حنظله بن اسعد شِبامی از قبیله «همدان» و از چهرههای سرشناس و شجاع و سخنوری فصیح و قاری قرآن بود. امام حسین علیهالسلام وی را به عنوان پیک خود برای رساندن نامههایش به عمر سعد برگزیده بود. (موسوی زنجانی، وسیله الدارین، ج۱)
حنظله هنگامی که قصد کرد به میدان نبرد رود، پیش روی امام حسین علیهالسلام ایستاد و خطاب به لشکر دشمن این آیه را خواند: «یا قَوْمِ إِنِّی أَخافُ عَلَیْکُمْ مِثْلَ یَوْمِ الْأَحْزابِ، مِثْلَ دَأْبِ قَوْمِ نُوحٍ وَ عادٍ وَ ثَمُودَ وَ الَّذِینَ مِنْ بَعْدِهِمْ، وَ مَا اللَّهُ یُرِیدُ ظُلْماً لِلْعِبادِ، وَ یا قَوْمِ إِنِّی أَخافُ عَلَیْکُمْ یَوْمَ التَّنادِ، یَوْمَ تُوَلُّونَ مُدْبِرِینَ ما لَکُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ عاصِمٍ، وَ مَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هاد؛ اى قوم من، برایتان از روز سخت گروههاى مشرک بیمناک هستم، مثل سنت عذابى که در نوح و عاد و ثمود و کسانى که پس از آنان بودهاند، جریان پیدا کرد. خداوند نمىخواهد به بندگان ستم روا دارد، اى قوم من برایتان از روز قیامت [روزى که فریاد مردم بلند گردد] مىترسم، روزى که [از عذاب] پشت کنید ولى از سوى خدا هیچ حافظى ندارید، و کسى را که خدا گمراه کند، هیچ راهنمایى نخواهد داشت» (غافر، ۳۰ ـ۳۳) سپس گفت: اى مردم، حسین را نکشید که خدا شما را با عذاب از بین خواهد برد. «هر کس افترا پیشه کند ناامیدخواهد گردید؛ وَ قَدْ خابَ مَنِ افْتَرى» (طه،۶۱)
امام حسین علیهالسلام با اندوه به حنظله فرمود: یا بن اسعد، خدا رحمتت کند. آنها [پیشتر] دعوتت را به حق و حقیقت نمیپذیرند و براى نابودى شما و یارانت قیام کرده و مستوجب عذاب شدهاند چه رسد به حال که دیگر برادران صالح شما را کشتهاند. یَا ابْنَ سَعْدٍ إِنَّهُمْ قَدِ اسْتَوْجَبُوا الْعَذَابَ حِینَ رَدُّوا عَلَیْکَ مَا دَعَوْتَهُمْ إِلَیْهِ مِنَ الْحَقِّ وَ نَهَضُوا إِلَیْکَ یَشْتِمُونَکَ وَ أَصْحَابَکَ فَکَیْف بِهِمُ الْآنَ وَ قَدْ قَتَلُوا إِخْوَانَکَ الصَّالِحِین. (وقعه الطف، ص۲۳۵)
حنظله گفت: راست مىگویى، فدایت شوم؛ شما عالمتر و داناتر از من و در دعوت کردنشان به حق شایستهترى، آیا ما به سوى آخرت نمىرویم و به برادرانمان ملحق نمىشویم؟ حضرت فرمود: «برو به جایگاهى بهتر از دنیا و ما فیها، [برو] به ملکى که از بین رفتنى نیست؛رُحْ إِلَى مَا هُوَ خَیْرٌ لَکَ مِنَ الدُّنْیَا وَ مَا فِیهَا وَ إِلَى مُلْکٍ لا یَبْلى»
زمانی که اینگونه از رفتارهای حنظله در قبال مولایش امام حسین علیه السلام در کربلا و صحنه عاشورا را مطالعه میکنیم، متوجه میشویم جنس رفتار این بزرگوار مانند سایر یاران امام علیه السلام بسیار آسمانی و زلال است طوری که هیچ گاه نظر خود را بر نظر امامشان مقدم نمیداشتند. با این وجود امام حسین علیه السلام درباره جایگاه اصحابشان فرمود: «امر آنها، امر من و نظر آنها، نظر من است؛ أَمْرُهُمْ أَمْرِی وَ رَأْیُهُمْ رَأْیِی»
[حنظله] گفت: السلام علیک یا أبا عبد الله؛ صلّى اللّه علیک و على أهل بیتک؛ خدا ما را در بهشتش به یکدیگر بشناساند. امام فرمود: آمین، آمین. سپس به میدان رفت و به مقام والای شهادت دست یافت. در زیارت ناحیه مقدسه امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) خطاب به حنظله میفرماید «السَّلَامُ عَلَى حَنْظَلَهَ بْنِ أَسْعَدَ الشِّبَامِی»
منبع: (موسوی زنجانی، وسیله الدارین، ج۱)، (اشاره به سوره طه۲۰)، (وقعه الطف، ص۲۳۵)
بازدیدها: 0