سیره عملی امام محمد باقر (علیه السلام)

هفتم ماه ذی‌الحجه مصادف است با سالروز شهادت پنجمین اختر تابناک آسمان ولایت حضرت امام محمد باقر (علیه السلام). شهادت آن بزرگوار را به تمامی ارادتمندان خاندان اهل بیت عصمت و طهارت تسلیت می‌گوییم. در ادامه شرح کوتاهی از زندگی‌نامه آن حضرت را بخوانید:

نام مبارک امام پنجم محمد بود. لقب آن حضرت «باقر» يا «باقرالعلوم» است. بدين جهت که دريای دانش را شکافت و اسرار علوم را آشکار ساخت. القاب ديگری مانند «شاکر» و «صابر» و «هادی» نيز برای آن حضرت ذکر کرده‌اند که هريک باز گوينده صفتی از آن امام بزرگوار بوده است.

کنيه امام  «ابوجعفر»  بود. مادرش فاطمه دختر امام حسن مجتبی (علیه السلام) است. بنابراين نسبت آن حضرت از طرف مادر به سبط اکبر حضرت امام حسن (علیه السلام) و از سوی پدر به امام حسين (علیه السلام) می رسيد. پدرش حضرت سيدالساجدين امام زين العابدين، علی بن الحسين (علیه السلام) است.

تولد حضرت باقر (علیه السلام) در روز جمعه سوم ماه صفر سال 57هجری در مدينه اتفاق افتاد. در واقعه جانگداز کربلا همراه پدر و در کنار جدش حضرت سيد الشهدا کودکی بود که به چهارمين بهار زندگي‌اش نزديک می شد.

دوران امامت امام محمد باقر (علیه السلام) از سال 95 هجری قمری سال درگذشت امام زين العابدين (علیه السلام)، آغاز شد و تا سال 114هجری قمری ادامه داشت.

در دوره امامت امام محمد باقر (علیه السلام) و فرزندش امام جعفر صادق (علیه السلام) مسائلی مانند انقراض امويان و بر سر کار آمدن عباسيان و پيدا شدن مشاجرات سياسی و ظهور سرداران و مدعيانی مانند ابوسلمه خلال و ابومسلم خراسانی و ديگران مطرح شد.

امام محمد باقر (علیه السلام) و پس از وی امام جعفر صادق (علیه السلام) از موقعيت مساعد روزگار سياسی، برای نشر تعليمات اصيل اسلامی و معارف حق بهره جستند و دانشگاه تشيع و علوم اسلامی را پايه ريزی نمودند.

اين امامان بزرگوار و بعد شاگردانشان وارثان و نگهبانان حقيقی تعليمات پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و ناموس و قانون عدالت بودند. می بايست به تربيت شاگردانی عالم و عامل و يارانی شايسته و فداکار دست می‌زدند و فقه آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) را جمع و تدوين و تدريس می‌کردند. به همين جهت محضر امام باقر (علیه السلام) مرکز علما و دانشمندان و راويان حديث و خطيبان و شاعران بنام بود.

امام باقر (علیه السلام) دارای خصال ستوده و مؤدب به آداب اسلامی بود. سيرت و صورتش ستوده بود. پيوسته لباس تميز و نو می پوشيد و در کمال وقار و شکوه حرکت می نمود.

از آن حضرت می پرسيدند: جدت لباس کهنه و کم ارزش می پوشيد، تو چرا لباس فاخر بر تن می‌کنی؟ پاسخ می داد: مقتضای تقوای جدم و فرمانداری آن روز  که محرومان و فقرا و تهيدستان زياد بودند، چنان بود. من اگر آن لباس بپوشم در اين انقلاب افکار، نمی توانم تعظيم شعائر دين کنم.

امام پنجم می‌خواست سنت‌های جدش رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) را عملا در بين مردم زنده کند و مکارم اخلاقی را به مردم تعليم دهد. در روزهای گرم برای رسيدگی به مزارع و نخلستان‌ها بيرون می رفت و با کارگران و کشاورزان بيل می زد. ْنچه از محصول کشاورزی که با عرق جبين و کد يمين به دست می آورد، در راه خدا انفاق می‌کرد.

حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) 19 سال و 10 ماه پس از شهادت پدر بزرگوارش حضرت امام زين العابدين (علیه السلام) زندگی کرد و در تمام اين مدت به انجام دادن وظايف خطير امامت، نشر و تبليغ فرهنگ اسلامی، تعليم شاگردان، رهبری اصحاب و مردم، اجرا کردن سنت‌های جد بزرگوارش در ميان خلق، متوجه کردن دستگاه غاصب حکومت به خط صحيح امام خامنه ای و راه نمودن به مردم در جهت شناخت رهبر واقعی و امام معصوم پرداخت.

سرانجام در هفتم ذی‌الحجه سال 114 هجری قمری در سن 57 سالگی در مدينه با توطئه هشام مسموم شد و چشم از جهان فروبست . پيکر مقدسشان را در قبرستان بقيع کنار پدر بزرگوارش به خاک سپردند.

منبع: باشگاه خبرنگاران

بازدیدها: 282