اینباور مشهور که «حضرت عباس(علیه السلام) تنها در لحظه شهادت، امام حسین(علیه السلام) را با عنوان “برادر” مخاطب قرار داده، ولی قبل از آن، تنها ایشان را با عباراتی؛ مانند “مولای” و “سیدی” خطاب میکردند»، نه تنها منشأ روایی و تاریخی معتبری ندارد، بلکه در نقلی معتبر آمده است که ایشان در گفتوگوی خود با امام حسین(علیه السلام) در عصر تاسوعا از خطاب «یا اخی» و یا همان «برادرم» استفاده کردند.[۱]
اساساً استفاده از عناوینی؛ نظیر «برادرم»، «پدرم» و … در میان اعضای خانواده، عاطفیتر از عناوین و القاب احترامآمیز و تشریفاتی است.
روایت ذیل نیز شاهدی بر این مدعا است:
از حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیه) نقل است: هنگامی که آیه ۶۳ سوره نور نازل شد که شما پیامبر(صلی الله علیه و اله و سلم) را مانند دیگران مخاطب قرار نداده، (بلکه با احترام از ایشان یاد کنید)، برایم دشوار بود که به پدرم بگویم «پدر جان»! و حضرتشان را با عبارت «یا رسول الله» صدا میکردم.
روزی پدرم رو به من کرده و فرمود: دخترم! این آیه در مورد تو و مانند تو نازل نشده است. تو از من هستی و من از تو هستم! این آیه خطاب به افراد جفاکار و متکبر است! از این بعد با همان «پدر جان» صدایم کن، چون هم بیشتر به دلم مینشیند و هم خدا از آن راضیتر است. [۲]
۲٫ گرچه احترام به ائمه اطهار(علیه السلام) امری واجب و پسندیده است، اما ذکر نام امام بدون عناوین احترامآمیز، همواره دلالت بر بیاحترامی نمیکند. برای نمونه؛ در روایات بسیاری، اصحاب ائمه از سید الشهداء(علیه السلام) تنها با نام «حسین» یاد میکردند و واکنشی منفی از امامان مشاهده نشده است: «عَنْ زَیْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَیْنِ قَالَ …»؛ زید بن شحام میگوید: از امام صادق(علیه السلام) پرسیدم: کسى که قبر حسین! را زیارت کند ثوابش چیست؟
آنحضرت فرمود:«مثل کسى است که خدا را در عرش زیارت نماید». زید شحام گفت: براى کسى که یکى از شما اهل بیت را زیارت کند، چه پاداشی در نظر گرفته شده؟ فرمودند: «مثل کسى است که رسول خدا را زیارت نموده است».[۳]
۳٫ استفاده امروزه مداحان از نام مبارک امام حسین(علیه السلام) را میتوان از دو منظر بررسی کرد:
الف. در بسیاری موارد این اسم تنها برای ایجاد آهنگ در مداحی مورد استفاده قرار میگیرد؛ نفس آهنگین کردن مداحیها، عمل مناسبی بوده و طبیعتاً در جذب بیشتر افراد مؤثّر خواهد بود، اما اینکه از این نام به گونهای استفاده گردد که تنها نوع آهنگ، برجسته شده و خود نام، تحت الشعاع آهنگ قرار گیرد، مورد پذیرش نیست.
ب. امام صادق(علیه السلام) فرمود: «إِنَّ ذِکْرَنَا مِنْ ذِکْرِ اللَّهِ إِنَّا إِذَا ذُکِرْنَا ذُکِرَ اللَّه»؛ همانا ذکر ما از اذکار الهی است و زمانی که ما یاد شویم (چون برگزیده خداییم) خدا نیز یاد شده است؛[۴] بر این اساس، اگر مداحی نام امام حسین(علیه السلام) را به این قصد، بر زبان آورده و تکرار کند، ایرادی متوجه او نخواهد بود، اگرچه با صدایی زیبا باشد.
[۲]. شامی، یوسف بن حاتم، الدر النظیم فی مناقب الأئمه اللهامیم، ص ۴۶۲، انتشارات جامعه مدرسین، قم، ۱۴۲۰ ق.
[۳]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ص ۱۴۷، نجف، دار المرتضویه، چاپ اول، ۱۳۵۶ش.
[۴]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۲، ص ۱۸۶، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
منبع: اسلام کوئست
بازدیدها: 0