خلاصه پرسش:
قاتل امام حسین(علیه السلام) شمر است، یا سنان بن انس؟
پرسش:
با سلام، در مسئله قاتل حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) اختلاف نظر وجود دارد. آیا شمر قاتل است یا سنان بن انس؟ با تشکر
پاسخ اجمالی:
در این مورد نیز مانند بسیاری از موضوعات تاریخی اختلاف نظر وجود دارد.
شیخ صدوق(رحمت الله علیه) در این باره میگوید: «وَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ- عَلَیْهِمَا السَّلَامُ- قُتِلَ بِکَرْبَلَاءَ، وَ قَاتِلُهُ سِنَانُ بْنُ أَنَسٍ لَعَنَهُ اللَّه»؛[۱] امام حسین(علیه السلام) در کربلا به دست سنان بن انس به شهادت رسید.
شیخ مفید میگوید: «وَ بَدَرَ إِلَیْهِ خَوَلِیُّ بْنُ یَزِیدَ الْأَصْبَحِیُّ لَعَنَهُ اللَّهُ فَنَزَلَ لِیَحْتَزَّ رَأْسَهُ فَأُرْعِدَ فَقَالَ لَهُ شِمْرٌ فَتَّ اللَّهُ فِی عَضُدِکَ مَا لَکَ تُرْعَدُ. وَ نَزَلَ شِمْرٌ إِلَیْهِ فَذَبَحَهُ ثُمَّ دَفَعَ رَأْسَهُ إِلَى خَوَلِیِّ بْنِ یَزِیدَ فَقَالَ احْمِلْهُ إِلَى الْأَمِیرِ عُمَرَ بْنِ سَعْد»؛[۲] پس از این خولى اصبحى پیش آمده تا سر از بدن مبارکش جدا سازد، اما لرزه بر اندامش افتاد نتوانست به این کار خطیر اقدام نماید، شمر که او را بیچاره یافت، گفت خدا بازوى ترا از کار بیندازد؛ چرا این قدر میلرزى! آنگاه خود او پیش آمد و سر مبارکش را از بدن جدا کرد. سر بریده امام حسین(علیه السلام) را به خولى داد و گفت آنرا به عمر بن سعد تسلیم کن.
البته، در اینگونه موارد میتوان گفت شاید یک نوع تسامح وجود داشته باشد، به این معنا که یکی سبب باشد و یکی مباشر. مثلاً در همین رابطه در عرف هم شمر را قاتل امام حسین(علیه السلام) میدانند، هم عمر سعد را. همینطور ابن زیاد و یزید را.
در روز عاشورا چنانکه مشهور است، قاتل امام حسین(علیه السلام) سنان بن انس بوده، به عنوان کسی آخرین ضربات کاری را بر بدن مبارک امام وارد کرد، اما میتوان شمر را هم قاتل نامید، به عنوان کسی که سر مبارک امام را از بدن نیمهجانشان جدا نمود.
شیخ صدوق(رحمت الله علیه) در این باره میگوید: «وَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ- عَلَیْهِمَا السَّلَامُ- قُتِلَ بِکَرْبَلَاءَ، وَ قَاتِلُهُ سِنَانُ بْنُ أَنَسٍ لَعَنَهُ اللَّه»؛[۱] امام حسین(علیه السلام) در کربلا به دست سنان بن انس به شهادت رسید.
شیخ مفید میگوید: «وَ بَدَرَ إِلَیْهِ خَوَلِیُّ بْنُ یَزِیدَ الْأَصْبَحِیُّ لَعَنَهُ اللَّهُ فَنَزَلَ لِیَحْتَزَّ رَأْسَهُ فَأُرْعِدَ فَقَالَ لَهُ شِمْرٌ فَتَّ اللَّهُ فِی عَضُدِکَ مَا لَکَ تُرْعَدُ. وَ نَزَلَ شِمْرٌ إِلَیْهِ فَذَبَحَهُ ثُمَّ دَفَعَ رَأْسَهُ إِلَى خَوَلِیِّ بْنِ یَزِیدَ فَقَالَ احْمِلْهُ إِلَى الْأَمِیرِ عُمَرَ بْنِ سَعْد»؛[۲] پس از این خولى اصبحى پیش آمده تا سر از بدن مبارکش جدا سازد، اما لرزه بر اندامش افتاد نتوانست به این کار خطیر اقدام نماید، شمر که او را بیچاره یافت، گفت خدا بازوى ترا از کار بیندازد؛ چرا این قدر میلرزى! آنگاه خود او پیش آمد و سر مبارکش را از بدن جدا کرد. سر بریده امام حسین(علیه السلام) را به خولى داد و گفت آنرا به عمر بن سعد تسلیم کن.
البته، در اینگونه موارد میتوان گفت شاید یک نوع تسامح وجود داشته باشد، به این معنا که یکی سبب باشد و یکی مباشر. مثلاً در همین رابطه در عرف هم شمر را قاتل امام حسین(علیه السلام) میدانند، هم عمر سعد را. همینطور ابن زیاد و یزید را.
در روز عاشورا چنانکه مشهور است، قاتل امام حسین(علیه السلام) سنان بن انس بوده، به عنوان کسی آخرین ضربات کاری را بر بدن مبارک امام وارد کرد، اما میتوان شمر را هم قاتل نامید، به عنوان کسی که سر مبارک امام را از بدن نیمهجانشان جدا نمود.
[۱]. ابن بابویه، محمد بن على، اعتقادات الإمامیه، ص ۹۸، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق.
[۲]. مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفه حجج الله على العباد، ج ۲، ص ۱۱۲، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
منبع: اسلام کوئست
بازدیدها: 124