نسل جدید از روز دانشجو و فلسفه استکبارستیزی آن چه می داند؟

«۱۶ آذر» آن سال با شهادت احمد قندچی، آذر (مهدی) شریعت‌رضوی و مصطفی بزرگ‌نیا به نقطه عطف تاریخ جنش دانشجویی و استکبارستیزی در ایران بدل شد. و از آن روز توسط کنفدراسیون دانشجویان ایرانی خارج از کشور به عنوان روز دانشجو نامیده شد. که تاکنون نیز به قوت خود باقی است.

امروز ۷۰ سال از شهادت دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران می‌گذرد. و جنبش دانشجویی در ایران اگرچه همواره میراث دار خاطرات تلخ و شیرین بسیاری است. اما سرآمد آنها همچنان روز ۱۶ آذر ۱۳۳۲ است.

نسل جدید از «روز دانشجو» چه می‌داند

با فرا رسیدن این روز علیرغم گرامیداشت هر ساله این روز در دانشگاه‌ها و برگزاری مراسم‌های مختلف به ویژه دعوت از مسؤولان مختلف دولتی و چهره‌های سیاسی در دانشگاه‌ها به نظر می‌رسد. با گذشت زمان و یا نقصان در تبیین برگزاری چنین مراسم‌هایی، نسل جدید دانشجویی با فلسفه برگزاری گرامیداشت این روز غریبه است.

چراکه وقتی در میان دانشجویان جدیدالورود دانشگاه‌های بزرگ حاضر می‌شویم. و سوال می‌کنیم که چرا ۱۶ آذر، روز دانشجو است. با پاسخ‌های جالبی روبه رو می‌شویم. به نظر می‌رسد برخی دانشجویان امروزی رشادت‌های دانشجویان دیروز را فراموش کرده‌اند.

در کنار جریانات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مختلف عده‌ای از دانشجویان نسل جدید ایرانی نه تنها فلسفه این روز مهم را نمی‌دانند. بلکه هیچ ذهینتی در رابطه با روز ۱۶ آذر ندارند. که این نشان دهنده این است که بخش زیادی از دانشجویان دانشگاه‌های مهم ایران رسالت خود را به عنوان دانشجو و کنشگران جامعه به درستی درک نکرده‌اند.

برخی از دانشجویان «روز دانشجو» را تنها در حد اسم و نامی در تقویم می‌شناسند. برخی هم تنها به این روز به دلیل برگزاری برنامه‌ها و حتی تعطیلی کلاس‌ها ابراز علاقه می‌کنند. در این میان هستند دانشجویانی که با فلسفه روز دانشجو از طریق فیلم‌های تاریخی آشنا هستند. اما اطلاعات شأن بسیار اندک است.

برای برخی دیگر نیز این‌طور جا افتاده است. که در گرامیداشت روز دانشجو باید بیش از پیش به دنبال مطالبات دانشجویی از جنس رفاهی و صنفی باشند. برخی نیز پس از شنیدن این پرسش، چند دقیقه‌ای مهلت می‌خواهند. تا اطلاعات دقیق را در این باره در اینترنت جستجو کنند.

شاید تنها شمار اندکی از دانشجویان نسل امروز و ورود یهای جدید هستند. که از چگونگی نام گرفتن ۱۶ آذر به نام روز دانشجو آگاهی عمیق دارند. و فلسفه پشت آن را می‌دانند.

درون مایه پیدایش «۱۶ آذر» در مراسم روز دانشجو گم شده است.

علی رشیدی، مسئول بسیج دانشگاه امیرکبیر در خصوص چگونگی تبیین روز دانشجو برای نسل جدید و القای حس کنشگری به دانشجویان اگر بخواهیم برای طیف دانشجویانی که اخیر وارد دانشگاه شده‌اند. این روز را تبیین کنیم و برای آنها چرایی این روز را روشن کنیم. باید این‌طور گفت که فهوا و درون مایه این روز اساس استکبارستیزی دارد. اما اتفاقی که طی سنوات مختلف در گرامیداشت این روز افتاده این است. که بیشتر به معنای گرامیداشت یک روز عادی در نظر گرفته می‌شود.

وی با بیان اینکه نقطه ضعف اساسی تببین روز دانشجو این است. که به درون مایه اصلی «۱۶ آذر» پرداخته نشده است. اضافه می‌کند: برنامه‌ها باید به سمت و سویی برود. که دانشجو هویت ضداستکباری پیدا کند. و تنها یک بعد را دنبال نکند و صرفاً درگیر درس و بحث کتاب نباشد.

رشیدی با بیان اینکه روایت درست درباره ۱۶ آذر و اتفاقی که رقم خورده در تبیین چرایی برگزاری گرامیداشت روز دانشجو مهم است. می‌گوید: می‌توان در این زمینه در خود دانشگاه با حضور اساتید برجسته میز گرد و کرسی آزاد اندیشی داشته باشیم.

از تبیین کنشگری دانشجو با هویت ضد استکباری غفلت شده است

این فعال دانشجویی معتقد است. از تبیین کنشگری دانشجو با هویت ضد استکباری غفلت شده است.

وی با اشاره به کنشگری دانشجو در مواجهه با مسائل و مشکلات کشور در روز دانشجو می‌گوید: کنشگری هر دانشجویی بنا بر بینش و تبیین خود می‌تواند اتفاق افتد. شاید یک دانشجو خودش را حلقه میانی بین مردم و حاکمیت می بیند. و بنای این را داشته باشد که نقش نمایندگی مردم را در مقابل حاکمیت ایفا کند.

پس باید بتواند در روز ۱۶ آذر سخن اقشار مردم را به مسؤولان منتقل کند و از آنها پاسخ بخواهد. این موضوع می‌تواند باعث شود حضور مسؤولان در دانشگاه حالت نمایشی پیدا نکند. و دانشجو نیز کنشگری خود را در صحنه دانشگاه داشته باشد.

رشیدی در ادامه اضافه می‌کند: همچنین از این طریق دانشجو را می‌توان وارد مسائل اساسی کشور کرد. همانطور که در نسل‌های قبل یک سری دانشجو در نقاط عطف سیاسی و مرکزیت اتفاقات کشور ایستادند. و نقش اول را ایفا کردند.

وی با اشاره به مسائلی که کشور اکنون با آن درگیر است. می‌گوید: اگر گروهی از دانشجویان اقتصاد را مشکل اصلی کشور می‌دانند. پس باید خودشان را در ۱۶ آذر در این نقطه ببیند که در روز دانشجو پیگیر مسائل اقتصادی باشند.