورت یاد مرگ

     اى بندگان خدا از مرگ و نزدیک بودنش بترسید، و آمادگى هاى لازم را براى مرگ فراهم کنید، که مرگ جریانى بزرگ و مشکلى سنگین به همراه خواهد آورد: یا خیرى که پس از آن شرّى وجود نخواهد داشت، و یا شرّى که هرگز نیکى با آن نخواهد بود پس چه کسى از عمل کننده براى بهشت، به بهشت نزدیک تر و چه کسى از عمل کننده براى آتش، به آتش نزدیک تر است شما همه شکار آماده مرگ مى باشید: اگر توقّف کنید شما را مى گیرد، و اگر فرار کنید به شما مى رسد.

     مرگ از سایه شما به شما نزدیک تر است، نشانه مرگ بر پیشانى شما زده شد، دنیا پشت سر شما در حال درهم پیچیده شدن است، پس بترسید از آتشى که ژرفاى آن زیاد، و حرارتش شدید، و عذابش نو به نو وارد مى شود، در جایگاهى که رحمت در آن وجود ندارد، و سخن کسى را نمى شنوند، و ناراحتى ها در آن پایان ندارد اگر مى توانید که ترس از خدا را فراوان، و خوش بینى خود را به خدا نیکو گردانید، چنین کنید، هر دو را جمع کنید، زیرا بنده خدا خوش بینى او به پروردگار باید به اندازه ترسیدن او باشد، و آن کس که به خدا خوش بین تر است، باید بیشتر از دیگران از کیفر الهى بترسد.

اخلاق مدیران اجرایى

     اى محمد بن ابی بکر بدان که من تو را سرپرست بزرگ ترین لشکرم یعنى لشکر مصر، قرار دادم. بر تو سزاوار است که با خواسته هاى دل مخالفت کرده، و از دین خود دفاع کنى، هر چند ساعتى از عمر تو باقى نمانده باشد. خدا را در راضى نگهداشتن مردم به خشم نیاور، زیرا خشنودى خدا جایگزین هر چیزى بوده امّا هیچ چیز جایگزین خشنودى خدا نمى شود. نماز را در وقت خودش به جاى آر، نه اینکه در بیکارى زودتر از وقتش بخوانى، و به هنگام درگیرى و کار آن را تأخیر بیندازى، و بدان که تمام کردار خوبت در گرو نماز است.

     [قسمتى از نامه] امامِ هدایتگر و زمامدارِ گمراهى، هیچ گاه مساوى نخواهند بود، چنان که دوستان پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم و دشمنانش برابر نیستند. پیامبر اسلام صلّى اللّه علیه و آله و سلّم به من فرمود: «بر امّت اسلام، نه از مؤمن و نه از مشرک هراسى ندارم، زیرا مؤمن را ایمانش باز داشته، و مشرک را خداوند به جهت شرک او نابود مى سازد، من بر شما از مرد منافقى مى ترسم که درونى دو چهره، و زبانى عالمانه دارد، گفتارش دلپسند و رفتارش زشت و ناپسند است.

منبع: مرکز جهانی آل البیت

 

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام

بازدیدها: 9