هفته دفاع مقدس یادآور رشادتها و ایثار همه اقشار ملت ایران است. در این میان، نقش مساجد در دفاع مقدس برجسته و بیبدیل بود؛ بهگونهای که این مکانهای عبادی، به هسته مرکزی مقاومت، سازماندهی و پشتیبانی از جبههها تبدیل شدند.
مساجد نه تنها محل عبادت، بلکه قرارگاههای عملیاتی چندمنظورهای بودند. که آموزش، اعزام نیرو، پشتیبانی لجستیکی و تقویت روحیه مردم را برعهده داشتند.
مساجد؛ کانون جذب، تربیت و اعزام نیرو
مساجد در دوران جنگ تحمیلی، پایگاه اصلی جذب جوانان و نوجوانان جهادگر بودند. فضای معنوی و تربیتی این مراکز، نسل جوانی را پرورش داد که با ایمان راسخ آماده فداکاری برای میهن شدند. طبق آمار، بیش از ۹۷ درصد شهدای دفاع مقدس از مساجد به جبهه اعزام شدند.
ائمه جماعات و فرماندهان بسیج با ارتباط نزدیک با جوانان، آنها را به حضور در جبههها تشویق کرده و آموزشهای مقدماتی را در همان مساجد فراهم میکردند.
پشتیبانی و کمکرسانی مردمی از طریق مسجد
در شرایط تحریمهای شدید، مسجد به هسته اصلی جمعآوری کمکهای مردمی تبدیل شدند. مردم با عشق و ایمان، مواد غذایی، پوشاک، دارو، پتو و حتی نان تازه را به مساجد میآوردند. زنان در مساجد نان میپختند. لباس میدوختند و اقلام مورد نیاز جبهه را بستهبندی میکردند.
این فعالیتها علاوه بر تأمین نیازهای رزمندگان، باعث همبستگی اجتماعی و شکلگیری یک کارگاه جهادی عظیم در دل محلات شد.
ترویج فرهنگ ایثار و مقاومت
نقش فرهنگی مسجد در دفاع مقدس کمتر از نقش نظامی آن نبود. برگزاری جلسات قرآن، دعاهای جمعی، مراسم بزرگداشت شهدا و سخنرانیهای روشنگرانه، روحیه مقاومت را در جامعه زنده نگه میداشت.
علاوه بر این، مساجد با ایجاد پایگاههای مقاومت و گشتهای مردمی، امنیت محلات را در برابر منافقین و عوامل دشمن حفظ میکردند.
مسجد جامع خرمشهر؛ قلب تپنده مقاومت
نماد بارز نقش مساجد در دفاع مقدس، مسجد جامع خرمشهر است. در روزهای نخست جنگ، این مسجد به قرارگاه اصلی مدافعان شهر تبدیل شد. هم مرکز عملیات بود، هم بیمارستان موقت، هم محل پشتیبانی.
مدافعان خرمشهر خطوط پدافندی خود را طوری طراحی کرده بودند که به مسجد ختم شود. زیرا میدانستند تا زمانی که مسجد پابرجاست، مقاومت ادامه دارد. این مسجد امروز به نماد پایداری ملت ایران تبدیل شده است.
محلهمحوری و کارکرد اجتماعی مسجد
تجربه دفاع مقدس نشان داد که مسجد توانایی تبدیل شدن به هسته اصلی توسعه اجتماعی محلات را دارد. همانطور که در دوران جنگ، گروههای جهادی در مساجد شکل گرفتند. امروز نیز میتوان از این ظرفیت در حوزههایی چون اشتغالزایی، آموزش و بهداشت بهره برد.
با تقویت نقش امام جماعت بهعنوان رهبر اجتماعی محله و تشکیل کارگروههای تخصصی، مساجد میتوانند دوباره به قلب تپنده محلات تبدیل شوند. و همان نقشی را که در دوران دفاع مقدس داشتند، در مسیر توسعه پایدار کشور ایفا کنند.
Views: 0