مناظرات علمی امام جواد علیه السلام| مناظره برای اثبات امامت

لذا پس از شهادت امام رضا علیه السلام شیعیان گرد آمدند تا مسأله جانشینى را حل کنند. یونس بن عبد الرحمن که از شیعیان قابل اعتماد نزد امام رضا علیه السّلام بود گفت: تا زمانى که این فرزند؛ یعنى امام جواد علیه السّلام بزرگ شود باید چه کنیم؟ در این هنگام، ریّان بن صلت از جاى خود برخاست و به اعتراض گفت: تو خود را در ظاهر مؤمن به امام‏ جواد علیه السّلام نشان مى ‏دهى ولى پیدا است که در باطن در امامت او تردید دارى! اگر امامت وى از جانب خدا باشد، حتى اگر طفل یک روزه هم باشد به منزله شیخ است و چنانکه از طرف خدا نباشد، حتى اگر هزار سال هم عمر کرده باشد مانند سایر مردم است.

دیگران برخاستند و ریّان را ساکت کردند .در آن موقع، موسم حج نزدیک شده بود. هشتاد نفر از فقها و علماى بغداد و شهرهاى دیگر رهسپار حج شدند و به قصد دیدار ابو جعفر عازم مدینه گردیدند، و چون به مدینه رسیدند، به خانه امام صادق – علیه السلام – که خالى بود، رفتند و روى زیرانداز بزرگى نشستند. در این هنگام عبداالله بن موسى، عموى حضرت جواد، وارد شد و در صدر مجلس نشست. یک نفر بپا خاست و گفت: این پسر رسول خداست، هرکس سؤالى دارد از وى بکند. چند نفر از حاضران سؤالاتى کردند که وى پاسخهاى نادرستى داد! شیعیان متحیّر و غمگین شدند و فقها مضطرب گشتند و برخاسته قصد رفتن کردند و گفتند: اگر ابوجعفر مى ‏توانست جواب مسائل ما را بدهد، عبدالله نزد ما نمى‏ آمد و جوابهاى نادرست نمى‏ داد!

در این هنگام درى از صدر مجلس باز شد و غلامى بنام «موفق» وارد مجلس گردید و گفت: این ابوجعفر است که مى ‏آید، همه بپا خاستند و از وى استقبال کرده سلام دادند. امام وارد شد و نشست و مردم همه ساکت شدند. آنگاه سؤالات خود را با امام در میان گذاشتند و وقتى که پاسخهاى قانع کننده و کاملى شنیدند، شاد شدند و او را دعا کردند و ستودند و عرض کردند: عموى شما، عبدالله چنین و چنان فتوا داد. حضرت فرمود: عمو! نزد خدا بزرگ است که فردا در پیشگاه او بایستى و به تو بگوید: با آنکه در میان امت، داناتر از تو وجود داشت، چرا ندانسته به بندگان من فتوا دادى؟![۲] ولى هنگامى که گمشده خود را پیش او نیافتند، از وى روى برتافتند و به حضور امام جواد علیه السّلام مشرّف شدند. آن حضرت به سؤالات آنان پاسخ گفت و آنها از پاسخهاى وى که نشان بارزى از امامت و علم الهى وى بود شادمان شدند.