نقش رسانه در انتخابات

انتخابات از ارکان مهم و پایدار در شکل گیری ساختار های سیاسی جوامع مختلف می باشد. انتخابات مظهر آرا و نظرات افراد جامعه برای اثرگذاری در سیاستهای کلان جامعه و تعیین سرنوشت خویش است در نظام جمهوری اسلامی ایران نیز که مبتنی بر نظریه مردم سالاری دینی است، راه های حضور اثر گذار مردم در تشکیل تمامی نهادهای قدرت به صورت مستقیم و غیر مستقیم پیش بینی شده است.

توجه به جایگاه رسانه ها در تحقق مشارکت سیاسی به صورت عام و کارکرد رسانه در نظام جمهوری اسلامی به صورت خاص، اهمیت مضاعف و تعیین کننده رسانه ها در انتخابات مختلف را آشکار می سازد. اگرچه در جهان امروز و حتی در سنتی‌ترین کشورهای جهان، رسانه، سایه سنگین خود را بر نظام اجتماعی و مناسبات انسانی انداخته و قدرت و نفوذ آن نه‌تنها در عرصه عمومی و مدیریت کلان که در خصوصی‌ترین ساحت زیست فردی تعمیم یافته است، اما شاید در هیچ زمان و شرایطی، مثل زمان انتخابات نقش رسانه‌ها برجسته و بااهمیت نشود، به طوری که بخش عمده‌ای از فرآیند انتخابات چه به لحاظ سخت‌افزاری و بهره‌گیری از کارکرد و برد تبلیغاتی آن و چه از منظر نرم‌افزاری برای نهادینه کردن رفتار انتخاباتی و رهبری افکار عمومی بردوش رسانه‌هاست. این ابزار قدرتمند تا جایی موثر است که هر کاندیدایی که از امکانات و مانور رسانه‌ای بیشتری برخوردار باشد، از شانس بیشتری برای پیروزی در انتخابات نسبت به رقبایش برخوردار خواهد بود. کشور ما اکنون در آستانه دهمین انتخابات ریاست‌جمهوری قرار دارد که به طبع آن رسانه‌ها نیز در اوج روزهای حرفه‌ای و دیده شدن هستند.

بزرگترین و مهمترین ابزارهای رسانه ای انتخابات های پیشین رادیو و تلویزیون بودند و بسیاری از مردم مبنای تصمیم گیری خود را جلسات مناظره ای و یا فرصت های تبلیغی قرار می دادند که صدا و سیما در اختیار کاندیداها می گذاشت. این مسئله نشان می‌دهد توسعه و رشد ارتباطات و بسط رسانه‌های گوناگون در جامعه تا چه اندازه می‌تواند ساختار سیاسی جامعه را تحت تاثیر خود قرار دهد و آن را دچار قبض‌‌و بسط کند. این فرصت رسانه‌ای علاوه بر اینکه می‌تواند میزان مشارکت شهروندان را در انتخابات بیشتر کند به برگزاری انتخاباتی دموکراتیک، عادلانه و آگاهانه نیز کمک می‌کند. در واقع رسانه نه فقط در فرم و اجرای باشکوه‌تر انتخابات موثر است، بلکه بستری را برای انتخابی آگاهانه و از روی شناخت برای مردم فراهم می‌کند و محتوای آن را نیز تحت‌ تاثیر خود قرار می‌دهد. از سوی دیگر، امکانات رسانه‌ای قابل دسترس موجب می‌شود شهروندان خود را رای‌دهنده‌‌های منفعل فرض نکنند، بلکه کنشگری فعال ببینند که می‌توانند حتی با فرستادن یک پیامک تبلیغاتی حضوری فعالانه و موثر در انتخابات داشته باشند. رسانه ها باید آموزه های دینی و قوانین الهی را در طول فرایند انتخابات تبلیغ نمایند. رسانه ها می توانند به مردم کمک کنند تا شناخت جامع و دقیقی از نامزدهای مورد نظر با معرفی کامل و جامع پیدا کنند و بر اساس این شناخت مطمئن و آگاهانه، تصمیم نهایی را اتخاذ نمایند.

رسانه ها با تبلیغ نامزدها و گروههای سیاسی می توانند باعث آشنایی مردم از دیدگاه سیاسی و اجتماعی و حتی ایدئولوژی نامزدها گردند و این آگاهی منجر به انتخاب فرد اصلح و شایسته برای جامعه می شود. نقش رسانه در انتخابات تنها در فرآیند برگزاری و چگونگی آن محدود نمی‌شود، بلکه بازتاب جهانی آن را نیز تسهیل می‌کند و تاثیر آن مدت‌ها پس از انتخابات نیز تداوم می‌یابد. در واقع رسانه‌ها در پوشش خبری، افزایش مشارکت مردمی، پویش سیاسی و نظارت بر سلامت انتخابات، حضوری موثر دارند و بخشی از واقعیت جهان رسانه‌ای شده معاصر را بازنمایی می‌کنند. در پناه چنین ساختار مشارکت پذیری، انتخابات به عنوان ابزار اصلی حضور مردم پذیرفته شده است. در آستانه انتخابات آتی در کشورمان ،

رسانه های غربی دست به‌کار می شوند تا درصد مشارکت مردم در انتخابات را پایین بیاورند. آنان در هر دوره ای موضوعی را دستمایه تبلیغاتشان می کنند . هردوره ای با طرح استراتژی گوناگون و مختلف سعی در دلسرد نمودن مردم و رد مشروعیت و مقبولیت نظام دارند. از این رو، به طور طبیعی یکی از وظایف اصلی رسانه در نظام اسلامی، فراهم کردن شرایط حضور آگاهانه مردم برای ایفای این مسئولیت مهم است. از این زاویه، نقش محوری رسانه برای اجرای ماموریت یاد شده با توجه به امکانات و نقش محوری و اساسی آن در آگاهی بخشی به جامعه، آشکار و هویدا می شود

 

بازدیدها: 0