ریشه ها

و این همه و آن دو عامل اساسی که ظلم و علو آدمی بود. ریشه در ضلال و سر در گمی و نشناختن قدر – اندازه و ارزش و برنامه ریزی ـ آدمی دارد.

وقتی آدم اندازه های خود را نشناخت و به کرامت و ارزش انسانی خود واقف نگشت ،به دنیا قانع میشود و خودش را به مفت میفروشد؛که:

«لَبِئْسَ المَتْجَرُ أَنْ تَرَى الدُّنْیا لِنَفْسِکَ ثَمَناً».

همت‌هایش محدود میشود و به هر سمت و سویی میرود و برنامه و هدفی را نخواهد داشت و اینجاست که سر در گم میماند و در تاریکی و ظلمت قرار خواهد گرفت

و ظلمتها هم متفاوتند؛که ظلمت نفس و خلق و دنیا و شیطان را داریم نفسانیت و شهوات آدمی و جلوه ها و زینتهای دنیا و حرفهای خلق و وسوسه های شیطان،

از ظلمتهای اساسی اوست.

چشم پوشی

حضرت فاطمه (س) در ادامه خطبه خود، رو به سمت انصار میکنند و می گویند:

«یا مَعْشَرَ الفِتْیَهِ وَأَعْضَادَ المِلَّهِ وَ حَضَنَهَ الإِسْلامِ».

حضرت به سه خصوصیت انصار اشاره میکنند.انصار کسانی بودند که فتوت و جوانمردی داشتند.

فتوت با مروّت تفاوت دارد مروّت و مرادنگی یک عنوان است و فتوت و جوانمردی عنوانی دیگر و مردانگی قویتر و مرحله ی بالاتری است.

اینها عضد و بازو بودند، کار میکردند.

حضنه و نگهبانان دین و اسلام بودند.

در روایت است که وقتی رسول خدا  انصار و مهاجرین را با هم برادر نمود یکی از انصار آمد و به برادر مهاجرش گفت:

من چند زن دارم و تو تنهایی، هر کدام را میخواهی من رها میکنم و تو او را بگیر و مقداری هم مال و اموال دارم نصفش برای تو.

انصار این چنین یاوران و جوانمردهایی بودند. فتوت داشتند. جمع جوانمردهایی بودند که از علی (ع) عقب ماندند و کم آوردند.

آنهایی  که تا دیروز آنطور برخورد میکردند امروز همان فتاهای عالم و همان بازوان و نگهبانان دین، از علی (ع) عقب افتادند و این چنین عمل میکنند.

حال ما چه طو می خواهیم به علی (ع) برسیم؟ مایی که نه فتوّت و نه مروّتی داشته‌ایم. مایی که نه بازو،که بار اولیای خدا بوده‌ایم.

مایی که هنوز تمرین نداشته ایم و این تن خشکمان را ورزش نداده‌ایم با این بار و بندیلی که به خود بسته ایم چه میخواهیم بکنیم و تا کجا میخواهیم برویم؟

مهم تطبیق کلام حضرت بر خودمان است که آنچه آدمی را بیدار میکند و ذکر اوست،در همین مطابقتها و مقایسه هاست تا

در لحظه های درگیری و گرفتاری از دعوت اولیای خدا چشم نپوشد و سد راه و باری بر دوش آنها نباشد.

حضرت به جمعیت انصار آن هم با این خصوصیات اشاره میکنند و میگویند:

«ما هَذِهِ الغَمِیزَهُ فِى حَقِّی وَ السِّنَه عَنْ ظُلامَتِی؟»؛

چه شده که از حق من چشم میپوشید؟ و از این همه ظلم و ستمی که بر من میرود، چشم بسته اید و خودتان را به خواب زده اید؟!

عامل این کوری از دعوت و چشم پوشی از اصرار حضرت فاطمه(س) و بی تفاوتی و عذر تراشی و توقف و کوتاهی در برابر حق او چیست؟

آیا این انحطاط و سقوط طبیعی نیست؟ آیا عامل این همه چیزی جز این است که اینها به کفایت انسانی خود واثقند و ولی خدا را نه ضروری میدانند و نه لازم؟

 آنها که از بصیرت هاشان چشم پوشیده و از عشق و شیدایی سابقشان دست شسته اند عشق جدید و محبّت تازه ای در

دل آنها جلوه نکرده است ومشکشان سوراخ نشده است؟!

چه بگویم از این همه ضلال و سردرگمی، که حتی آنهایی که همراه موسی، صدای خدا را در طور شنیده بودند و با او بیعت کرده بودند، گوساله پرستیدند.

از این همه ظلم و علّو، که حتی فتاهای عالم و آنهایی که صدای رسول را شنیده و دست او را لمس کرده بودند

وحضرت امیر علی(ع) و حضرت فاطمه(س) را می شناختند،این چنین گرفتار و بی تفاوت ساخت.

 

منبع:کتاب روزهای فاطمه(س) به قلم استاد علی صفایی حائری

 

 

 

 

بررسی خطبه فدکیه /بخش چهارم

 

بازدیدها: 0