مهمترین زمینه ی انجام گناهان

انسان با علم و بهره گیری از عقل یعنی همان تعقل و خردورزی است که می تواند به شرافت و کرامت فعلیت بخشد و خلافت خود را تثبیت نماید، وگرنه عدم بهره گیری از عقل و علم به معنای باقی ماندن در نقص خواهد بود.
فقدان علم و عقل در هر انسانی او را از مقام شرافت وکرامت انسانی  ساقط می کند و او را حتی پست تر از چارپایان می سازد. (اعراف، آیه ۱۷۹؛ فرقان، ۴۴) این گونه است که سازه ای ناقص از خود به وجود می آورد و به دوزخ فراق می رود و هنگامی که فرشتگان عذاب  از علت ورود به دوزخ می گویند، بر پایه همان کشفی که در هنگام مرگ رخ می دهد و به علم شهودی نسبت به خود و جهان می رسد (ق، آیه ۲۲)،‌ می گوید که از علم دیگران بهره نبرده و گوش به حرف های عالمان و عاقلان ندادیم و تعقل و خردورزی نداشتیم. (ملک، آیه ۱۰)

جهل و حماقت؛ زمینه ی گناه

در بحث گناه و گناه شناسی که از موضوعات بسیار مهم است، شناخت «زمینه ‏هاى گناه» مهم است؛ چنانکه گفته‏ اند:
باران که در لطافت طبعش خلاف نیست‏
در باغ لاله روید و در شوره‏ زار خس‏
کسى که مى‏ خواهد گناه نکند حتماً باید به زمینه‏ هاى گناه توجه کند، وقتى آنها را شناخت به پیشگیرى و درمان آنان بپردازد.
کمبود ویتامین‏ ها در بدن، انسان را آماده پذیرش میکرب‏ ها مى‏ کند و یا بیمارى‏ ها را پرورش و گسترش مى‏ دهد، پس باید این کمبودها جبران گردد تا زمینه پذیرش و همچنین زمینه پرورش بیمارى‏ ها از بین برود. بنابراین باید «زمینه شناس و زمینه زدا» باشیم. مثلاً اگر در منزل چاه فاضلابى زمینه‏ ساز انواع پشه‏ ها مى ‏باشد سمپاشى بیهوده است باید چاه را پر کرد.
در بررسى زمینه‏ هاى گناه  مى‏ توان امور بسیارى را نام برد که هر یک با کمیت و کیفیت خاصى زمینه ‏ساز هستند. در اینجا یکی از مهم ترین زمینه ها را با هم مروری خواهیم داشت.

زمینه ‏هاى فرهنگى و تربیتى گناه

جهل و حماقت ، زمینه گناه را در انسان به وجود آورده و او را به سوى گناه مى ‏کشاند. جهل به خدا، جهل به هدف از آفرینش، جهل به قوانین خلقت، جهل به زشتى گناه و آثار آن.
چنان که یک فرد جاهل و بى‏ سواد غذاى آلوده به میکرب را بر اثر جهل به آسانى مى ‏خورد، ولى یک دکتر میکرب شناس، هرگز آن را نمى ‏خورد.
در دوران جاهلیت  که گناهان گوناگون، سراسر زندگى مردم را گرفته بود، بیشتر بر اثر جهل و حماقت بود. براى توضیح به این آیات توجه کنید:
«قالوا یا موسى‏ اِجعَل لَنا اِلهاً کما لَهم آلِهه قالَ إنّکم قَوم تَجهَلون» (اعراف،۳۸)
«بنى اسرائیل به موسى گفتند: براى ما معبودى (از بت) قرار بده چنان که آنها (بت پرستان) معبودانى (از بت) دارند. موسى گفت: شما جمعیتى جاهل و نادان هستید.»
از زبان حضرت لوط علیه السلام خطاب به قومش مى‏ خوانیم: ءَاِنّکم لَتَاتون الرّجال شَهوهً مِن دُونِ النِّساء بل انتم قوم تجهلون؛ آیا شما به جاى زنان، به سراغ مردان، از روى شهوت مى‏ روید؟ شما قومى جاهل هستید. (نمل،۵۵)
و در آیه ۸۹ سوره‏ یوسف مى‏ خوانیم: قالَ هَل عَلِمتُم ما فَعَلتُم بِیُوسُفَ و اَخیهِ اِذ اَنتُم جاهِلُون؛ یوسف (به برادران خود) گفت: آیا دانستید که با یوسف و برادرش (بنیامین) چه کردید؟ آنگاه که جاهل بودید.
از این آیات به روشنى استفاده مى‏ شود که جهل و نادانى یکى از زمینه ‏هاى گناهان است.

بازدیدها: 397