پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
اعمال شب و روز عرفه
شب عرفه
درباره شب عرفه روايت شده است كه دعاى خير در آن مستجاب است و كسى كه در آن به فرمانبردارى خداى متعال مشغول شود پاداش صد و هفتاد سال را دارد.
شب مناجات بوده و كسى كه در آن شب توبه كند خداوند او را مى‌بخشد. و مستحب است دعايى كه اول آن «اللّهُمَّ يا شاهِدَ كُلِّ نَجْوى، وَ مَوْضِعَ كُلِّ شَكْوى…»مى‌باشد، خوانده شود.
که سید ابن طاووس در اقبال از امام صادق علیه السلام دعایی برای شب عرفه نقل می‌کند، پیامبر ص گرامی فرمودند کسی که در شب عرفه یا شبهای جمعه این دعا را بخواند مورد مغفرت الهی قرار می‌گیرد.
از مضامين اين مناجات گرانقدر غافل نشو. اگر اهلش باشى علومى در آن وجود دارد كه سزاوار است،مسلمان تمام عمرش را صرف تحصيل آن نمايد. با زنده‌دلى و حضور قلب با آن دعا كن نه با غفلت!
درباره اسماء، صفات و كارهاى خداوند كه در آن آمده است انديشه نماکه اگر مقدار بسيار كمى از حقايق آن را درك و بعضى از مرادات آن را بفهمى اين مطالب را باور خواهى كرد.
تسبیح
از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نيز روايت شده است كه اگر كسى هزار باربگوید:
«سُبْحانَ مَنْ فِي السَّماءِ عَرْشُهُ، سُبْحانَ الَّذِي فِي الارْضِ سَطْوَتُهُ، سُبْحانَ الَّذِي فِي الْبَحْرِ سَبِيلُهُ، سُبْحانَ الَّذِي فِي النَّارِ سُلْطانُهُ، سُبْحانَ الَّذِي فِي الْجَنَّةِ رَحْمَتُهُ.سُبْحانَ الَّذِي فِي الْقُبُورِ قَضاؤُهُ، سُبْحانَ الَّذِي فِي الْهَواءِ امْرُهُ، سُبْحانَ الَّذِي رَفَعَ السَّماءِ، سُبْحانَ الَّذِي وَضَعَ الارْضَ، سُبْحانَ مَنْ لا مَنْجَا مِنْهُ الَّا إِلَيْهِ.»
هر چيزى كه از خدا بخواهد به او عنايت مى‌فرمايد مگر اين كه قطع رحم يا گناهى را درخواست نمايد.
زيارت امام حسين عليه السّلام
زيارت امام حسين عليه السّلام در اين شب مستحب است.
از كارهاى مهم اين شب مراجعه به حاجيان معصوم عليهم السّلام در اول و آخر آن است، همانگونه كه بارها در اوقات شريف گفته‌ايم.
اعمال روز عرفه
روزه
روزه در روز عرفه بسیار سفارش شده و در روایتی صحیح روزه این روز را کفاره نود سال می‌داند.
دعای عرفه
اهميت دعا در روز عرفه به اندازه‌اى است كه روزه اين روز را براى كسى كه روزه باعث ضعف او هنگام دعا مى‌شود ممنوع كرده اند، با اين كه در روايات صحيحه آمده است كه روزه آن كفاره نود سال مى‌باشد.
اگر كسى بتواند در روز عرفه خود را به «عرفات» يا به كربلا برساند، بهترين مكانها را براى دعا انتخاب كرده است.
بهتر است روز عرفه در عرفات يا كربلا دعا كند. باين جهت كه توقف در عرفات در اين روز از اعمال حج بوده و روايات زيادى درباره پاداش زيارت امام حسين عليه السلام در روز عرفه وارد شده است.
مثلا در روايت صدوق از امام صادق ع آمده است:
«خداوند متعال قبل از اهل عرفات براى زائرين قبر امام حسين عليه السلام جلوه كرده، نيازهاى آنان را برآورده، گناهانشان را بخشيده و آنان را به خواسته‌هايشان مى‌رساند. آنگاه نزد اهل عرفات آمده و با آنان نيز اين گونه رفتار مى‌كند.»
زیارت امام حسین ع
نيز از امام صادق عليه السلام روايت شده است: «كسى كه حسين بن على عليهما السلام را در روز عرفه زيارت كند، خداى عز و جل براى او يك ميليون حج با قائم آل محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم، يك ميليون عمره با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم، آزاد كردن يك ميليون برده و كالاهايى كه به اندازه بار يك ميليون اسب باربر باشد براى او مى‌نويسد.
و خداوند مى‌فرمايد: بنده صديق من به وعده‌ام اطمينان كرد»
بهتر است زائر عارف براى زيارت و روز عرفه غسل كرده و سپس زيارت نمايد بطورى كه تا ظهر زيارت او تمام شود و از اول ظهر به مقدمات نماز و دعا بپردازد. آداب زيارت هم مانند زیارت رسول اکرم ص؛ علاوه بر اين هنگام زيارت امام حسين عليه السّلام درحالت حزن، اندوه و گريه بسر برده، ژوليده موى و خاك آلود بوده اداى حق او و شهادت در مقابل او را آرزو كرده و زياد از ته دل بگويد:
«يا ليتنا كنا معكم،اى كاش با شما بوديم». و با دل و باطن خود به جنبه روحانى امام حسين عليه السلام توجه نموده و از فضل، انوار و بركات او براى قبول خود، زيارت، و ساير اعمالش، و نيز ملحق كردن او به اصحابش يارى جويد و بداند امام حسين عليه السلام بسرعت از انسان راضى شده، او را مى‌پذيرد و رحمت او گسترده است زيرا فرموده است:
«احسان مانند باران است كه بر نيكوكار و بدكار مى‌بارد».
نماز قبل از دعا
زائر کربلا بعد از اين كه امام عليه السلام را آنگونه كه سزاوار است زيارت نموده و خواست دعا كند.
و اگر حال و توفيق او اقتضا كرد دوازده ركعت نماز بجا آورد،به اینگونه:
در هر ركعت يك بار حمد و آية الكرسى و توحید بخواند.
پس از آن به اندازه‌اى كه مى‌تواند قرآن خوانده سپس سجده كرده و بعد از سجود بگويد:
«سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ فازَ بِهِ، سُبْحانَ مَنْ تَعَطَّفَ بِالْحِلْمِ وَ تَكَرَّمَ بِهِ، سُبْحانَ مَنْ أَحْصى كُلَّ شَيْ‌ءٍ وَ عَلِمَ بِهِ، سُبْحانَ مَنْ لا يَنْبَغِي انْ يُسَبَّحَ سِواهُ، سُبْحانَ ذِي الْعِزِّ وَ الْقُدْرَةِ، سُبْحانَ الْعَظِيمِ الاعْظَمِ.اسْأَلُكَ يا رَبِّ بِمَعاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِكَ وَ بِاسْمِكَ الْعَظِيمِ، وَ أَسْأَلُكَ بِالْمُسْتَجابِ مِنْ دُعاءِكَ، وَ بِنُورِ وَجْهِكَ انْ تُصَلِّيَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ»
و سپس خواسته‌هاى خود را از خدا بخواهد.
اگر حال اين نماز را نداشت، پيش از اين كه از حرم خارج شود، در زير آسمان دو ركعت نماز خوانده،و بعد بازگشته و امام عليه السلام را زيارت كند.
و اگر در غير كربلا بود بعد از نماز ظهر و عصر و در زير آسمان اين دو ركعت را بجاآورده و سپس به محل دعاى خود برود.
او بايد اين دو ركعت را بخوبى بجا آورد. زيرا بمنزله هديه‌اى است كه انسان پيش از حضور در پيشگاه بزرگان آن را بعنوان هديه به او تقديم مى‌كند.
شرایط دعا
شرايط آن مربوط به اصلاح عقيده و معارف است. و ساير شرايط آن كه به اعمال جسمى مربوط مى‌شود شرايط كمال دعا مى‌باشد و تمامى آنها آسان و راحت است، مانند گريه كردن، انگشترى بدست كردن، با عجله دعا نكردن، تمجيد كردن، حمد كردن، صلوات فرستادن بر پيامبر و آل او عليهم السّلام، اعتراف به گناهان، شريك كردن مؤمنين در دعا و پايان بردن دعا با «صلوات فرستادن»، «ما شاء اللّه‌گفتن» و «لا قوة الا باللّه‌گفتن». شرايط معنوى و قلبى آن نيز، در يك كلام داشتن ايمان حقيقى به خدا، صفات و نامهاى اوست. و آنگاه كه قلب بنده به خدا و به قدرت و علم، عنايت و جود و كرم و راستگويى او، و دعوت بندگان به دعاى خود ايمان آورده و دعا كند بدون شك به خواسته خود يا عوض خواسته خود مى‌رسد. در هنگام نشستن براى دعا آرامش و وقار داشته و باندازه نشاط خود ذكرهايى را كه قبل ازشروع دعا رسيده است بگويد. در ابتدا بطور اجمال به حمد خدا،«لا اله الا اللّه»گفتن و تمجيد و ستايش او پرداخته و آنگاه صد بار تكبير، صد بار «الحمد للّه» صد بار «سبحان اللّه»، صد بار«لا اله الا اللّه»گفته، صد بار«قل هو اللّه احد»و سوره «قدر» و بنابر روايتى صد بار «آية الكرسى» خوانده و صد بار بر پيامبر و آل او صلوات بفرستد. و اگر باين مقدار نشاط نداشت مى‌تواند، فقط تكبير و«لا اله الا اللّه»و «الحمد للّه» و «سبحان اللّه» گفته و صلوات بفرستد ولى بايد همراه با حضور قلب، صدق و اخلاص باشد.
پس از اين اعمال تا آنجا كه سر حال هستى، دعاهاى وارده را باحضور قلب، تدبر و فهم آنچه مى‌گويى، بخوان.
مقدم كردن برادران دينى بر خود هنگام دعا
اگر بعد از بوجود آوردن اين شرايط در خود، هنگام دعا برادران صميمى را بر خود مقدم نموده و نام تك تك آنان را برده، از خداوند حاجات آنان را خواسته، و تك تك نيازهاى خصوصى آنان و سپس خواسته‌هاى عمومى آنان را بگويى، نه تنها ضرر نكرده بلكه به سود آورترين تجارتها خواهى رسيد.
زيرا در صورتى كه بخاطر خدا آنان را در دعا بر خود مقدم نمايى، با زبانى براى خود دعا كرده‌اى كه حتى باندازه يك چشم بهم زدن هم نافرمانى خدا را ننموده است، با زبان فرشتگان معصوم، بلكه با زبان خدا پروردگار جهانيان، بلكه يك دعا را با دعاهاى بى‌پايان عوض كرده‌اى.
مراعات آداب دعا
مطلب ديگرى كه بايد به آن توجه داشت اين است كه دعا كننده بايد فرمايش امام صادق عليه السّلام در «مصباح الشريعه» را بياد داشته باشد كه فرمودند:
«ادب دعا را رعايت كرده و بنگر كه چه كسى را، چگونه، و براى چه مى‌خوانى؟ عظمت و بزرگى خداوند را باور داشته باش با ديده دل آگاهى او از باطن و اسرار و اعتقادات خود را ببين و راه نجات و هلاكت خود را درياب، مبادا چيزى از خدا بخواهى كه هلاكت تو در آن بوده ولى گمان دارى كه باعث نجات تو است. زيرا خداوند متعال مى‌فرمايد: و انسان با دعاى خير، شر خود را مى‌خواهد و انسان شتابكار است.
بينديش كه چه و چه مقدار و براى چه درخواست مى‌كنى. دعا يعنى در حالى كه انديشه‌ات غرق در مشاهده پروردگار بوده، اختيار را از كف داده و تمام امور ظاهرى و باطنى خود را به پروردگار تسليم و واگذار نموده‌اى، با تمام وجودت از خداوند حاجت خود را بخواهى.
و در صورت عمل نكردن به شرايط دعا انتظار اجابت نداشته باش. زيرا او رازها و نهان‌ها را مى‌داند. و شايد چيزى بخواهى و او بداند در باطن تو چيزى بر خلاف آن است».
