روشنایی نور خورشید  هفتم

حضرت موسی بن جعفر علیه السلام مشهور به امام موسی کاظم علیه السلام امام هفتم شیعیان در بیستم ماه ذی الحجه سال ۱۲۸ هجری قمری، در قریه ابواء (میان مکه و مدینه) دیده به دنیا گشود. پدر بزرگوارشان امام جعفر صادق (ع)، امام ششم شیعیان و مادر مهربان مکرمه‌اشان، حمیده بربریه یا حمیده پاک می باشد.

امام موسی کاظم(ع) پیشوایی بود که منزلتی بزرگ و شانی عظیم داشت. و همواره در تجهد کوشا بود. عبادتشان معروف بود. و بر طاعت بندگی مواظبت می کرد.و شب را به سجود به پایان می برد. و روز را به صدقه و روزه می‌گذراند.

 

ولادت امام موسی کاظم(ع)

امام موسی بن جعفر(ع) در سال ۱۲۸ یا ۱۲۹ هجری قمری هنگامی که امام صادق (ع) و همسرش حمیده از حج بازمی‌گشتند. در منطقه ابواء به دنیا آمد. برخی مکان ولادت ایشان را مدینه دانسته‌اند.

 

فرزندان امام موسی کاظم(ع)

حضرت ابوالحسن موسی (ع) سی و هفت فرزند پسر و دختر داشت. در میان تمام فرزندان حضرت ابوالحسن علی بن موسی الرضا(علیه السلام) از همه بزرگوارتر و عالیقدرتر و داناتر و فاضل تر بوده. احمد بن موسی مردی کریم و بزرگوار و پرهیزکار بود. و حضرت موسی بن جعفر این فرزند بزرگوار را دوست می داشت. و بر سایر فرزندان مقدم می‌داشت .

 

مناظرات علمی امام موسی کاظم (ع)

مناظرات و گفتگوهایی از امام کاظم با برخی از خلفای عباسی، دانشمندان یهودی و مسیحی، ابوحنیفه و دیگران گزارش شده است. باقر شریف قرشی هشت گفتگو از امام کاظم، تحت عنوان مناظرات آن حضرت گرد آورده است.

 

رفتارهای سیاسی امام موسی کاظم(ع)

دورانی که امام کاظم علیه السّلام در آن زندگی می‌ کرد. مصادف با نخستین مرحله استبداد و ستمگری حکّام عباسی بود. این اعمال فشار از زمان امام صادق علیه السّلام آغاز شد. و تا زمان امام رضا علیه السّلام که دوره خلافت مأمون بود. با شدّت هر چه تمام تر ادامه یافت.

مردم در زمان مأمون اندکی احساس امنیت سیاسی کردند. ولی دیری نپایید که دستگاه خلافت بدرفتاری و اعمال فشار بر مردم را دوباره از سر گرفت. فشار سیاسی عباسیان در دوره‌ای آغاز شد. که پیش از آن امام باقر و صادق(ع) با تربیت شاگردان فراوان، بنیه علمی و حدیثی شیعه را تقویت کرده بودند. و جنبشی عظیم در میان شیعه پدید آورده بودند. رسالت امام موسی کاظم (علیه السلام) آن بود. تا در این حرکت علمی، توازن و تعادل فکری را میان شیعیان برقرار کنند.

شیعیان در عصر امام کاظم(ع)

عصر امام کاظم علیه السّلام دوران بسیار سختی برای شیعیان بود. و در این دوران حرکت های اعتراض‌آمیز متعددی از ناحیه شیعیان و علویان نسبت به خلفای عباسی صورت گرفت. که از مهم ترین آنها قیام حسین بن علی، شهید فخ – در زمان حکومت هادی عباسی– و نیز جنبش یحیی و ادریس فرزندان عبد الله بود که در زمان هارون رخ داد.

در واقع مهمترین رقیب عباسیان، علویان بودند و طبیعی بود. که حکومت آنان را سخت تحت نظارت آنها بگیرد.

امامان شیعه همگی بر لزوم رعایت تقیه پافشاری کرده. و می ‌کوشیدند تا تشکّل شیعه و رهبری آنها را به طور پنهانی اداره نمایند. طبعا این وضعیت سبب می‌شد تا تاریخ نتواند از حرکات سیاسی آنها ارزشیابی دقیقی به عمل آورد.

 

امام موسی کاظم(ع) در زندان

امام کاظم علیه السّلام دو بار به دست هارون به زندان افتاد. که مرتبه دوم آن از سال ۱۷۹ تا ۱۸۳؛ یعنی به مدت چهار سال به طول انجامید. و به شهادت آن حضرت منجر شد. درباره مرتبه نخست زندان اوّل مدّت قید نشده است.

دلایل زندانی شدن امام در این دو بار که هر دو به دست هارون بوده است عبارت است از:

۱– سخت گیری های هارون نسبت به علویان به خصوص امام موسی کاظم(علیه السلام).

۲– نفوذ بسیار امام و علویان در میان مردم به دلیل اینکه فرزندان رسول خدا (صل الله علیه و آله) هستند.

۳– واجب بودن اطاعت از امامان شیعه و ترس دستگاه حکومت از شیعیان.

 

هارون فهمید که شیعیان شب و روز به خدمت امام موسی کاظم(ع) می‌رسند. و به خاطر ترس از جان و از دست دادن سلطنتش آن حضرت را به شهادت رسانید.

ابتدا هارون، امام کاظم علیه السّلام را نزد حاکم بصره، عیسی بن جعفر بن منصور فرستاد. امام چندی در زندان او بسر برد. اما در نهایت، عیسی از این کار خسته شد. و به هارون نوشت تا او را تحویل شخص دیگری بدهد. در غیر این صورت او را آزاد خواهد کرد. زیرا در تمام این مدت کوشیده تا شاهدی بر ضد امام به دست آورد. اما چیزی نیافته است.

پس از آن، امام موسی کاظم(ع) را تحویل فضل بن ربیع دادند. امام مدتی طولانی نزد وی زندانی بود. گفته شده که از او خواستند تا آن حضرت را به قتل برساند. اما او از این کار سرباز زد. پس از آن، امام موسی کاظم(ع) را تحویل فضل بن یحیی دادند. و مدتی نیز در زندان او بسر برد. مطابق نقل مورّخان او حرمت امام را پاس می‌ داشت. پس از آن امام کاظم علیه السّلام را تحویل زندانبان دیگری بنام سندی بن شاهک دادند.

 

شهادت امام موسی کاظم(ع)

واپسین روزهای عمر امام کاظم(ع) در زندان سندی بن شاهک سپری شد. شیخ مفید گفته است سندی، به دستور هارون الرشید امام را مسموم کرد. و امام سه روز پس از آن به شهادت رسید. شهادت وی ۲۵ رجب سال ۱۸۳ هجری قمری در بغداد رخ داده است.

 

بازدیدها: 0