پنج سختی که مومن به آنها مبتلا است

بنابر تصریح قرآن و روایات، آزمون و ابتلاء جز جدایی ناپذیر زندگی بشر است و خداوند به وسیله ابتلائات در سختی ها و گرفتاری ها، انسان را در مسیر بندگی می آزماید.

از این رو است که خداوند در آیه ۳۵ سوره مبارکه انبیاء می فرماید: «وَنَبْلُوکُم بِالشَّرِّ وَالْخَیْرِ فِتْنَهً» یعنی «ما شما را با خوب و بد می آزماییم.»

امیرالمومنین على (علیه السلام) می فرمایند: «اى مردم! خداوند شما را پناه داده است که بر شما ستم روا ندارد اما پناه نداده است که آزمایشتان نکند. خداوند عظیم الشأن فرموده است: «براستى در این [داستان] نشانه هایى است و ما بى گمان آزمایش کننده بودیم.»

امام صادق (علیه السلام) فرموده اند: «امیر المؤمنین (علیه السلام) بیمار شدند و گروهى به عیادت آن حضرت (علیه السلام) رفتند و عرض کردند: چگونه اید اى امیر المؤمنین؟ فرمودند: بد. عرض کردند: سبحان اللّه! چنین سخنى از چون شمایى؟! فرمودند: خداوند متعال مى فرماید: «و شما را با بد و خوب مى آزماییم». خوبى، همان تندرستى و توانگرى است و بدى، همان بیمارى و نادارى. و این هر دو براى آزمایش و امتحان است.»

باید توجه داشت که وسایل آزمایش و ابتلاء متنوع اند همچون، فقر و بیماری، همسر و فرزند و …

خداوند در آیه ۱۶ سوره مباره فجر می فرماید: «وَأَمَّا إِذَا مَا ابْتَلاهُ فَقَدَرَ عَلَیْهِ رِزْقَه» یعنی «و امّا هنگامی که برای امتحان روزیش را برای او تنگ می گیرد.»

البته بنابر تصریح قرآن تنها فقر و ناداری وسیله آزمایش الهی نیست بلکه زمانی نیز پول و ثروت وسیله ابتلای انسان ها می شود از این رو است که در آیه ۱۳۱ سوره مبارکه طه می فرماید: «وَلا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْهُمْ زَهْرَهَ الْحَیَاهِ الدُّنْیَا لِنَفْتِنَهُمْ فِیه» یعنی «و هرگز چشمان خود را به نعمت های مادی که به گروه هایی از آنان داده ایم میفکن، این ها شکوفه های زندگی دنیاست تا آنان را در آن بیازماییم.»

قرآن کریم همچنین در تبیین چرایی آزمایش ها و ابتلائات در آیه ۱۵۴ سوره مبارکه آل عمران می فرماید: «براى این است که خدا آنچه را در سینه هایتان دارید بیازماید و آنچه را در سینه هایتان است پاک و خالص گرداند و خدا به راز سینه ها آگاه است».

امیرالمومنین علی (علیه السلام) نیز در این باره می فرمایند: «بدانید که خداوند متعال درون مردمان را آشکار ساخت نه این که از رازهاى نهفته و درونهاى پوشیده شان آگاه نبود بلکه تا آنان را بیازماید که کدام یک بهتر عمل مى کنند. آن گاه ثواب، سزاى [کار نیک] باشد و عقاب، کیفر [کار بد].»

همان حضرت (علیه السلام) فرموده اند: «به ثروت و رفاه، دل شاد مشو و از تهیدستى و گرفتارى، اندوه به دل راه مده؛ زیرا طلا با آتش گداخته و ناب مى شود و مؤمن با بلا و گرفتارى.»

در این میان و بنابر آموزه های روایی ما آزمون مومنین سخت تر و مکرر است تا ایمان آنها ناب و خالص تر شود. از این رو است که مومنین ابتلائات فراوان را از سر می گذارنند.

پیامبر خدا (ص) می فرمایند: «مؤمن، با پنج سختى دست به گریبان است: مؤمنى دیگر که به او حسادت مى ورزد، منافقى که او را دشمن مى دارد، کافرى که با او مى جنگد، نفْسى که با او کشمکش مى کند و شیطانى که در صدد گمراه کردن او است.»

امیرالمومنین (علیه السلام) نیز در این باره فرموده اند: «شتاب بلا به سوى مؤمنِ پرهیزگار بیشتر از شتاب باران به سوى زمین گود است.»

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: «سخت ترین بلاها و آزمایش ها را پیامبران از سر مى گذرانند، پس از آنها جانشینان و پیروانشان و سپس به ترتیب کسانى که نزد خدا مقامى ارجمندتر دارند.»

امام باقر (علیه السلام) نیز فرموده اند: «مؤمن به هر بلایى گرفتار مى شود و به هر مرگى مى میرد، امّا خودکشى نمى کند.»

منابع:

قرآن

بحارالانوار

کافی

میزان الحکمه

بازدیدها: 178