علامه مصباح یزدی در جمع فارغ التحصیلان موسسه امام خمینی رحمه الله علیه
طبق روایات علما وارثان هستند اما وارثان انبیا چه وظیفهای بر عهده دارند؛ به عبارت بهتر انبیا چه وظیفهای داشته اند که وارثان انبیا نیز از آنها ارث ببرند؟
شارع، دو نوع حکم دارد؛ احکام امضائی و احکام تعبدی و آنچه که عقل بشر نمیتواند به آن دست یابد، احکام امضائی است، وگرنه مستقلات عقلیه را میتوان با عقل درک کرد؛ لذا برخی معتقدند تنها وظیفه انبیا، بیان احکام شرعی تعبدی است و بر همین اساس وظیفه وارثان انبیا نیز یاد گرفتن مسائل شرعی و بیان آنها برای مردم است.
بر اساس این نگاه، تنها وظیفه عالمان، نوشتن رساله و آگاه کردن مردم از تکالیف شرعی تعبدی است؛شاید بسیاری از افراد کمابیش چنین تفکری را قبول دارند، اما طبق آیات قرآن کریم و روایات، وظیفه انبیا تنها بیان احکام شرعی نیست؛ انبیا تنها به خاطر بیان احکام فقهی مورد آزار و اذیت قرار نمیگرفتند؛ سیدالشهدا علیهالسلام هم تنها به خاطر فتوا به احکام تعبدی، به شهادت نرسید.
اولین وظیفه پیامبران، یادآوری و مطالبه فطرت خداپرستی از مردم است؛ وظیفه دوم آنها، یادآوری نعمتهای الهی برای مردم است تا آنها لزوم شکر خداوند را درک کنند؛ وظیفه دیگر انبیا بیان احکام و تبلیغ است و در آخر انبیا وظیفه دارند تا عقلهایی را که زیر حجابها و غبارها دفن شده اند را زنده کنند. از این رو وارثان انبیا نیز چنین وظیفه هایی دارند.
عقل، همیشه کارآمد نیست؛ عقل زمانی میتواند کارآیی داشته باشد که اولا مبتلا به غفلت نباشد، ثانیا دچار نسیان و فراموشی نشده باشد و ثالثا حجاب هوای نفس روی آن حائل نشود و فرد تسلیم شیطان نشود.
هیچ فرد عاقلی سکه طلا را با یک هزارتومانی – هر چقدر هم که نو و زیبا باشد – عوض نمیکند و کسی هم که چنین کند، از نگاه مردم کم عقل است. اما اگر به زندگی خودمان نگاه کنیم شاید شبیه چنین کاری را زیاد انجام داده باشیم؛ مثلا یک ساعت از عمر که میتوان در آن کاری انجام داد تا اجر بی نهایت نصیبمان گردد را در مقابل لذتهای زودگذر دنیایی از دست داده ایم. این کارها نیز بچه گانه و کم عقلی است، اما گاهی مرتکب میشویم.
زیانکارترین مردم کسانی هستند که در مسیر گمراهی تلاش میکنند و در عین حال گمان میکنند که در مسیر رستگاری هستند؛ مبادا ما گمان کنیم که وارثان انبیا هستیم و کارمان، بهترین کارهاست، اما هدفمان، تنها دنیا باشد! در این صورت مصداق همین آیه خواهیم بود.
هر کسی فقط دنیا را بخواهد، خدا به او خواهد داد؛ اما در آخرت از عذاب الهی، ایمن نخواهد بود.
هر کدام از ما باید منصفانه خودمان را ارزیابی کنیم؛ ببینیم زمانی که از خواب بیدار میشویم با انگیزه مادی کار میکنیم و یا انگیزه الهی؟ اگر قرار باشد انگیزه ما، مادی باشد، با کافران چه تفاوتی خواهیم کرد؟
همه پیامبران، اگر چه در قلت و ضعف بودهاند، اما این سبب نشد تا به وظیفه خود عمل نکنند؛ آنها نگفتند که من تنها هستم و نمیتوانم در مقابل همه مردم، کاری از پیش ببرم.
اگر ما وارث انبیا هستیم، نباید از تنها بودن و قلت نفرات بترسیم، باید ببینیم خدا چه میپسندد و به دنبال آن باشیم؛ در این مسیر نیز خودمان را برای تحمل انواع تهمت ها، فحش ها، ناملایمات، شکنجهها و حتی کشته شدن نیز آماده کنیم.
۱۳۹۷/۲/۲۱
پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام
بازدیدها: 145