آیتالله استادی از اساتید حوزه در ادامه مجلس تفسیر سوره مؤمنون که در دارالقرآن علامه طباطبایی برگذار شد به آیات ۹۹ «حَتَّىٰ إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ» و ۱۰۰ سوره مومنون «لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا فِیمَا تَرَکْتُ ۚ کَلَّا ۚ إِنَّهَا کَلِمَهٌ هُوَ قَائِلُهَا ۖ وَمِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَىٰ یَوْمِ یُبْعَثُونَ» پرداختند و بیان فرمودند: مشرکان حرف های اشتباه خود را همانند اینکه خداوند شریک و فرزند دارد را ادامه می دهند اما وقتی مرگ فرا می رسد، می گویند «پروردگارا ما را برگردان»؛ آری تا پیش از مرگ واقعیات را نمی پذیرند اما وقتی آثار مرگ رسید و انسان به عالم دیگر راه پیدا کرد، متوجه اشتباه خود می شود و از خدا می خواهد که او را به دنیا بازگرداند تا عمل صالح انجام دهد.
وی تصریح کرد: در این زمان، به او گفته می شود «کَلَّا ۚ إِنَّهَا کَلِمَهٌ هُوَ قَائِلُهَا ۖ وَ مِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَىٰ یَوْمِ یُبْعَثُونَ»؛ کافران از خداوند درخواست بازگشت به دنیا می کنند تا کار صالح انجام بدهند اما برگشتی در کار نیست و برزخ در پیش روی آنها قرار دارد.
دبیر شورای عالی حوزه با بیان اینکه برزخ به فاصله بین دو چیز گفته می شود، اظهار داشت: برخی مفسران معتقدند منظور از برزخ در این آیه، عالم برزخ است.
آیت الله استادی تصریح کرد: در برخی از روایات کتب معتبر و عقیدتی ما اشاره شده که سوال و جواب و عذاب در برزخ فقط برای مومن محض و کافر محض است و بقیه افراد تا روز قیامت منتظر می مانند.
این عضو جامعه مدرسین در ادامه افزود: انسان در برزخ بدن مثالی دارد و همانند خودش است و طول، عرض و هیکل دارد اما مادی نیست.
آیت الله استادی تصریح کرد: علامه طباطبایی رحمه الله علیه هم در تفسیر این آیه گفته است مقصود از برزخ، همان عالم برزخ است، همان عالمی که انسان بعد از مرگ در آنجا زندگی می کند تا زمانی که در قیامت مبعوث می شود.
وی افزود: در مجموعه تالیفات علامه طباطبایی رحمه الله علیه، چند رساله منتشر شده که یکی از آنها درباره برزخ است و ایشان در این کتاب، به دلالت ۱۴ آیه قرآن بر وجود عالم برزخ استدلال کرده است.
آیت الله استادی در ادامه با اشاره به روایتی از امیرالمومنین علیه السلام درباره وضعیت افراد در هنگام احتضار، گفت: حضرت می فرماید فرزند آدم هنگامی که در حال احتضار قرار دارد، مال و اولاد و عملش برای او ممثّل می شود، پس متوجه مال خود می شود و می گوید: ای مال به خدا سوگند من بر (جمع) تو حریص و (بر انفاق تو) بخیل بودم (شب و روز خود را برای تحصیل و به دست آوردن تو صرف کردم و چیزی از تو را از خود جدا نمی کردم)، پس چه سود و بهره ای از تو برای من است؟؛ مال می گوید: کفن خود را از من برگیر.
وی افزود: سپس متوجه فرزندان خود می شود و می گوید: به خدا سوگند! من برای شما پدری مهربان، حامی و نگهدارنده شما بودم، پس چه نفع و فایده ای از شما برای من است؟؛ فرزندان می گویند: ما تو را به قبر و گودالی که آرامگاه تو است، می رسانیم و در آن پنهان می سازیم؛ پس از آن متوجه عمل خود می شود و می گوید: به خدا سوگند! من نسبت به (انجام) تو میل و رغبت نداشتم و تو بر من گران و سنگین بودی، پس چه نفع و فایده ای از تو برای من هست؟؛ اعمال انسان می گوید: من قرین و همنشین تو هستم در قبر و روز رستاخیزت، تا زمانی که من و تو بر پروردگارت عرضه شویم.
*یاد مرگ و قیامت در اصلاح زندگی مردم موثر است
دبیر شورای عالی حوزه با تاکید بر اینکه یاد مرگ و برزخ در زندگی فردی و اجتماعی تاثیرگذار است، ادامه داد: علاوه بر آیات، روایات زیادی با مضامین مختلف درباره عالم برزخ مطرح شده است و هیچ تردیدی در اصل وجود عالم برزخ نیست و اصل آن قطعی است؛ پس باید بدانیم بعد از مرگ، عالم برزخ وجود دارد اما دانستن خصوصیات و ویژگی های آن لزوم ندارد.
* منابع قرآن و حدیث در امر پژوهش باید در کنار یکدیگر بررسی شوند
آیت الله استادی در ادامه بر لزوم استفاده از قرآن و روایات به طور توام در پژوهش ها تاکید کرد و گفت: متاسفانه این مسئله رسم شده که فرضا می خواهند در کاظمین برای امام کاظم علیه السلام و امام جواد علیه السلام همایش بزرگداشت برگزار کنند و در محور فراخوان مقالات می گویند مثلا ربا از نگاه امام کاظم علیه السلام؛ در حالی که این کار صحیحی نیست زیرا ما یک مجموعه قرآن و حدیث داریم و هر موضوعی را باید با آن مجموعه دنبال کرد و تفکیک کردن معنا ندارد و برای موضوع “ربا” باید کل آیات و روایات را کنار هم گذاشت و استنتاج کرد.
وی تصریح کرد: باید به مجموعه قرآن، روایات و سیره ائمه معصومین علیه السلام که به ما رسیده است، برای هر مسئله کوچک و بزرگ توجه داشته باشیم.
دبیر شورای عالی حوزه افزود: مرحوم آیت الله احمدی میانجی گفته بود در زمان ما معروف شده که در فقه باید سند قوی و ضعیف بودن آن را هم بررسی کند اما در اخلاق چنین کاری لازم نیست در حالی که اخلاق هم مثل فقه است.
آیت الله استادی تصریح کرد: یکی از مشکلاتی که در بحث اخلاق وجود دارد، اضافه شدن کتاب های اخلاقی عرفا، فلاسفه و فلاسفه پیش از اسلام است در صورتی که ما در بحث اصول عقائد، فقه و اخلاق فقط باید به مجموعه قرآن، نهج البلاغه و روایات مراجعه کنیم.
*بی توجهی کتاب المیزان به روایات دروغ است
وی با اشاره به اینکه گاهی درباره افراد زود قضاوت می شود، اظهار داشت: درباره کتاب “المیزان” به غلط گفته شده که به روایات توجه ندارد در حالی که همه می دانند این موضوع دروغ است و این کتاب در هر بخشی، بحث روایی دارد.
دبیر شورای عالی حوزه در پایان با بیان اینکه امروز تفسیر روایی جامعی نداریم، گفت: برخی روایات به طور مستقیم آیات را تفسیر می کنند اما بعضی روایات به طور ضمنی است؛ بر این اساس اگر می خواهیم یک سوره قرآن را تفسیر کنیم باید به کل روایات اعم از شیعه و سنی توجه داشته باشیم.
بازدیدها: 47