شرح حدیث امام حسن عسکری(ع) درباره زاهدترین مردم

متن حدیث

امام حسن عسکری(ع) فرمودند:

«اَوْرَعُ النَّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَةِ،
اَعْبَدُ النَّاسِ مَنْ اَقَامَ عَلَى الْفَرَائِضِ،
اَزْهَدُ النَّاسِ مَنْ تَرَكَ الْحَرَامَ،
اَشَدُّ النَّاسِ اجْتِهَاداً مَنْ تَرَكَ الذُّنُوبَ.»

۱. با‌ورع‌ترین مردم؛ پرهیز از شبهه‌ها

امام(ع) در این حدیث نو انی می‌فرمایند: با‌ورع‌ترین مردم کسی است که در برابر امور شبهه‌ناک توقف کند و کاری را که نمی‌داند حلال است یا حرام انجام ندهد.
این اصل، انسان را از لغزش در مرز گناه بازمی‌دارد و او را در مسیر تقوای واقعی قرار می‌دهد.

۲. عابدترین مردم؛ پایبندی به واجبات

در نگاه امام عسکری(ع)، عابدترین مردم کسی است که واجبات را اقامه کند.
آیت‌الله تهرانی در این حدیث توضیح می‌دهند که عبادت، به‌معنای صرفاً مستحبات و شب‌زنده‌داری نیست؛ بلکه اصلِ بندگی در انجام دقیق فرائض الهی است.

۳. زاهدترین مردم؛ ترک حرام

زهد در اسلام به معنای انکار دنیا و سخت‌گیری‌های افراطی نیست. امام(ع) می‌فرمایند:
زاهدترین مردم کسی است که از هرگونه حرام، چه مالی و چه غیرمالی، دوری کند.
زهد حقیقی نه در نان خشک خوردن است و نه در خوابیدن روی زمین؛ بلکه در پاکی عمل و پرهیز از معصیت است.

۴. سخت‌کوش‌ترین مردم؛ ترک گناه

امام حسن عسکری(ع) در پایان می‌فرمایند:
سخت‌کوش‌ترین فرد نزد خداوند، کسی است که از گناه دوری کند.
آیت‌الله تهرانی توضیح می‌دهند که شاید ترک خواب و انجام مستحبات سخت باشد، اما پرهیز از گناه دشوارتر و ارزشمندتر است.

این حدیث نورانی، نقشه راهی برای بندگی خداست:

• در شبهات توقف کنیم.

• بر واجبات مداومت داشته باشیم.

• از حرام‌ها دوری کنیم.

• و گناه را ترک نماییم.

به تعبیر آیت‌الله مجتبی تهرانی(ره)، کسی که واجبات را انجام می‌دهد و محرمات را ترک می‌کند، در حقیقت با‌ورع‌ترین، عابدترین، زاهدترین و سخت‌کوش‌ترین بنده خدا است.