تفسیر تسنیم (تفصیلی)| جلد۱،سوره حمد،آیه ۴،ملک یوم الدین؛ترجیح قرائت مالک

ترجیح قرائت مالک  

کلمه یوم و یومئذ در بیشتر استعمالهاى قرآنى آن، مربوط به جهان آخرت (برزخ و قیامت ) است و در همه آن موارد به صورت ظرف مطرح شده است، نه مملوک و این زمینه اى است براى استیناسى قرآنى که بر اساس آن مى توان در آیه کریمه (مالک یوم الدین ) نیز آن را ظرف دانست، نه مملوک ؛ مانند این که گفته شود: قاضى یوم الدین ، شفیع یوم الدین ؛ پس سخن در این نیست که خدا مالک یوم الدین و یوم الدین مملوک خداوند است، بلکه سخن در این است که مالکیت مطلق خداى سبحان نسبت به همه اشیا در آن ظرف خاص ظهور مى کند و این معنا با قرائت مالک سازگارتر است.

بنابراین، معناى آیه کریمه (مالک یوم الدین ) این است که در آن روز خدا مالک اشیاست و مالکیت او در آن روز بر همگان ظاهر مى شود، نه به این معنا که خداوند مالک آن روز است. ^(۷۷۹)

معناى مالک یوم الدین بنا بر ترجیح قرائت مالک، بیانگر چهره اثباتى همان حقیقتى است که آیه کریمه یوم لا تملک نفس لنفس شیئا و الامر یومئذ لله ^(۷۸۰) چهره سلبى آن را بیان مى کند.

گرچه مالکیت مطلق خداى سبحان بر اشیا، اختصاصى به جهان آخرت ندارد، ولى چون این حقیقت در آن روز به خوبى بر همگان رخ مى نماید و همه به آن اعتراف مى کنند، یوم الدین به صورت ظرف مالکیت الهى در آیات قرآن کریم مطرح شده است.

بازدیدها: 58