در کارنامه درخشان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) آثار بزرگی از تلاش و فعالیت های دقیق و عمیق جهت هموار ساختن راه های اتحاد و پیوستگی مسلمانان مشاهده میشود. ایشان با تعصبات قومی و نژادی (که مانع بزرگ اتحاد و به هم پیوستگی مسلمانان بود) مقابله و مبارزه نموده و همواره به وحدت و برادری و عزت و مودت فرا میخواند و می فرمود:
«ایها الناس ان ربکم واحد وان اباکم واحد کلکم لآدم وآدم من تراب «ان اکرمکم عند الله اتقیکم» لیس لعربی علی عجمی فضل الا بالتقوی»[1]
«ای مردم ! پروردگارتان یکی است پدرتان هم یکی، همه شما فرزندان آدم هستید و آدم از خاک آفریده شده است ، عرب را بر غیر عرب هیچ فضیلت و برتری نیست، مگر به تقوا و پاکی.»
[1]. ابن شعبه الحرانی، تحف العقول ، ص34.
وحدت در کنار توحید عبادی:
در کلام رسول خدا اتحاد مسلمانان در کنار توحید عبادی قرار گرفته است.
«ان الله تعالی رضی لکم ثلاثاً وکره لکم ثلاثاً رضی لکم ان لا تعبدوا الا الله ولا تشرکوا به شیئاً و ان تعتصموا بحبل الله جمیعاً ولا تفرقوا …»[1]
«خداوند برای شما سه چیز را پسندیده و سه چیز را برای شما مکروه داشته است. برای شما رضایت دارد که مورد پرستش قرار ندهید مگر خدا را، هیچ چیز را شریک خدا قرار ندهید و اینکه به ریسمان خدا چنگ زنید و متفرق نشوید.» در روایت فوق اعتصام به حبل الله و اتحاد مسلمین در کنار توحید عبادی قرار گرفته است که خود این ، نشان از اهمیت اتحاد از منظر سنت میباشد.
[1]. متقی هندی، کنز العمال، ج1، ص177.
مسلمان برادر مسلمان
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم ، جهت تحقق وحدت امت اسلامی، پس از فتح مکه در مسجد الحرام می گوید: «المسلم اخو مسلم و المسلمون هم ید واحدة علی من سواهم تتکافوا دمائهم یسعی بذنبهم ادناهم.»[1]
امام صادق (علیه السلام) نیز این قضیه را شرح داده است: «مسلمان برادر مسلمان است، به او ستم نمی کند و او را خوار نمی سازد و به او خیانت نمی کند، بر عهده مسلمانان است که نسبت به پیوند با یکدیگر و یاری رساندن در شفقت و مواسات با نیازمندان و مهربانی نسبت به هم بکوشند تا همان گونه که خدای عزوجل فرمانتان داده است: «میان خود مهربان اند»، نسبت به هم مهربان باشید و نسبت به گرفتاری ایشان که از چشم شما پنهان مانده، اهتمام داشته باشید؛ چنان که گروه انصار در دوران رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) این چنین بودند.»[2]
[1]. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج 2، ص 174.
[2]. محمد تقی هندی، کنزل العمال، ج 1، ص 149.
دست خدا با جماعت
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید: «دست خدا با جماعت است.»[1]
ایشان در جای دیگر فرمودند: «بر شما باد به جماعت؛ زیرا دست خدا با جماعت است و شیطان با یک تن همراه و از دو تن دورتر است.»[2]
در راستای این سخنان گهربار و زحمات مشفقانه پیامبر اکرم است که امام علی (علیه والسلام) می فرماید:
«پیامبر شکاف های اجتماعی را به وحدت ، اصلاح کرد و فاصله ها را به هم پیوند داد.»[3]
در ادامه به نمونه های عملی ایجاد وحدت میان مسلمین در سیره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم اشاره می شود.
[1]. سنن ترمذی، ج 4، ص 466.
[2]. جلال الدین السیوطی، الدرالمنثور، ج 5، ص 66.
[3]. نهج البلاغه، خطبه 231، (فلم الله به الصدع، ورتق و الفتق و…).
بازدیدها: 30