بسم الله الرحمن الرحیم
کار اقتصاد مقاومتی
تهیه: دکتر عزیزالله فهیمی
عضو هیأت علمی دانشگاه قم، تابستان ۱۳۹۵
امام خمینی(ره):
کار کارگر همسان کار عالم دارای ارج و مقام است.
مقام معظم رهبری(مدظله العالی)
یک کشور اگر بخواهد عزت خود را، منافع خود را، امنیت خود را بدست آورد احتیاج به ابتکار و کار دارد.
بخش اول: ذکر چند روایت در اهمیت کار
احترام کارگر:
رسول گرامی اسلام دست (پینه بسته) کارگری را (به خاطر تقدیر از او) بوسیدند. (کتاب اسدالغابه، ابن اثیر- ج ۲- ص ۲۶۹)
اهمیت روزی حلال
رسول خدا(ص): العباده سبعون جزأ افضلها طلب الحلال
عبادت ۷۰ جزء دارد که مهمترین عبادت همان طلب روزی حلال است.
تحف العقول- ج ۲- ص ۳۷
«پاداش تأمین خانواده»
رسول خدا(ص): الکاذ علی عیاله کالمجاهد فی سبیل الله
کسی که برای تأمین معیشت خانوادهاش زحمت میکشد پاداش مجاهد در راه خدا را دارد.
(بحارالانوار- ج ۱۰۳- ص ۱۲)
«پاداش تأمین خانواده»
امام رضا(ع): پاداش کسی که برای زن و بچه خود روزی حلال در میآورد از پاداش جهاد در راه خدا بیشتر است.
تحف العقول- ص ۴۴۵
«کار یعنی عزت»
امام رضا(ع): به معلی بن خنیس که دیر سر کار خود میرفت فرمودند:
«اغد الی عزّک»
صبح زود دنبال عزت خود حرکت کن»
وسائل الشیعه- ج ۱۲- باب ۴
«ارزش مال حلال»
امام صادق(ع): اصلاح المال من الایمان
دقت در حلال بودن مال نشانه ایمان است.
وسائل- ج ۱۷- ص ۷
«اثر تجارت در عقل»
امام صادق(ع): التجاره تزید فی العقل
تجارت و کاسبی باعث افزایش عقل است.
وسائل- ج ۱۲- ص ۷
«کار یعنی عبادت»
شخصی امام باقر(ع) را دید که غرق کار کشاورزی است و بدن مبارکش به شدت عرق میریزد عرض کرد آیا فکر نمی کنید که ممکن است در این حال اجل فرا برسد، امام(ع) فرمودند: اگر در این حال اجل فرا برسد در حال یکی از طاعتهای الهی خدا را ملاقات خواهم نمود.
کتاب احادیث امام علی(ع)
«بینیازی از دیگران محتاج کار است»
رسول خدا(ص): نعم العون علی تقوی الله الغنی
بهترین مدد کار تقوی، تلاش در راه بینیازی (از غیر) است.
کتاب فرهنگ کار از دیدگاه اسلام
«ارزش کسی که با کار آبروداری میکند»
امام صادق(ع): لا خیر فیمن لا یحب المال من حلال یکف به وجهه و تفیض به ردیفه و یصل به رحمه
آدم بی خیر آن است که دوست ندارد از راه حلال درآمدی کسب نماید تا هم آبروی خود را حفظ کند و هم زندگی خود را سامان دهد و هم با آن مال صله رحم نماید.
(وسائل الشیعه، ج ۱۲، ص ۸)
«کار یعنی سعادت طلبی»
شخصی به امام صادق(ع) عرض کرد: من دنیا را دوست دارد آیا هلاک میشوم؟
امام(ع) فرمود: دنیا را برای چه دوست داری؟ عرض کرد: تا خودم و خانوادهام را تأمین نمایم و صله رحم کنم امام فرمودند: این طلب دنیا نیست اینا عین سعادت طلبی است.
جامع السعاده- ص ۲۵۷
شخصی دید که امام کاظم(ع) مشغول کار و ریختن عرق است، عرض کرد این کار را به کارگرها بسپارید؛ امام فرمود: از رسول خدا(ص) و علی(ع) بلند مرتبهتر نخواهی یافت، آنها هم در زمین خود با دست خود کار میکردند.
«آدم بیکار مورد غضب است»
امام صادق(ع): ان الله یبغض کثره النوم و کثره الفراغ
خداوند تعالی به آدم پر خواب و بیکار با بغض نگاه می کند.
امام کاظم(ع): ان الله عزوجل لیغبض العبد النوام ان الله لیبغض الفارغ
خداوند تعالی به بنده پر خواب و بیکار با بغض می نگرد.
۱۸-
«ائمه(ع) آدم تنبل را دوست ندارد»
انی لا بغض الرجل ان یکون کسلانا من امر دیناه و من کسل امر دنیاه فهو من امر آخرته اکسل
من از آدمی که نسبت به کار دنیا و آخرتش تنبل باشد متنفرم. کسی که در کار دنیا تنبل است در کار آخرتش تنبل تر است.
کتاب دائره المعارف اسلامی طهور
«کسی که بار زندگیش را بدوش دیگران اندازد ملعون است»
رسول خدا(ص): ملعون من القی کله علی الناس
کسی که بار زندگیش را بر دوش دگیران اندازد ملعون است
ملعون ملعون من یضیع من یحول عله
ملعون است، ملعون است کسی که زندگی خانواده خود را با بیکاری ضایع نماید.
نقل از کتاب بیکاری
بخش دوم: نگاهی به اقتصاد مقاومتی
اقتصاد خوب ۶ پایه دارد که عبارتند از:
- نیروی انسانی
- سرمایه
- بازار مصرف
- دانش
- مواد اولیه
- انرژی
نیروی انسانی- ایران جوانترین کشور منطقه است، ۰۰۰/۹۰۰ نیروی تحصیلکرده بیکار و ۰۰۰/۰۰۰/۴ دانشجو و نستب به جمعیت خود بیشترین مهندس را در دنیا دارد.
سرمایه- ۸۴۰ میلیارد نقدینگی دست مردم است و ۱۸ میلیارد نقد در خانه ها و ما باز برای ۴ میلیارد سرمایه گذار خارجی در ایران التماس می کنیم.
باز مصرف: ایران ۸۰ میلیون جمعیت دارد و نسبت به همسایگان که هم مرزی با ۴۰۰ میلیون نفر مرتبط است که تحریم پذیر هم نیست.
دانش: ایران رتبه اول شنا- دانش در منطقه و رتبه ۱۷ علمی جهان را داراست.
انرژی: از نظر انرژیهای فسیلی ایران رتبه اول جهان را در نفت و گاز دارد.
مواد اولیه: ایران کشور چهار فصل است و همه نوع معادن و جنگل را دارد.
«مشکل اصلی اقتصادی ما کجاست؟»
مشکلی اصلی نداشتن عزم ملی و اتکاء به آمریکایی است که خودش ۱۷ هزار میلیارد دلار بدهی خارجی دارد و بدهکارترین کشور دنیا است، مشکل اصلی شعار ما نمیتوانیم و اعتقاد به فرسایش حاکمیت ملی است.
«گزارش فعلی ما»
۰۰۰/۱۵ کارخانه ما تعطیل است که ۵۰ میلیاد دلار سرمایه آنها خوابیده است.
۰۰۰/۴۰ کارخانه با ظرفیت کم کار می کند و رو به تعطیلی است.
در کشور کره روزی ۱۲ ساعت کار می کنند و مخالف گوشت وارداتی هستند ؟؟؟؟ در کشور ما ۲۵ دقیقه است.
تا همین چند سال پیش در ژاپن، جوانان تلوزیون سیاه و سفید نگاه می کردند و تلویزیون رنگی به خارج صادر می شد.
در ۱۰ سال اخیر که اقتصاد ژاپن افول کرد، ژاپن اعلام کرد علت این افول غربی شدن زندگی جوانان ژاپنی است که جوانان ما اهل ماهواره و مصرفی شده اند.
بخش سوم- ذکر آمارهایی در ارتباط با کار و بیکاری
الف) در ایران ۳۰ میلیون نفر جمعیت غیر فعال دارد که عبارتند از:
دانشجویان- زنان خانه دار- سالمندان غیر مستمرگیر- معتادان- معلولان- افراد با سوء سابقه
ب) ایران ۰۰۰/۲۰۰/۱۱ نفر دانشجو و فارغ التحصیل بیکار دارد که مجرد و زیر ۳۵ سال سن دارد در سال ۱۳۹۴ دولت ۴۰ هزار میلیارد ریال بودجه برای ایجاد کار تصویب کرد که فقط ۰۰۰/۵۰ نفر را شاغل نمود. ایجاد هر شغل ۸۰ میلیون تومان هزینه می برد.
ج) ایران ۰۰۰/۰۱۸/۱ نفر معلول دارد که حدود ۱۲ درصد جمعیت را تشکیل می دهد
آمار طلاق در کشور ۲۱ درصد و در برخی مناطق تا ۵۰ درصد است.
در سال ۰۰۰/۱۶۰ طلاق انجام میشود که ۶۰ درصد طلاق دهندگان زیر ۳۰ سال سن دارند.
ایران رسماً ۰۰۰/۰۰۰/۳ معتاد دارد که ۴۵ درصد زندانیان از بین همین جمعیت معتادان هستند
غیر از جمعیت دانشجویان که دانشجویی را شغل می دانند که با کار سازگار نمی دانند.
رسماً ۵/۲ میلیون نفر بیکار هستند و ۸/۱ میلیون نفر در مرز بیکاری که آمار بیکاری در سال ۱۳۹۵ به ۷ میلیون نفر خواهد رسید.
۳۰ درصد جمعیت شهری و ۴۰ درصد جمعیت روستایی زیر خط فقر به سر می برند.
۴۱ درصد جوانان به خاطر بیکاری ازدواج نمی کنند.
به گفته وزیر کار هر ۵ دقیقه یک نفر بیکار میشوند. ۳۱/۰۵/۹۴
بیکاری باعث افزایش ۵ برابری دستفروشان شده است.
بخش چهارم- وظایف دستگاه های کشور در ایجاد کار
«روحانیت»
با دعوت مردم به کار و ایجاد فرهنگ کار و توکل به خدا و سوق به سوی کار آفرینیهای خودجوش و کم هزینه و یادآوری ارزش کار در کسب تقوی بین مردم
«خانواده»
خانواده ها از کودکی بچهها را مسئول بار آوردند و با کار آشنا نمایند، افراد کاسب، بچه ها را با شغل نان آورخانه قرین نمایند. مادرها بدانند که خانه داری شغل نیست و باید در خانه کار اقتصادی هم انجام دهند که در حفظ سلامت خانواده هم مفید است.
«مراکز آموزشی»
دانشگاههای ما مدرک کاغذی می دهند و دنبال ایجاد مهارت کاری نیستند دانشگاه ها با کار عجین نیستند در حالی که دانشجو باید ۳۰ درصد دقت خود را در مراکز واقعی کار بگذارند. دانشجوی ما از این که بگوید کار ندارم شرم ندارد.
در حالی که در آمریکا اکثر دانشجویان در کنار درس کار هم می کنند.
توجه: در کشور سویس ۸۰ درصد دانش آموزان در مقطع متوسطه مشغول رشته های فنی هستند و در ایران فقط یکهفتم چنین است.
«مراکز فرهنگی اجتماعی»
مراکز فرهنگی و اجتماعی در این زمینه میتوانند نقش بسیار مؤثر داشته باشند. مثلاً از افراد معتادی که به مراکز ترک اعتیاد معرفی میشوند حفظ ۳ درصد آنان به آغوش اجتماع مجدداً بر میگردند و فعالیتهای اجتماعی برای برخورد با این افراد محتاج بسیار ضعیف است.
«مراکز خیریه دولتی»
علی رغم اعتقادات عمیق نوع دوستی در کشور ما ایران، رتبه ۸۶ در بین کشورهای جهان را در شرکت در امور خیریه دارد. در حالی که ۳۰ درصد مردم اروپا در فعالیتهای خیرخواهانه شرکت می کنند به طور مثال یکی از مؤسسات خیریه خود جوش ۰۰۰/۵۰ عضو فعال دارد.
«دولت»
دولت میتواند نقش اساسی در ایجاد کار برای بیکاران بنماید.
اولاً: راندمان کار مفید کشور از ۸ ساعت کار ۲۵ دقیقه و نهایتاً ۲ ساعت است در حالی که این راندمان در کشورهای دیگر به ۵ ساعت کار مفید میرسد.
ثانیاً: اقدام اساسی در حل اختلافات کارگر و کارفرما لازم است تا ضمن ایجاد امنیت شغلی، تولید بالا برود.
ثالثاً: اصلاح قانون کار، باید لحاظ شود.
طبق تبصره ۲ ماده ۴۱ قانون کار (کارفرما باید حداقل دستمزد را برای تأمین یک خانواده به کار بپردازد.)
«ادامه دولت»
رعایت حداقل دستمزد به صورت ملی و کشوری مشکل آفرین است.
در آمریکا علاوه بر سیستم حداقل دستمزد کلی، دستمزد منطقه ای هم لحاظ میشود.
در اندونزی در ۴۰ استان ۴۰ سیستم حداقل دستمزد وجود دارد.
در ژاپن در ۴۷ استان سه گروه حداقل دستمزد وجود دارد.
نل یک فتوی: آیت الله مکارم شیرازی: چنانچه کارگرد و کارفرما بر قیمت زیر نرخ قانون کار، توافق نماید بلامانع است.
«ادامه اصلاح قانون کار»
هزینهها در نقاط مختلف کشور فرق می کند به طور مثال
متوسط هزینه سالانه یک خانواده در سال ۱۳۹۲:
تهران: ۰۰۰/۴۶۳/۲۷ تومان
اصفهان: ۰۰۰/۷۷۲/۱۴ تومان
در روستاهای تهران: ۰۰۰/۴۱۳/۱۴ تومان
قم: ۰۰۰/۹۰۰/۹ تومان
آمارها از مرکز آمار ایران
آمارها نشان می دهد که حداقل دستمزد با سیستم سراسری با مشکلاتی روبرو است.
بخش پنجم «کلمات برخی اندیشمندان در مورد کار»
«فرانکلین رئیس جمهور اسبق آمریکا»
مغز انسان تنبل کارگاه شیطان است
«ضرب المثل فرانسوی»
کسی که به امید شانس زنده باشد سالها قبل مرده است
«ضرب المثل چکسلواکی»
بدبختی همیشه از در میآید که برایش باز گذاشته اند»
«ضرب المثل چینی»
کسی که با زحمت کار می کند با خوشحالی میخورد
جواهر بدون تراش و مرد بدون زحمت، ارزشمند نمیشود.
«ادیسون»
یک درصد بنوع، الهام و ۹۹ درصد آن عرق ریختن و تلاش است.
من ۹۹۰ بار شکست نخوردهام بلکه ۹۹۰ روش یاد گرفته ام که با آن ؟؟؟؟ به لامپ روشن رسد.
گرام هام بل
انسانی که روزگار را به کاهلی میگذراند، بزرگترین دزد است.
«شکسپیر»
تمام آنچه میخواهی بدست آوری، باید خودت بپرورانی
«بزرگمهر»
وقتی از تو میپرسند که کارها به کوشش است یا به تقدیر، بگو: کوشش خود تقدیر است.
«حدیث آخر از کلام نورانی رسول خدا»
رسول خدا(ص) از محلی عبور میکردند و با جوانی احوال پرسی کردند و رد شدند. موقع برگشت دیدند همان جوان آنجا نشسته و باز با او احوال پرسی کردند و پرسیدند مگر شما اشتغال نداری؟ جوان گفت: خیر!!
حضرت فرمود: «سقطت عن عینی»
از چشم افتادی!!
بحارالانوار- ح ۱۰۰، ص ۱۰
مستدرک- ج ۱۳، ص ۱۱
بازدیدها: 190