نقش تاریخى حضرت رقیه درفرهنگ عاشورا چه بود؟

حضرت رقیه ونقش تاریخى او درفرهنگ عاشورا

یکی از شهیدان قیام حسینی که نقش بسیار تاثیر‌گزاری در تبدیل واقعه عاشورا به یک جریان سیال تاریخی داشت، حضرت رقیه (سلام الله علیها)، دختر سه‌ ساله امام حسین (علیه السلام) است. (که بارگاه آن حضرت در شهر شام واقع شده است.)

«بعد از شهادت امام حسن (علیه السلام) و بنا بر وصیت ایشان مبنی بر اینکه همسرشان «ام اسحاق» تنها و بی‌سرپرست نماند، امام حسین (علیه السلام) با ام‌ اسحاق ازدواج کرده و از ایشان صاحب فرزند دختری به نام «فاطمه صغیره» شدند؛ پس از یک سال ام ‌اسحاق بر اثر بیماری درگذشت و کفالت فرزند او را حضرت زینب (سلام الله علیها) به عهده گرفت.

فاطمه صغیره که سومین دختر امام حسین (علیه السلام) به شمار می‌آید، در دامان پر مهر حضرت زینب (سلام الله علیها) پرورش یافت و بنا بر نقل تاریخ، در واقعه عاشورا سه ساله بود؛ وی به نام رقیه شهرت دارد که در خیل کاروان اسرا حضور داشته است.

امام سجاد (علیه السلام) نقل کردند، کاروان قبل از رسیدن به شام در منطقه‌ای بیابانی توقف کرد تا یزیدیان آذوقه و آب سپاه را از شهر خریداری کرده و به آنها ملحق شوند.

در این منطقه از شدت گرما هر کس به زیر سایه‌ای رفت و از آفتاب پناه گرفت، در این هنگام حضرت زینب (سلام الله علیها) به علت اشتغال به پرستاری از امام سجاد (علیه السلام)، برای لحظاتی از فاطمه صغیره بی‌خبر ماند.

به محض اینکه کاروان آماده حرکت شد، حضرت زینب (سلام الله علیها) متوجه عدم حضور فاطمه صغیره شد و به جست و جوی او پرداخت؛ حضرت همچنان در حال جست‌وجو بود که متوجه شد ملعونی به نام «زجر» فاطمه صغیره را بشدت مورد ضرب و شتم قرار داده و در حالی که موهای رقیه را در چنگ‌ داشت، دختر را به سمت کاروان می‌آورد.

ملعون چنان کودک را مورد ضرب و شتم قرار داده بود که امام سجاد (علیه اسلام) می‌فرمایند: دندان‌های کودک در دهانش خرد شده بود کودک به محض دیدن زینب (سلام الله علیها) خود را به آغوش آن حضرت افکند و بنابر فرمایش امام سجاد (علیه السلام) پس از آن آرام نگرفت تا اینکه در خرابه شام پس از دیدن سر مبارک امام حسین (علیه السلام) در طبق به شهادت رسید.»

اثبات وجود تاریخی حضرت رقیه (سلام الله علیها)

بعضی از مورخین درباره وجود تاریخی حضرت رقیه(سلام الله علیها) سعی در شبهه پراکنی دارند، اما با توجه به مستندات تاریخی که در کتاب منتخب التواریخ نقل شده می‌توان به تمام این شک و دودلی‌ها پایان داد.

در قسمتی از این مستندات تاریخی، جریان تعمیر و بازسازی قبر این بانوی سه ساله ذکر شده که بدین صورت است: چندین بار سید ابراهیم دمشقی و خانواده‌اش در عالم رویا خواب این بانوی سه ساله را می‌بینند. در خواب از سید ابراهیم خواسته می‌شود که به نزد والی شام برود و از او بخواهد که قبر را تعمیر کنند؛ زیرا داخل قبر آن حضرت آب جمع شده بود و جسم مطهر ایشان معذب بود.

والی شام با مطلع شدن از این جریان از علما شیعه و سنی خواست که غسل کنند و در نزد مرقد آن بانو جمع شوند و قرار بر این شد که قفل به دست هر شخصی باز شد، متصدی نبش قبر و تعمیر آن شود. قفل تنها به دست سید ابراهیم دمشقی که نسبش منتهی به سید مرتضی علم الهدی می‌شود، باز شد و بدن شریف آن حضرت را به مدت سه روز از قبر خارج کردند و به تعمیر آن پرداختند. (به ‌منظور اطلاع از جزئیات بیشتر به کتاب لهوف سیدبن طاووس مراجعه شود)

جریان شهادت حضرت رقیه(سلام الله علیها)

دختر سه ساله اباعبد الله الحسین (علیه السلام) که در سفر کربلا همراه با اسراى خاندان عصمت و طهارت بود، با ایشان وارد شهر شام، مقر حکومت یزید ملعون شد. به دستور یزید اسرا در خرابه‌ای که در نزدیکی قصر بود سکنی داده شدند. حضرت رقیه که کودکی سه ساله بود، شبی بسیار گریست و بى تابى کرد و پدر را خواست.

خبر به یزید رسید و او در کمال قساوت قلب دستور داد سر مطهر امام حسین (علیه السلام) را نزد او بردند و او از این منظره بیشتر رنجور و دلتنگ شد و در همان شب در خرابه شام (که محل موقت اقامت اسرا بود) جان داد و در همان محل به خاک سپرده شد. اینک حرمى بزرگ و با شکوه براى آن مخدره بزرگوار بنا شده که زیارتگاه دوستداران اهل بیت است.

نقش موثر حضرت رقیه(سلام الله علیها) در تبدیل واقعه عاشورا به یک جریان سیال تاریخی

جریان کربلا محدود به واقعه عاشورا نیست؛ چراکه پس از آن با ادامه حرکت کاروان اسرا، مبارزه خاندان اهل بیت با یزید همچنان ادامه داشت. ادامه نهضت حسینی را می‌‌توان از خطبه‌های غرای امام سجاد (علیه السلام) تا نقش بیدارگری حضرت زینب(سلام الله علیها) در شهر‌ های بزرگی چون کوفه و شام دانست.

چه بسیار مسیحیان و یهودیانی که به وسیله کاروان اسرا مسلمان شدند و از همه پررنگ‌تر آن که، خانواده یزید و غلامانش با دیدن اهل بیت پیامبر در اسارت از او بیزاری جستند و جزء محبین خاندان عصمت و طهارت شدند.

حضرت رقیه (سلام الله علیها) یاقوتی درخشنده در شهر شام

نهضت حسینی با یادگار گذاشتن نشانه‌ای گران‌قدر (حضرت رقیه) در شهر شام باعث دگرگونی عمیق و تغییری شگرف در شهر شام شدند؛ زیرا شهر شام از زمان عثمان، خلیفه سوم تحت امارت معاویه بوده و به گواهی تاریخ او از همان زمان در تدارک تشکیل حکومت بنی‌امیه بود.

پس از مرگ عثمان و به حکومت رسیدن امام علی(علیه السلام) معاویه حاضر به بیعت با امام نشد و از ایشان امارت شهر شام را درخواست کرد و به سبب آن که امام امارت شهر شام را به وی واگذار نکرد، جنگ صفین و ماجرای حکمیت روی داد.

جریان‌سازی خطرناک معاویه (علیه اسلام)

پس از مرگ عثمان و به قدرت رسیدن معاویه او دست به جنایات بسیار عجیب و خطرناکی در عالم اسلام زد. اثرات ظلمی که معاویه در حق اسلام و مسلمین کرد قابل توصیف و شمارش نیست.

از جمله آن می‌توان به رواج سب و لعن امام علی (علیه السلام) و جعل احادیث احادیث پیامبر اشاره کرد. در کتاب أسرار آل محمد علیهم السلام نقل شده: معاویه قاریان اهل شام و قاضیان آن را فرا خواند و به آنان اموالى داد و ایشان را در نواحى و شهر هاى شام پراکنده ساخت. آنان هم مشغول به نقل روایات دروغین شدند و پایه هاى باطلى را براى مردم پایه گذارى کردند. آنان به مردم چنین خبر مى دادند که على (علیه السلام ) عثمان را کشته و بدین وسیله اهل شام را به معاویه متمایل کردند و همه اهل شام متفق الکلمه شدند.

برنامه بیست‌ساله معاویه بر ضد ولایت امیرالمؤمنین (علیه السلام)

معاویه این برنامه را بیست سال ادامه داد و در تمام مناطق تحت حکومتش آن را اجرا مى کرد، تا آنکه اراذل شام و یاران باطل نزد او آمدند و بر سر غذا و آب او نشستند.

او به آنان اموال مى داد و براى ایشان زمین‌ها را قسمت مى کرد و خوراکى و نوشیدنى به آنان مى خورانید، تا آنجا که خردسالان با این برنامه بزرگ شدند و بزرگسالان پیر شدند و عرب‌هاى بیابانى با این عقاید به شهرها کوچ کردند. اهل شام لعن شیطان را ترک کردند و بر على(علیه السلام) لعن کردند و نوشته اى هم به همه شهرها براى کارمندانش نوشت: «امانم را برداشتم از کسى که حدیثى در مناقب على بن ابى طالب یا فضائل اهل بیتش نقل کند و چنین کسى عقوبت را بر خودش روا داشته است.»

بارگاه حضرت رقیه در شهر شام تبدیل به مرکزی برای تبلیغ تشیع شد

به یمن حضور این مخدره بزرگوار در قلب حکومت امویان، راه گم‌کردگان طریق ولایت به سمت اهل بیت هدایت می‌شوند و مَثَل آن شهید خردسال همانند مناری است که انسان‌های سرگردان را نجات می‌دهد. همچنین از اثرات وجودی حضرت رقیه (سلام الله علیها) کم اثر شدن جنایاتی بود که معاویه ملعون در حق اسلام انجام داد؛ زیرا مرقد آن مخدره تبدیل به مرکزی برای تبلیغ شیعیان شد.

منبع: سایت عرفان

بازدیدها: 0

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام