بسم الله الرحمن الرحیم
- لزوم رعایت آداب برای مداحان
این سیاهی امام حسین توپ توپش در بزازی ها هست ولی وقتی سرچوب می زنند و به اسم امام حسین می شود تقدس پیدا می کند . یک شهردار بود که در ترویج هیئات مذهبی کوشش می کرد. ما گفتیم چطور اینجوری شدی ؟ گفت ما که بچه بودیم در روستا مادرمان هر لباسی می خواست برای ما درست کند ، پارچه اش را پرچم دسته عزاداری می کرد بعد از تمام شدن دهه محرم، آنها را برای ما لباس درست می کرد. ما با آنها زندگی کردیم. این احترام به همه چیز در دستگاه امام حسین است .
لطیفه ای می گویند که رادیو قرآن خواند، طرف رادیو را ماچ کرد. من اگر رادیو قرآن بخواند ماچش می کنم . دوست داری بگو من نادانم. دست بی وضو می شود به اسم امام حسین زد؟ نمی شود. اگر سجاده شما رویش اسم چهارده معصوم نوشته پا رویش نگذار . پایت را رو به نام امام حسین دراز نکن .
عالم محضر امام حسین است بله اما وقتی سیاهی به نام امام حسین است فرق می کند . گناه همه جا بد است در حرم امام رضا بدتر است. احترام به ارباب گاهی احترام به نوکر اوست . مراقب باشید در حضور شما هر جوکی را نگویند . این باید نشان داده شود . اگر نباشد یا غفلت است یا کمبود ایمان است.
ما سالهاست منزلمان هیئت هفتگی داریم . زحمتش به دوش حاج خانم است .ما خانه ای داشتیم به مساحت 36 متر و 81 سانت در همان جا هیئت داشتیم، پر و شلوغ بود . این را شاید جای دیگر نشود گفت ولی یکبار خانم سیدی که معلم بچه های ما هم بود خواب دیده بود که حضرت زهرا فرموده اند این هفته می خواهیم بیاییم روضه خانه فلانی . ما به خواب اهمیت نمی دهیم ولی اینجا قرینه صدق داشت . در خواب گفته بودند که تفاله چای را در دستشویی ریخته بودید. تفاله چای روضه هم مهم است. مرحوم آیت الله خوشوقت می فرمود این چای روضه موضوعیت دارد . گاهی به نماز و روضه نمی رسید اما برای چای روضه می آمد .
گفت حضرت زهرا فرمود تفاله چای را چرا ریختید در توالت ؟ فرموده اند سعی کنید آب وضویتان در چاه توالت نرود.
مسأله این است که تفاله چای هم موضوعیت دارد . خاک پای سینه زن موضوعیت دارد آیت الله بروجردی درد چشمش با گل عزای امام حسین خوب شد و تا آخر عمر به ضعف بینایی مبتلا نشد. ما باید مراعات کنیم. این اسماء را شما بدون علیه السلام نگویید . آقای آقا تهرانی گاهی می گوید امام رضا فداش بشم. بگو امام حسن قربونش برم. همان روحی له الفداء است.
- ادب حضور در مجلس برای مداح
آقایان زورخانه می خواهند بروند سرشان را پایین می آورند چون درش کوچک است. ما هیئت که می خواهیم برویم ذکر بگوییم .حاج منصور آقای ارضی هر مجلسی که می خواهند بروند در گوشه ای حداقل یک نماز امام زمان می خوانند که 200 بار ایاک نعبد و ایاک نستعین دارد . مداح نباید بی وضو روی منبر رود و بخواند .خدا نکند کسی ناپاک در مجلس بخواند . رسوا می شویم اگر چنین کنیم.قبل از جلسات استعانت کنیم از اهل بیت.
بعضی ها همین ها را مراعات می کنند اما صدا ندارند خوب تو برو چای بده کار دیگر کن برای امام حسین علیه السلام . کسی که صدا ندارد مداح نمی شود، برود دکلمه کار کند .
در جمع باید بیشتر از همه برای امام حسین احترام بگذارید .بیشتر از همه دلتان برای امام حسین بشکند و بسوزید . مردم دارند می سوزند و ضجه می زنند او دارد نگاه می کند و در دلش می گوید به به چه کردم. اصلا بعضی نغمه ها هست که خود به خود گریه می آورد . این فوت و فن است .
یا امام رضا یا امام رضا یا امام رضا مولا …
این نغمه روی آدم اثر می گذارد حتی اگر اسم امام رضا هم در کار نباشد.
- آداب مجلس ختم
مجلس ختم است . حاج منصور آقا می گفت در تشییع جنازه شهدا خواندن کار من نیست . در مجلس ختم بنا نیست کسی گریبان چاک کند . بنا نیست دمی را همه جواب بدهند . بنا نیست شاهکاری از تو سر بزند . توقع چیز دیگر است. در مجلس ختم یک غزل می خوانند و چند دقیقه روضه . زمزمه ای می گیری . همه که هیئتی نیستند .یک نفر هم با کراوات آمده نباید که به او اعتراض کرد. او هم مهمان است.
- دقت در مهمانان ختم و شخص متوفی
اگر می خواهید ختم بروید توجه کنید که ختم چه کسی است . دوم اینکه مهمان هایش چجور هستند.
در ختمی رفتیم دیدیم گویا اصلاح طلبان اینجا تجمع دارند . تبعات سیاسی هم گاهی در کار هست. ما با اصلاح طلبان مشکل شخصی نداریم .مبانی آنها و اعمالشان بر ضد انقلاب است. همراهی با ضدانقلاب می کنند.
بعد از ترور آن شخص اصلاح طلب که کار غلطی بود ، خواستند برای سلامتی اش دعای عرفه بخوانند ، هیچ مداحی نبود یکی از خواننده ها را دعوت کردند که خواند .خدا نوکرهای امام حسین را نگه می دارد .
یکی از مجالس رسمی می شود مجالس ختم اموات معمولی .
- معنای تباکی
ما یک بکاء داریم و یک تباکی . تباکی یعنی اگر اشک نداری خود را به حالت گریه کننده در بیاور . نه اینکه قلابی فریاد بزنی و ادای گریه در بیاوری . یک تعریف دیگر هم امام صادق علیه السلام از تباکی دارند : عرض کرد من گاهی گریه ام نمی آید به یاد پدر و مادرم گریه می کنم ، وقتی دلم شکست برای امام حسین گریه می کنم. حضرت فرمود این تباکی است خوب است.
پس تعریف دوم یعنی مقدمات عاطفی رسیدن به گریه را فراهم کنیم تا به گریه برای اهل بیت برسیم. مثلا در ختم ها این می شود که راجع به داغ مصیبت دیدگان بگوییم ، بعد متصل کنیم به اهل بیت . صحنه های تشییع و دفن و … این را می گوییم که صاحبان عزا دلشان رقیق می شود بعد می گوییم لایوم کیومک یااباعبدالله .
اینقدر امام حسین علیه السلام گریه کن واقعی دارد که نیازی به داد و بیداد الکی ندارد . گاهی داد و آه بعد از اشک ریختن و تمام شدن اشک است . ناله ای که پس از اشک فراوان است ایرادی ندارد. این ناله از سر سوز است نه بازی در آوردن.
- کیفیت روضه خوانی در مجالس رسمی
در مجالس رسمی باید روضه هم کوتاه باشد. بعضی ها روضه خوان فرد متوفی هستند نه روضه خوان اهل بیت. برای او شعر هم می گویند و مداحی هم می کنند .
مثلا دختر سه ساله ای است که پدرش از دنیا رفته . می گوید دختر سه ساله اش را بیاورید و جلوی روی او روضه یتیمی می خواند . این بی رحمی است . گریه گرفتن از این راه بی اخلاقی است.
در زمان جنگ در جمع اعزامی ها روضه خوانی شروع کرد به روضه خواندن و از دختری گفت که به یاد پدرش در سر سفره یک بشقاب اضافی می گذاشت . بعد از این روضه ، عده زیادی برگشتند و به جبهه نرفتند ،چون دلشان برای دخترشان سوخت.
به یاد دختری که می گوید تا بابام نیاد شام نمی خورم. آهنگران آدم می آورد برای جبهه ، این آقا برمی گرداند.
برای نه دی ما رفتیم دیدیم که نمی شود قصیده خواند . گفتیم حسین تمام تهران داشت می گفت حسین. داد زدیم و گفتیم حسین.
خواندن در مجالس رسمی باید پیام داشته باشد. زمزمه در مقام مادر و پدر عیب ندارد. خواندن در مقام مادر و پدر عیب ندارد بعد گریز می زنی به اهل بیت.
اگر در مجلسی عطشی ایجاد شد و کسی هم نبود تا ادامه دهد برنامه و نقشه دوم را ادامه می دهیم. روضه را ادامه می دهیم. اگر یک فرد هیئتی از دنیا برود این فرق می کند . مردم منتظر غزل مصیبت هستند.
مراقب شعرهایی هم می خوانیم باشیم. روضه شب 21 ماه رمضان را در مجلس ختم نمی شود خواند . در آن شب جا دارد. در مجلس ختم نه .
بچه شیرخواره گرفته دستش لباس های خارجی پوشیده با مارک و عکس خارجی . این علی اصغر است !
نباید برای مسائل دنیا گریه کرد .همه گریه ها را وصل کنیم به امام حسین علیه السلام.
- روضه خواندن برای بستگان
گاهی در جمع فامیل می گویند فلانی یک روضه برای ما بخوان . خوب صله رحم کن و بخوان . چرا کلاس می گذاری؟ برای مجالس ختم فامیل که از ما می خواهند بخوانیم . شما اثرگذارهستید. تلویحا نه مستقیم با زبان لین ممکن است بتوانید آدمی را عوض کنید . سربسته تذکر بده .
کسی بود ویولن می زد در خارج از کشور . وقتی می خواست برود یکی از نزدیکانش گفت کی می شود ساز دلت را کوک کنی . گاهی یک کلمه حرف می زنی در یک مجلس ختم افراد عوض می شوند .
- غزل اثرگذار برای مجالس ختم
این غزل را بنویسید :
سرگشته چو پرگار به هر سوی دویدیم
آخر به همان نقطه که بودیم رسیدیم
(منها خلقناکم و فیها نعیدکم و منها نخرجکم تارة اخری)
در خانه ی در بسته فتادیم چو گنجشک
یک چند پریدیم و یک گوشه خزیدیم
در همهمه ی شهوت و غوغای تعلق
توفیق اگر حلقه به در زد نشنیدیم
چون چشم به دست دگران دوخته بودیم
خیر از در و دیوار اگر ریخت ندیدیم
دادیم و گرفتیم بسی دست ارادت
آخر به ندامت سر انگشت گزیدیم
شد مادر فطرت متحیر که چه خواهیم
چون طفل زبان بسته ز بس حلق جویدیم
…
یکی درد و یکی درمان پسندد
یکی وصل و یکی هجران پسندد
من از درمان و درد و وصل و هجران
پسندم آنچه را جانان پسندند
هر غزل مصیبتی را بعد از این می شود خواند مثلا :
الهی مادرم زهرا جوان است
چرا پس قامتش همچون کمان است…
بازدیدها: 581