نگاهی به دعای افتتاح

اگر نبود دعاها و احادیثى که مقام امامان معصوم (علیهم السلام) و کمالات و فضایل آنان را براى ما بیان کرده ‏اند، ما هرگز از شناخت در خور توجّه و شایسته آن انوار پاک بهره ‏مند نمی شدیم و تا ابد بر ساحل دریاى عظمت و بزرگى کمالات آنها، تشنه و منتظر، باقى مى‏ ماندیم و از سر سفره معارف و آموزه‏ هاى عمیق و علوم ملکوتى و آسمانى ایشان، بى‏ بهره برمى‏ خواستیم.

نگاهی به دعای افتتاح

معرفى امامان معصوم (علیهم السلام)  و جایگاه و مقام رفیع و بى‏ بدیل آنان، تنها از عهده کسانى بر مى ‏آید که با کمالات ایشان، داراى سنخیت و مشابهت بوده و بر مقام و رتبه آنان احاطه و اشراف داشته باشند. این ویژگى، تنها در خود اهل‌بیت (علیهم السلام) یافت مى ‏شود و دیگران از احاطه به این معرفت و عظمت، فاصله‏ اى دور دارند: «موالى لا احصى ثنائکم و لا ابلغ من المدح کنهکم و من الوصف قدرکم و انتم نورالاخیار و هدایه الابرار و حجج الجبار (۱)؛ سروران من، مدح و ستایش شما از توان من، بیرون و نیل به نهایت مدح و تمجید شما از دسترس من، خارج است. چون شما نورهای برگزیده راهنماى نیکان و حجت‏هاى خداوند عزیز و قدرتمند هستید».

اگر نبود دعاها و احادیثى که مقام امامان معصوم (علیهم السلام)  و کمالات و فضایل آنان را براى ما بیان کرده ‏اند، ما هرگز از شناخت در خور توجّه و شایسته آن انوار پاک بهره ‏مند نمی شدیم و تا ابد بر ساحل دریاى عظمت و بزرگى کمالات آنها، تشنه و منتظر، باقى مى‏ ماندیم و از سر سفره معارف و آموزه‏ هاى عمیق و علوم ملکوتى و آسمانى ایشان، بى‏ بهره برمى‏ خواستیم.
نکته دیگر آن که تعابیرى که بیانگر عظمت و کمال و قرب و ویژگى منحصر به فرد ائمه (علیهم السلام) است، در واقع بیانگر مقامات معنوى و روحانى و شخصیت آنان است، نه شخص آنها. تبلور این کمالات در اولیاى الهى، بهترین دلیل بر کمالات خداوند و نشانه کبریایى و بزرگى او است. آنان، خود را بندگان خدا و آینه داران صفات جلال و جمال حق مى دانند و بهتر از هر کس دیگر، علوّ و بزرگى حق را نشان می‏دهند و به همین دلیل، امیرمؤمنان علیهم السلام  مى‏ فرماید: «مالله آیه اکبر منى (۲)؛ براى خداوند، نشانه‏اى بالاتر از من نیست».
پیشوایان معصوم (علیهم السلام)، پرچم‏داران دین، ترجمان قرآن، رکن توحید، جانشینان خداوند، درهاى ایمان، امینان پروردگار، وارثان پیامبر، جایگاه شناخت خدا، کانون برکت و حکمت، حافظان اسرار الهى (۳) و در یک کلام، آینه تمام نماى حق مى‏ باشند و معرفى مقامات و جایگاه والاى آنان، در حقیقت، معرفى و شناساندن دین حق و شریعت الهى است. شخصى از امام حسن عسکرى (علیه السلام)  درخواست کرد که ایشان چگونگى صلوات و درود بر معصومین (علیهم السلام) را به او بیاموزد. آن حضرت چگونگى آن را به او آموخت و هنگامى که به نام پاک خود رسید، سکوت کرد. راوى نحوه صلوات بر خود آن حضرت و امام بعد از ایشان را نیز درخواست کرد. حضرت عسکرى علیه السلام  فرمودند: «اگر نه این بود که این کار (صلوات بر خودم و بیان فضایل و کمالاتم)، از معالم و معارف دین است و خداوند به ما امر فرموده تا آن را به اهلش برسانیم، دوست داشتم ساکت باشم و چیزى در این مورد نگویم.(۴)»
دعاى افتتاح، در شب‏هاى ماه مبارک رمضان خوانده مى‏ شود و دربردارنده چندین بخش است:

۱- حمد و ثناى الهى و بیان کمالات و صفات جمال و جلال حق و لطف و احسان او به بندگانش.

به چند قسمت از این بخش اشاره می‏شود:
۱-۱٫ «اللهم إنّى افتتح الثناء بحمدک و انت مسدّد للصواب بمنّک و ایقنت انّک ارحم الراحمین فى موضع العفو و الرحمه و اشدّ المعاقبین فى موضع النکال و النقمه و اعظم المتجبّرین فى موضع الکبریاء و العظمه؛ خدایا من مدح و ثناى ذات پاکت را با حمد و ستایش تو آغاز میکنم و تو با لطف و کرمت، کار درست و نیک را استوار ساخته و استحکام مى‏ بخشى، و من یقین دارم که تو در جایگاه گذشت و رحمت، از همه مهربان‏تر و در هنگام کیفر و انتقام، از همه سخت‏گیرتر و در بزرگى و عظمت، از همه سرآمدى».
۲- ۱٫ «الحمد لله الفاشى فى الخلق امره و حمده، الظاهر بالکرم مجده، الباسط بالجود یده الذى لاتنقص خزائنه ولا تزیده کثره العطاء الّا جوداً و کرماً انّه هو العزیز الوهاب؛ ستایش از آن خداوندى است که فرمان و ستایشش، در میان آفریدگان، گسترده و عظمت و بزرگى‏ اش با لطف و کرمش هویدا گشته است. خدایى که گنجینه‏ هایش بى پایان است و فزونى بخشش و عطاى او، بر سخاوت و لطفش مى‏ افزاید. بى‏ تردید، او قدرتمند و بسیار بخشنده است».
۳- ۱٫ «فکم یا الهى من کربه قد فرّجتها و هموم قد کشفتها و عثره قد اقلتها و رحمه قد نشرتها و حلقه بلاء قد فککتها؛ خداى من چه بسیار ابرهاى غم و اندوه که از آسمان دلم پراکندى و ناراحتى‏ هایى که از من زدودى و لغزش‏هایى که بر من بخشیدى و رحمتى که بر من گستردى و زنجیر بلایى که آن را گسستى».
۴- ۱٫ «یا ربّ انک تدعونى فاوَلّى عنک و تتحبّب إلىّ فاتبغض الیک و تتوددّ إلىّ فلا اقبل منک کانّ لى التطول علیک فلم یمنعک ذلک من الرحمه لى و الاحسان إلىّ و التفضّل علىّ؛ پروردگار من! تو مرا به خود مى‏ خوانى، ولى من از تو رو مى‏ گردانم. تو با من محبت مى‏ کنى و من با تو دشمنى مى ورزم. تو با من مهربانى و دوستى مى‏ کنى، ولى من از تو نمى ‏پذیرم. گویى من بر تو منت دارم؛ ولى این گستاخى‏ ها و نادانى‏ ها، لطف و رحمت تو را از من باز نداشت و مرا از فضل و عطایت بی بهره نساخت».

۲- درود و صلوات بر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم  و خاندان پاکش و بیان جایگاه والا و فضایل و کمالات آنان:
در قسمتى از این بخش دعا آمده است: «اللهم صلّ على محمد عبدک و رسولک و امینک و صفیّک و حبیبک و خیرتک من خلقک و حافظ سرّک و مبلغ رسالاتک افضل و احسن و اجْمَلَ و اکمل و ازکى و انمى و اطیب و اطهر و اسنى و اکثر ما صلّیت و بارکت و ترحّمت و تحنّنت و سلّمت على احد من عبادک و انبیائک و رسلک و صفوتک و اهل الکرامه علیک من خلقک؛ خدایا! برترین، نیکوترین، زیباترین، کامل‏ترین، پاکیزه‏ترین، بالنده ‏ترین، بهترین، پاک‏ترین و والاترین درود و برکت و رحمت و عطوفتى که نسبت به بنده ‏اى و پیامبرى و فرستاده‏ اى و انسان برگزیده و شایسته لطف و کرامتى داشته‏ اى، بر محمد صلی الله علیه و آله و سلم  که بنده و فرستاده و امانتدار و برگزیده و محبوب تو و اختیار شده تو از میان آفریدگانت و نگهبان راز و رساننده پیام‏هاى تو است، بفرست».

۳- درباره حضرت ولى عصر(عجل الله تعالی و فرجه الشریف) و شکوه از غیبت و دعا براى تعجیل در ظهور و آرزوى استقرار دولت حق و حکومت عدل آن بزرگوار و خدمت‏گزارى در دولت کریمه.
چند نمونه از این بخش را بیان مى‏کنیم:
۱- ۳٫ «اللهم اعِزَّه و اعْزِزْ به و انصُرُه و انتصر به و انصره نصراً عزیزاً و افتح له فتحاً یسیراً و اجعل له من لدنک سلطاناً نصیراً؛ خدایا او (امام عصر عجل الله تعالی و فرجه الشریف) را عزیز گردان و به واسطه او مؤمنان را عزیز کن. او را یارى فرما و به وسیله او دیگران را نیز یاری کن. او را با اقتدار و سربلندى پیروز گردان و گشایشى آسان، بهره ‏اش ساز و از جانب خود، سلطنتى همراه با پیروزی، برایش قرار ده».
۲- ۳٫ «اللهم إنا نرغب الیک فى دوله کریمه تُعِزّ بها الاسلام و اهله و تذلّ بها النفاق و اهله و تجعلنا فیها من الدعاه إلى طاعتک و القاده إلى سبیلک و ترزقنا بها کرامه الدنیا و الآخره؛ خداوندا از تو حکومت شایسته و بزرگوارانه‏ اى درخواست مى کنیم که در سایه آن، اسلام و مسلمانان را عزیز و سربلند گردانى و نفاق و اهلش را خوار و زبون کنى و ما را در آن حکومت، از دعوت کنندگان به پیروى‏ات و پیشوایان راهت قرار دهى».
۳- ۳٫ «اللهم المم به شعثنا و اشعب به صدعنا و ارتق به فتقنا و کثّر به قلّتنا و اعزز به ذلّتنا و اغن به عائلنا و اقض به عن مغرمنا و اجبر به فقرنا و سُدَّ به خلّتنا و یسّر به عسرنا و بیّض به وجوهنا و فکّ به اسرنا و انجح به طلبتنا و انجز به مواعیدنا و استجب به دعوتنا و اعطنا به سؤلنا و بلّغنا به من الدنیا و الاخره آمالنا و اعطنا به فوق رغبتنا؛ خدایا به وسیله آن امام، ما را از پراکندگى به جمعیت برسان. رخنه میان ما را پر کن و جدایى ما را به وصل، بدل ساز. تعداد کم ما را افزون گردان. ما را از خوارى به سربلندى نایل ساز. نیاز ما را به بى‏ نیازى تغییر ده. بدهى‏ مان را ادا و ندارى‏ مان را جبران کن. راه تهى‏ دستى‏ مان را ببند و سختى‏ مان را آسان گردان. به ما آبرو ببخش و از اسارت آزادمان کن. خواسته ‏هایمان را برآورده کن. وعده‏ هایمان را عملى و دعایمان را برآورده ساز. درخواست‏مان را اجابت فرما و ما را به آرزوهاى دنیا و آخرت‏مان برسان و به واسطه او (امام زمان) افزون بر میل و خواهش‏مان به ما ببخش».

(۱) شیخ عباس قمى، مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره
(۲) ابن شهر آشوب، مناقب آل ابى طالب، ج ۲، ص ۲۹۴
(۳)ر. ک: زیارت جامعه کبیره و اصول کافى، باب الجنه
(۴)مفاتیح الجنان، صلوات بر حجج طاهره‏ علیهم السلام

منبع : مرکز مجازی مهدویت

پایگاه اطلاع رسانی هیأت رزمندگان اسلام

بازدیدها: 0

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *