تفسیر تسنیم (تفصیلی)| جلد۱،سوره حمد،آیه ۴،ملک یوم الدین؛یوم در قرآن

یوم در قرآن  

همان گونه که گذشت، مراد از یوم در بیشتر استعمالهاى قرآنى آن، جهان آخرت است، مانند (یوم الدین )، (الیوم الاخر ) ^(۷۸۱) (یوم یقوم الروح… ) ^(۷۸۲)، یوم لا تملک نفس لنفس شیئا و الامر یومئذ لله ^(۷۸۳) و به معناى روز در مقابل شب یا در برابر ماه و سال نیست. همچنین به معناى مجموع شب و روز هم نیست. ^(۷۸۴)، بلکه به معناى ظهور است ؛ همان گونه که در آیه شریفه (کل یوم هو فى شان ) ^(۷۸۵) مقصود این نیست که خداوند در هر شبانه روز یا در هر روز ( در مقابل شب ) کارى دارد؛ زیرا خود روز هم شانى از شئون الهى و کارى از کارهاى اوست. پس (کل یوم ) به معناى کل ظهور است و روز قیامت به معناى ظهور بودن آن است.

در قیامت همه کثرتها به وحدت بازگشته، براى همگان معلوم مى شود که یک واحد است که عالم را اداره مى کند و با ظهور توحید، پندار تثنیه و تثلیث رخت بر مى بندد؛ بر خلاف آغاز آفرینش که چون روز ظهور کثرت از وحدت است، سخن از (یومین )، (ایام ) و (سته ایام ) است. ^(۷۸۶) پس روز در مقابل شب، شبانه روز و سال و ماه نیست ؛ زیرا وقتى آسمانها و زمین طومار گونه برچیده شد، دیگر حرکت وضعى و انتقالى زمین یا کره دیگر مطرح نیست تا از آن شب و روز و سال و ماه پدید آید، بلکه بساط متحرک و حرکت برچیده مى شود.

بنا بر این که روز در یوم الدین و آیات مربوط به قیامت به معناى ظهور باشد، باید بیان شود که ظهور چه چیزى مراد است.

از آیات فراوانى که قیامت را (یوم الدین ) معرفى مى کند، بر مى آید که قیامت، روز ظهور دین است ؛ مانند: و ان الفجار لفى جحیمَ یصلونها یوم الدینَ و ما هم عنها بغائبین ^(۷۸۷) و از آن جا که دین معانى و مصادیق فراوان و گوناگونى از جمله جزا دارد، به قیامت روز جزا نیز گفته مى شود، ولى جزا، تنها بخشى از دین ( به معناى جامع آن ) است که در آیه (ان الدین عند الله الاسلام ) ^(۷۸۸) و مانند آن استعمال شده است. در قیامت دین با همه ابعادش ظهور مى کند.

بازدیدها: 41