پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
به گزارش روابط‌عمومی هیئت رزمندگان اسلام، دکتر مصطفی هدایی در سرمقاله‌ای نوشت: آنچه شب گذشته در فضای رسانه‌ای منطقه رخ داد، نمونه‌ای کلاسیک از «عملیات روانی لایه‌مند» بود؛ سناریویی که از اتاق‌های جنگ شناختی دشمن آغاز شد و با چند توییت عبری‌زبان، چند کانال ناشناس و بازنشر هیجانی برخی شبه‌رسانه‌های داخلی تکمیل شد. ادعای «ورود جنگنده‌های اسرائیلی به آسمان عراق و نزدیکی به مرز ایران» هیچ پایه میدانی نداشت؛ نه ارتش عراق تأیید کرد، نه منابع امنیتی منطقه، نه حتی رسانه‌های معتبر بین‌المللی. آنچه بود، صرفاً یک خبر ساختگی برای ایجاد «توهم تهدید» و «افزایش فشار روانی» بر جامعه ایران.
عملیات روانی، نه عملیات هوایی
بر اساس گزارش‌های رسمی که در اختیار تحریریه قرار گرفته، هیچ تحرک غیرمعمولی در آسمان عراق و منطقه ثبت نشده است. منابع آگاه صریحاً تأکید کرده‌اند که «اتفاق رخ‌داده نه عملیات میدانی، بلکه سناریویی رسانه‌ای برای جنگ روانی بود».
هیچ جنگنده‌ای در آسمان عراق دیده نشد؛ اما جنگ روانی دشمن ساعت‌ها بر افکار عمومی پرواز کرد.
دشمن با آگاهی از شرایط حساس اقتصادی و تلاش برای بی‌ثبات‌سازی ذهنی جامعه ایران، روی «ترس‌آفرینی» سرمایه‌گذاری کرده است. روایت‌سازی درباره حمله قریب‌الوقوع، یکی از تکنیک‌های روتین سرویس‌های اطلاعاتی در چنین مقاطعی است.
نقش رسانه‌های عبری و بازوی فارسی‌زبان آنها
دو توییت عبری که دقایقی پس از ادعای اولیه منتشر شد، نقش «جرقه اول عملیات» را داشت؛ جایی که رسانه‌های عبری وانمود کردند این خبر از منابع ایرانی نشأت گرفته است. این تکنیک با هدف ایجاد دوگانه‌سازی در افکار عمومی انجام می‌شود:
ایجاد طرح این ادعا که حتی منابع ایرانی نیز وقوع حمله را پذیرفته‌اند.
پس از آن، چند کانال عبری‌زبان با سابقه انتشار اخبار ساختگی، روایت را تقویت کردند و سپس همان محتوا با شتاب در برخی کانال‌های فارسی‌زبان بازنشر شد. این مرحله دوم عملیات روانی بود:
«انتقال روایت دشمن از محیط عبری به محیط فارسی، با هدف ایجاد اضطراب و کاهش اعتماد عمومی.»
اهداف راهبردی عملیات
بر اساس ارزیابی کارشناسان جنگ شناختی، این عملیات سه هدف مشخص داشت:
1- ایجاد سایه جنگ: انتقال احساس تهدید قریب‌الوقوع به جامعه ایران و تلاش برای القای «بی‌ثباتی امنیتی».
2- بی‌ثبات‌سازی روانی در مقطع اقتصادی حساس: فشار روانی می‌تواند به نوسانات بازار و اختلال در رفتار اقتصادی مردم منجر شود.
3- بی‌اعتبارسازی رسانه‌های داخلی: دشمن تلاش می‌کند ادعا کند «این خبر از داخل ایران آمده» تا اعتماد عمومی به رسانه‌های داخلی کاهش یابد.
هدف عملیات، نه بمباران یک منطقه، بلکه بمباران آرامش ذهنی مردم ایران بود.
اشکال داخلی؛ فرصتی برای دشمن
بخش اندکی از شبه‌رسانه‌های داخلی بدون کوچک‌ترین اعتبارسنجی، روایت عبری را بازنشر کردند. این ضعف در راستی‌آزمایی، دشمن را در اجرای عملیات روانی یاری کرد. در ادبیات جنگ شناختی، به این پدیده «هم‌افزایی ناخواسته» گفته می‌شود؛ یعنی پیاده‌نظام داخلی بی‌جیره‌ومواجبِ عملیات رسانه‌ای دشمن.
این رخداد یک‌بار دیگر ضرورت «آموزش سواد رسانه‌ای حرفه‌ای» و «سامان‌دهی فرآیند راستی‌آزمایی» در رسانه‌ها را نشان داد.
چرا این سناریو دقیقاً در این زمان؟
پرسش اصلی این است: «چرا این ادعا دقیقاً اکنون منتشر شد؟»
بر اساس الگوهای شناخته‌شده رفتار اسرائیل در جنگ روانی، چند عامل در زمان‌بندی نقش داشته است:
- فشارهای میدانی و شکست‌های اطلاعاتی اسرائیل در منطقه
- نیاز به انتقال بحران به بیرون برای کنترل افکار عمومی داخلی خود
- تلاش برای تست حساسیت جامعه ایران در مقاطع خاص
- ایجاد همزمانی بین بحران‌سازی روانی و تحولات اقتصادی ایران
این الگوها در ماه‌های اخیر تکرار شده است و احتمالاً تا ماه‌های آینده نیز ادامه خواهد داشت.
زمان‌بندی انتشار شایعه، خود بخشی از عملیات روانی است نه یک تصادف خبری.
راهکار مواجهه با جنگ روانی دشمن
با توجه به تجربه اخیر، چند اصل برای مدیریت رسانه‌ای این‌گونه سناریوها ضروری است:
۱. راستی‌آزمایی سریع و رسمی
انتشار فوری بیانیه‌های حقیقت‌یاب از سوی مراجع معتبر، سرعت انتشار شایعه را می‌شکند.
۲. تقویت منابع رسانه‌ای قابل اعتماد
مردم باید منابعی داشته باشند که بدانند هر خبری را اول از آنجا بررسی کنند، نه از کانال‌های ناشناس.
۳. آموزش سواد رسانه‌ای عمومی
باید به مردم—not در قالب نصیحت، بلکه آموزش کاربردی—آموخت چگونه یک خبر را بررسی کنند.
۴. رصد مستمر اتاق‌های عملیات شناختی دشمن
شناخت جلوه‌های جدید جنگ روانی، شرط مقابله مؤثر با آن است.
سناریوی شب گذشته نشان داد دشمن دیگر منتظر عملیات میدانی نمی‌ماند؛ عملیات او از «ذهن جامعه» آغاز می‌شود. جنگ امروز، جنگ روایت‌هاست؛ «حمله هوایی» نه در آسمان عراق، بلکه در آسمان افکار عمومی طراحی می‌شود.
پیروزی در این نبرد، با «دیوار بلند آگاهی مردم» و «اقتدار رسانه‌های متعهد» ممکن است.
انتهای پیام/
بازدیدها: 0
