از آنجا كه در مسير زندگي دشواري و مشكلات زیادی وجود دارد، قرآن دستور داده‏ است كه در شدايد و مشكلات روزه بگيريد؛ يعني اگر ما در هر نمازي چند بار از خدا استعانت مي ‏كنيم. و مي ‏گوييم:

«إِيَّاکَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاکَ نَسْتَعينُ» راه كمك‏ رساني را هم خدا بيان فرموده است. «وَ اسْتَعينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ».

كه اين صبر به روزه تفسير شده و در حديث آمده كه هرگاه براي كسي مشكل يا حادثه خاصي پيش آمد. بايد براي دفع يا رفع آن روزه بگيرد. نه تنها در جنگ، بلكه اگر مشكلات ديگري هم براي انسان پيش آمد. بايد براي حل آنها، روزه گرفت.

يعني اگر ما در هر نمازي چند بار از خداي سبحان استعانت مي ‏كنيم. و مي ‏گوييم: «إِيَّاکَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاکَ نَسْتَعينُ» راه كمك‏ رساني را هم خدا بيان فرموده است.

ولي اين چنين نيست كه بگوييد: كمك كن! و ما رايگان كمك برسانيم. اگر سخن از «إِيَّاکَ نَسْتَعينُ» است. راهش را هم قرآن به ما آموخته كه: «وَ اسْتَعينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ»(1) و اين صبر به «صوم» تفسير و تطبيق شده.

و در حديث آمده است كه: «إِذَا نَزَلَتْ بِالرَّجُلِ النَّازِلَةُ أَوِ الشِّدَّةُ فَلْيَصُم‏»(2) هرگاه براي كسي مشكل يا حادثه خاصي پيش آمد بايد براي دفع يا رفع آن روزه بگيرد.

نه تنها در جنگ؛ بلكه اگر مشكلات ديگري هم براي انسان پيش آيد. بايد براي حل آن مشكل، روزه گرفت.

اين روزه چه نقشي دارد كه مشكل را حل مي كند؟ انسان را به كجا مي رساند. كه بر مشكل پيروز مي شود؟ تازه اين امساك ظاهري است.  امّا روزه، حكمتهايي دارد كه روح را به مقام بالا مي رساند. و روح بلند بر طبيعت فايق است.

اگر كسي براي خدا روزه گرفت چون كارها به دست اوست مشكل را حل مي كند. كه فرموده ‏اند: «يَا مُسَهِّل‏ الْأُمُور َالصِّعَاب‏»(3)،

قرآن هم فرمود: «فَأَمَّا مَنْ أَعْطي‏ وَ اتَّقي‏ * وَ صَدَّقَ بِالْحُسْني‏ * فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْري‏»(4) ما كارها را براي افرادي كه در مسير مستقيم اند، راحت مي ‏كنيم. آنگاه نمونه ‏هايش را هم به عنوان انبياي عظام براي ما بيان فرمود.

وقتي موساي كليم الله از خداي سبحان درخواست مي كند: «وَ يَسِّرْ لي‏ أَمْري»(5) در پاسخ مي فرمايد: «قالَ قَدْ أُوتيتَ سُؤْلَکَ يا مُوسي‏»(6)

تو براي براندازي طاغوت فرعون از ما آسان كردن امور را طلب كردي. ما هم آن را به تو داديم. آنچه را كه از ما خواستي به تو داديم؛ شرح صدر، روان بودن بيان، شركت در رسالت و وزير بودن برادرت را و نيز خواستي كه او را از وحي خاص برخوردار كنيم. همه را عطا كرديم.

درباره رسول خدا(صلی الله عليه و آله و سلم) هم فرمود: «أَلَمْ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَکَ * وَ وَضَعْنا عَنْکَ وِزْرَکَ * الَّذي أَنْقَضَ ظَهْرَکَ * وَ رَفَعْنا لَکَ ذِکْرَکَ»(7)؛ (آيا به تو شرح صدر نداديم. و بار گران را كه بر پشت تو سنگيني مي كرد. برنداشتيم و نام تو را بلندآوازه نكرديم؟).

اين راهها را قرآن در اختيار ما گذاشته است. زيرا باطنِ روزه، به قدري نيرومند است. كه انسان را بر جهان طبيعت ـ به اذن خدا ـ پيروز مي كند.(8)