این حرکت مردمی، بهعنوان نخستین قیام خونخواهانه علیه حکام بنیامیه، کمتر از دو ماه پس از شهادت امام حسین (ع) رخ داد و نقطه عطفی در تاریخ مقاومت اسلامی است.
آغاز قیام مردم سیستان پس از کربلا
براساس نقل مورخین، مردم شریف سیستان پس از دریافت خبر شهادت امام حسین (ع) و یاران باوفایش، علیه حاکم وقت منطقه که از سوی بنیامیه منصوب شده بود. قیامی برپا کردند و او را از حکومت خلع کردند. این قیام، تنها دو ماه پس از واقعه کربلا شکل گرفت. در حالی که قیام توابین سه سال و قیام مختار پنج سال پس از شهادت حضرت به وقوع پیوست.
انگیزه خونخواهی و مقاومت مردمی
اگرچه زمان دقیق اطلاع مردم سیستان از حادثه کربلا مشخص نیست، اما تاریخ گواهی میدهد که این مردم، نخستین قیام را علیه بنیامیه به پا داشتند. مؤلف کتاب «تاریخ سیستان» مینویسد که با انتشار خبر اسارت اهلبیت پیامبر (ص) و شهادت امام حسین (ع)، مردم سیستان علیه یزیدبنمعاویه و عُبّادبنزیاد (حاکم منطقه) قیام کردند.
با وجود قدرت کامل حکمران سیستان، مردم قیام را آغاز کردند و عُبّادبنزیاد پس از برداشت ۲۰ میلیون درهم بیتالمال، مجبور به فرار شد. سیستان ماهها بدون والی ماند تا اینکه برادران عُبیداللهبنزیاد با روشی مداراگرانه به حکومت بازگشتند.
وفاداری مردم سیستان به ولایت امیرالمؤمنین (ع)
مردم سیستان پس از پذیرش اسلام، پایبندی عمیقی به ولایت امیرالمؤمنین علی (ع) داشتند و در برابر حاکمان اموی مقاومت کردند. در زمان خلافت عثمان، با تلاش برخی والیان، مردم سیستان به همراهی معاویه نپیوستند. و بزرگان خواهان حاکمی بودند که پیرو سنت پیامبر و امام علی (ع) باشد.
این وفاداری باعث شد که در سال ۴۱ هجری، وقتی معاویه خطیبان را مکلف به لعن امام علی (ع) کرد. مردم سیستان از این دستور سر باز زدند و این امتناع را حتی در قراردادهای سیاسی خود لحاظ کردند. زکریا بن محمد قزوینی این رفتار مردم سیستان را نشانه اعتقاد و محبت آنها به اهل بیت (ع) دانسته است.
تاکید رهبر معظم انقلاب بر اهمیت قیام مردم سیستان
رئیس دانشگاه پیام نور سیستان و بلوچستان این قیام را یکی از اتفاقات مهم تاریخی منطقه خوانده و بصیرت و ولایتمداری مردمان شمال سیستان را نشاندهنده دلبستگی عمیق آنها به اهل بیت (ع) دانست. این موضوع در سال ۱۳۹۶ به اطلاع مقام معظم رهبری رسید. و ایشان بر برگزاری باشکوه همایش گرامیداشت این قیام تاکید کردند.
همایش سالانه قیام مردم سیستان به خونخواهی امام حسین (ع) از آن پس در منطقه سیستان، بهویژه در شهر زابل، با شکوه هرچه بیشتر برگزار میشود و بهعنوان نمادی از عشق و وفاداری به امام حسین (ع) شناخته شده است.
منابع
-
فتوح البلدان، احمد بن یحیی بلاذری
-
تاریخ سیستان، محمد موالی
-
معجم البلدان، یاقوت حموی، ج۳، ص۲۱۵
-
آثار البلاد و اخبار العباد، زکریا بن محمد قزوینی
-
مقتل جامع سیدالشهدا، استاد مهدی پیشوایی
-
خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی
-
ویکی فقه، پرسمان دانشگاهیان نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاهها
Views: 0