رسانهها در همه جای دنیا میکوشند علاوه بر ایجاد تازگی و برانگیختن حس جاذبه در مخاطب، شماری از مخاطبان را بعنوان دنبال کنندگان دائمی، همراه خود سازند و در این رهگذر با نگاهی به مخاطبان عام و گذری، تلاش دارند ویژگیهای خاص تری را نسبت به دیگر رسانهها در قالب برنامههای تخصصی وارد کنند. در صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران از سالها پیش با نام گذاری مفهومی شبکههای تلویزیونی و بعدها کانالهای مختلف رادیویی، روند رو به رشد شبکههای نیمه تخصصی با کارکردهای خاص را شاهد بودیم. شبکه یک به عنوان شبکه ملی، دو کودک، سه با عنوان شبکه جوان، کانال تلویزیونی چهار با نام شبکه فرهیختگان، شبکه پنج بعنوان کانالی برای بینندههای تهرانی و در شکلی کاملا تخصص، شبکه خبر در حوزه مخاطب محوری ورود کردند.
شکل گیری شبکههای تخصصی با کارکردها و اهداف خاص مولود همین طرز تلقی از مخاطب و منجر به ازدیاد کمی و بعضا کیفی شبکههای تخصص شده است. این روند در معاونت صدا از سالهای دور جهت گیری خاصی را به خود دیده بود. جدایی کانال دو رادیو و فعالیت در قالب رادیو فرهنگ شاید نخستین و در عین حال سادهترین عملکرد تخصصی رسانه در کشورمان بود و حتی جلوتر از تلویزیون، پیش قدم ایجاد شبکههای مختلفی چون جوان، قرآن، معارف، ورزش، سلامت، گفتوگو و… شد.
با شکل گیری کانال رادیویی گفتوگو، نگاه تخصصی به عرصه برنامه سازی در حوزه معاونت صدا رنگ و بویی دیگر به خود گرفت که ناشی از طراحی برنامههایی حرفهای با ساختاری مطابق با ویژگیهای به روز برنامه سازی در دنیا بود. این رادیو با نظر به مزیتهای برنامه سازی در بعد درون گفتمانی، توانست شاکلهای حرفهای در حوزه برنامههای گفتوگو محور را در رسانه پیاده سازی و به عنوان الگو به دیگر شبکهها معرفی کند. ساختاری که در بعد کلام محور رادیو، اصلیترین ابزار به منظور برقراری ارتباط با مخاطب است که با ورود به حوزه مباحث تخصصی، بیش از سایر المانها در برنامه سازی رادیو، مورد استفاده قرار میگیرد. همین ویژگی همزمان با فرا رسیدن بهمن ماه و گرامیداشت روزهای پیروزی انقلاب دست مایهای برای برنامه سازان رادیو انقلاب قرار گرفته؛ رادیویی تخصصی که از دل رادیو گفتوگو و با شعار «مروری بر خاطرات انقلاب» از بهمن ماه آغاز بکار کرد.
سال هاست با آمدن بهمن، عادت کردهایم به نوای «بوی گل سوسن و یاسمن» و سرود «ایران ایران» که شنیدنش از رسانه ملی هنوز تازگی دارد. آن هم برای رسانهای که در دنیای پر هجمه شبکههای پر رزق و برق بیگانه، باید تلاش برای نو آوری و به روز بودن را سرولوحه قرار دهد تا مخاطب احساس عقب ماندگی نکند در برابر دیگر رسانهها که سوار بر قطار تکنولوژی به سرعت نور در حرکتند. در این میان تکرار، یک چاقوی دو لبه است که اگر با مناسبتهای تقویمی و خاطرات خوش عجین شود، ارمغان و دستاوردی مخاطب پسند برای مخاطب خواهد بود. درست مثل آرشیو موسیقیهای انقلابی سازمان که هر سال با فرا رسیدن این ایام، جان تازهای در کالبد برنامههای ویژه رسانه ملی میدمد.
امسال که عضو جدید خانواده صداوسیما در میان شبکههای تخصصی معاونت صدا ظهور و بروز یافته، بیش از پیش رنگ و لعاب پیروزی و جشن انقلاب را در میان دیگر شبکهها به منصه ظهور گذاشته و با رویکردی گفتوگو محور، در کنار برنامههای ترکیبی و مخاطب پسند، سعی در ایجاد لحظاتی خوش برای شنوندههای همیشگی رادیو دارد و در این بین تلاش میکند با بهره گیری از حضور اساتید به نام حوزه تاریخ معاصر، به بازخوانی رخدادهای پیش، حین و اندکی بعد از انقلاب اسلامی بپردازد. رادیو انقلاب گرچه شبکهای تخصصی با رویکردی مبتنی بر المانهای درون گفتمانی (یعنی آنچه در رادیو گفتوگو اتفاق میافتد) پیش میرود؛ اما بهرهمندی از شگردهای برنامه سازی در رادیو همچون موسیقی درخواستی (که عموما قطعات انقلابی را شامل میشود) و بهرهمندی از نظرات و دیدگاه مخاطبان در قالب تماسهای تلفنی یا ارتباط پیامکی را از یاد نبرده است.
در این بین اصلی ترین کارکرد رادیو انقلاب، بازخوانی جریانهای سیاسی، توجه به اصل نفوذ و ایجاد فتنه در بدنه انقلاب و بررسی خط سیر تحولات بین الملل و تطابق این محورها را شرایط و زمان کنونی و تاکید بر جانمایی نقاط عطف تاریخ معاصر ایران در شرایط حساس کنونی، استوار است. این شبکه رادیویی با در دست داشتن قویترین گروه کارشناسی اعم از مجریان و مهمانان برنامهها، نه فقط یک رادیوی خاطره ساز، بلکه مصداق تضارب آرا و نقد درون گفتمانی نیز هست.
به گونهای کهگاه اصلی ترین خط و ربطهای تاریخی که در اسناد و کتب این حوزه به صورت مکتوب مستند سازی شده، مورد نقد تحلیلگرانی همچون جواد منصوری، جواد سخا، حسین کنعانی مقدم، حمیدرضا ترقی و… قرار میگیرد. افرادی که هر یک در بطن جریانات و حتی جلسات اصلی روزهای آغازین انقلاب حضور داشتند و در رادیو انقلاب به استناد واقعیات و تجارب شخصیشان از زندانها، مذاکرات با بنی صدر، فتنه افکنیهای گروههای التقاطی همچون حزب توده و… تا گفتههایی را برای شنوندههای این رادیوی تخصصی بازگو میکنند.
منبع : تسنیم
بازدیدها: 159