مقدمه حجت الاسلام و المسلمین انصاریان بر ترجمه کتاب شریف اصول کافی

مقدمه حجت الاسلام و المسلمین انصاریان بر ترجمه کتاب شریف اصول کافی

در آستانه برگزاری آیین رونمایی از کتاب گرانسنگ «ترجمه اصول کافی» به قلم استاد حسین انصاریان نگاهی به مقدمه پرمغز و پرمفهوم این مفسرّ، محقق و پژوهشگر علوم و معارف قرآن و اهل بیت علیهم السلام داشته باشیم.

 استاد حسین انصاریان در مقدمه کتاب شریف ترجمه اصول کافی که قرار است پنجشنبه 22 آذرماه ساعت 30/9 در سالن همایش های پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی با حضور نخبگان حوزوی و دانشگاهی رونمایی  شود، آورده است؛

خداوند را سپاسگزارم كه ايّامى از عمرم به ترجمه كتاب ارزشمند و پرمحتواى اصول كافى، تأليف عالم كم نظير و آگاه فرهيخته، عارف به روايات اهل بيت(عليهم السلام) خدمتگزار دلسوز اسلام، ثقة الاسلام محمد بن يعقوب كلينى(رحمه الله) (م329) سپرى شد و لطف و رحمت و احسان ويژه خداوند نصيبم گرديد و توفيقى خاص را رفيق راهم كرد و اين مهم انجام گرفت.

اين ترجمه با كمك گرفتن از قرآن مجيد، نهج البلاغه، مرآة العقول، شرح اصول كافى ملاّصالح مازندرانى(رحمه الله) كتاب هاى دعا و كتب معتبر لغت تحقّق يافت.

پيش از آغاز ترجمه، چند ترجمه رايج را كه بيش از شصت سال قبل براى اصول كافى فراهم آمده بود، مطالعه كردم؛ با قدردانى از زحمات بسيار مترجمانش ـ كه همه به جوار رحمت حق سفر كرده اند ـ بايد گفت كه بعضى از آن ها به صحّت و سلامت نزديك است، ولى انشايى مبهم و پيچيده دارد و مناسب فهم همگان نيست و در آن ها لغاتى به كار برده شده كه امروز از آن لغات، در نگارش، استفاده نمى شود.

در بعضى از آن ها، ترجمه آيات قرآن كه در سراسر اصول كافى آمده، خالى از اشتباه نيست و در ترجمه برخى روايات، نكته هاى دقيق ادبيات عرب لحاظ نشده و خطاى در ترجمه و به ويژه اشتباه در ترجمه لغات مشاهده مى شود و برخى مترجمان نيز كه از ترجمه هاى قبل استفاده نموده اند، همان اشتباهات را تكرار نموده اند كه در مجموع، حدود چهار هزار مورد اغلاط و اشتباهات گوناگون در ترجمه هاى مختلف را رقم زدند.

نسل مؤمن؛ اعمّ از دانش آموز، دانشگاهى، طلاّب علوم اسلامى و حتى مردم عادّى، با شناختى كه طىّ ساليان طولانى از آنان دارم، تشنه معارف الهيه و به ويژه فهم روايات و به خصوص روايات اصول كافى هستند و ارائه اثرى روان و فاخر براى پاسخ گويى به اين نياز، امرى ضرورى است.

در اين اثر، تاجايى كه ممكن بود، در ترجمه و اسلوب انشانگارى دقت شده و زحمت سنگينى تحمّل كرده ام تا ترجمه اى روان، صحيح و قابل فهم همگان تقديم كنم.

اصول كافى كه دو جلد از دوره هشت جلدى كتاب شريف كافى است، حدود 3هزار و 788 روايت در باب عقل و جهل، دانش و دانشمند و دانش آموز، توحيد، نبوّت، امامت، ايمان و كفر، حقايق اخلاقى، دعا، فضل قرآن و آداب معاشرت با مردم دارد.

مؤلّف، محمد بن يعقوب كلينى(رحمه الله) است كه تاريخ ولادتش روشن نيست، ولى وفاتش در سال 329 يا 328 هجرى قمرى بوده و آرامگاه او در بغداد در ناحيه شرقى رود دجله، كنار باب «جسر عتيق» واقع شده است.

بزرگانى از علما و دانشمندان درباره شخصيتش اين گونه نظر داده اند:

نجاشى(رحمه الله) (م450) رجال شناس معروف شيعى مى گويد: «او در روزگار خويش در رى، پيشواى شيعه بود و روايت را از همه دقيق تر ضبط كرده و بيش از همه، مورد اعتماد است».

سيد بن طاوس(رحمه الله) (م664) كه همگان در زهد و تقوا و پاكى و دانش او اتّفاق دارند، مى گويد: «موثّق بودن و امانت دارى اش در آثار اهل بيت(عليهم السلام) مورد اجماع همگان است».

علاّمه محمدتقى مجلسى(رحمه الله) (م1070) مى گويد: «حق اين است كه در بين عالمان شيعه، مانندش نيامده و هركس در روايات نقل شده از او و ترتيب و نظم كتابش دقّت كند، مى يابد كه او از جانب خداوند متعال مورد تأييد بوده است».

ابناثير ـ از علماى عامّه قرن هفتم هجرى ـ صاحب كتاب الكامل، مى گويد: «او در قرن سوم به فرقه اماميه حيات تازه اى بخشيد، در آن مذهب، پيشوا، عالم بزرگ، فاضل و داراى شهرت است».

و از ابن حجر عسقلانى ـ دانشمند سنّى مذهب قرن نهم هجرى ـ نيز نقل شده كه گفته است: «كلينى از رؤساى بافضيلت شيعه است».

بزرگانى از دانشمندان، عالمان و فقيهان شيعه درباره كتاب بى نظيرش كه پس از قرآن مجيد و نهج البلاغه و صحيفه سجاديه، از جايگاه ويژه اى در ميان شيعيان برخوردار است، به اين صورت نظر داده اند:

شيخ مفيد(رحمه الله) (م413) مرجع شيعه و مؤلف ارزشمند كتاب هاى متعدّد علمى گفته است: «كافى در رديف بزرگ ترين و سودمندترين كتاب هاى شيعه است».

شهيد اول، محمد بن مكى(رحمه الله) (م786) نيز در اجازه اش به ابن خازن مى نويسد: «كتاب كافى در علم روايت است و اماميه نظيرش را ننوشته است».

محقّق كركى(رحمه الله) (م940) در اجازه اش به قاضى صفى الدين عيسى(رحمه الله) مى نويسد: «كتابى بزرگ در موضوع روايت به نام كافى است كه مانندش نوشته نشده، اين كتاب از روايات شرعيه و اسرار دينى به اندازه اى جمع آورى نموده كه در كتاب ديگرى يافت نمى شود».

شهيد ثانى(رحمه الله) (م966) مؤلّف شرح لمعه نيز مى گويد: «در تمام دنيا، كتابى همانند كافى در جمع آورى احاديث و تهذيب و ترتيب ابواب پيدا نمى شود».

علاّمه خبير، فيلسوف كبير، ملاّ محسن فيض كاشانى(رحمه الله) (م1091) مى گويد: «كافی شريف ترين، موثّق ترين، كامل ترين و جامع ترين كتاب است; زيرا در بين كتاب ها، اين كتاب شامل اصول و خالى از عيب و اضافى است».

شيخ كلينى(رحمه الله) در عصر غيبت صغرى مى زيسته و به زمان امام حسن عسكرى(عليه السلام) نزديك بوده و يكى دو نائب خاص امام زمان(عليه السلام) را ملاقات كرده و از نظر وثاقت، در جايگاهى است كه از او تعبير به «ثقة الاسلام» شده و همين مسائل، سبب فزونى اعتبار كتابش در بين ديگر كتاب هاى حديثى است.

اميد است با توجّه به جايگاه علمى مرحوم ثقة الاسلام كلينى(رحمه الله) و عظمت كتابش و اينكه بر هر شيعه اى لازم است از ابتدا تا پايان، اين كتاب را براى فهم مذهب اهل بيت(عليهم السلام) و آثار جاودانه و سودمند آنان بخواند و بر استحكام عقايد حقّه و حسنات اخلاقى و روابطش با خداوند و قرآن و پيامبر و اهل بيت(عليهم السلام) بيفزايد، اين ترجمه مقبول نظر افتد.

چنانچه ثوابى براى اين اثر در پيشگاه خداوند باشد، آن را به ارواح چهارده معصوم(عليهم السلام) و پدر و مادرم كه در تربيت و رشدم حق عظيمى بر من دارند و همه اساتيدم تقديم مى كنم و از همسر و فرزندانم كه زمينه آسودگى خاطرم را فراهم كردند و رعايت وضع و حالم را در همه امور داشتند، قدردانى و سپاسگزارى مى كنم و خير دنيا و آخرت آنان و نسلم را از خداوند متعال خواستارم. و الحمد لله ربّ العالمين.

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام

منبع :دارالعرفان

بازدیدها: 0