جنبش حزبالله لبنان در دوران رهبری سید حسن نصرالله، مسیر تازهای را در عرصه داخلی و منطقهای پیمود. این جنبش که ریشه در سالهای مقاومت مردمی لبنان علیه اشغال رژیم صهیونیستی دارد، توانست از یک نیروی محدود داخلی به بازیگری مؤثر در سطح منطقه تبدیل شود. پیروزیهای بزرگ سالهای 2000 و 2006 نقطه عطفی در این مسیر بود و نشان داد که حزبالله نصرالله دیگر تنها یک گروه مقاومت محلی نیست، بلکه وزنهای تعیینکننده در معادلات خاورمیانه به شمار میآید.
آغاز رهبری سید حسن نصرالله
با اشغال بخشهای وسیعی از لبنان در سال 1982، جوانان لبنانی با آموزش سپاه پاسداران ایران، پایههای مقاومت نوینی را بنا نهادند. این حرکت ابتدا با رهبری شیخ صبحی طفیلی و سپس سید عباس موسوی ادامه یافت. اما پس از شهادت موسوی در سال 1992، سید حسن نصرالله به دبیرکلی حزبالله برگزیده شد؛ انتخابی که بیش از سه دهه تداوم یافت و نام این جنبش را بهطور جدی با نام او پیوند زد.
فعالیتهای سیاسی حزبالله نصرالله
از نخستین حضور در انتخابات پارلمانی 1992، حزبالله توانست جایگاه مهمی در ساختار سیاسی لبنان پیدا کند. کسب 12 کرسی در همان انتخابات، نقطه شروعی برای حضور جدی در پارلمان بود. در گفتمان سیاسی، حزبالله نصرالله بر اصلاح ساختار سیاسی، مبارزه با طایفهگرایی و تقویت روابط با سوریه تأکید داشت. این مسیر البته با چالشهایی نیز همراه بود؛ از جمله ماجرای ترور رفیق حریری که اتهامهایی را متوجه این جنبش کرد.
پیشرفتهای نظامی و پیروزیهای مقاومت
دوره اول: 1982 تا 2000
در این دوره، استراتژی حزبالله مبتنی بر جنگ چریکی، عملیات کمین، حملات موشکی و عملیات شهادتطلبانه بود. همین اقدامات باعث شد اسرائیل برای نخستین بار در تاریخ خود مجبور به عقبنشینی شود. شهادت سید هادی نصرالله در سال 1998، از نقاط مهم زندگی شخصی و مبارزاتی سید حسن بود.
دوره دوم: 2000 تا 2006
پس از عقبنشینی اسرائیل، حزبالله عرصه جنوب لبنان را پایگاه اصلی مقاومت قرار داد. تبادل اسرا در سال 2004 و سپس جنگ 33 روزه در 2006، جایگاه حزبالله را در منطقه تثبیت کرد. انهدام ناوچهها، تانکها و تجهیزات پیشرفته اسرائیلی در این جنگ، به کابوس تلآویو تبدیل شد و محبوبیت سید حسن نصرالله را در جهان عرب به اوج رساند.
دوره سوم: 2006 تا 2023
این دوره با تلخی ترور عماد مغنیه آغاز شد. با شروع بحران سوریه، نیروهای حزبالله بهصورت مستشاری و عملیاتی وارد میدان شدند و تجربههای تازهای در جنگ شهری به دست آوردند. این حضور، قدرت نظامی و راهبردی حزبالله را گسترش داد.
دوره چهارم: 2023 تا 2024
در جریان جنگ غزه، حزبالله حسن نصرالله با هدف کاهش فشار بر مقاومت فلسطین، حملات خود را از 8 اکتبر 2023 آغاز کرد. ترور شخصیتهایی چون صالح العاروری و فؤاد شکر و در نهایت شهادت سید حسن نصرالله در سپتامبر 2024، نقطه عطفی در تاریخ این جنبش بود. با وجود این، ساختار مقاومتی که او بنا نهاده بود، اجازه نداد حزبالله تضعیف شود و حتی پس از شهادتش حملات این جنبش علیه اسرائیل افزایش یافت.
عوامل ماندگاری حزبالله نصرالله
موفقیت و محبوبیت حزبالله تنها به دلیل مبارزات نظامی نبود. این جنبش در حوزههای اجتماعی و عمرانی نیز فعال بود؛ از ساخت مدارس و درمانگاهها گرفته تا تأمین زیرساختهایی چون آب و برق در مناطق محروم جنوب لبنان. همین خدمات، پایههای اجتماعی حزبالله را در کنار مقاومت نظامی مستحکم کرد.
تاریخچه حزبالله نصرالله از یک هسته جوانان انقلابی در دهه 1980 تا یک نیروی تعیینکننده منطقهای، داستانی از ایثار، مقاومت و رهبری هوشمندانه است. شهادت سید حسن نصرالله نه پایان، بلکه آغاز مرحلهای تازه برای این جنبش بود؛ مرحلهای که نشان داد میراث او همچنان زنده است و راه مقاومت ادامه دارد.
Views: 0