چرا باید ۱۲ نفر بتوانند برای۸۰ میلیون نفر تصمیم بگیرند؟

زندگی اجتماعی اقتضائاتی دارد. و یکی از اقتضائات آن واگذاری تصمیم‌گیری در حوزه‌های کلان به کسانی است. که بتوانند به نمایندگی از مردم عهده‌دار انجام مسئولیت‌هایی برای پیشبرد اهداف جامعه باشند. چراکه باوجود تکثر دیدگاه‌ها، نمی‌توان در همه امور اجتماعی نظر یکایک مردم را جویا شد. و همه را نیز اعمال کرد.

به همین دلیل است که در همه کشورها مردم ابتدا درباره چگونگی اداره جامعه نظر داده. و به ساختار کلان و نهادهای اساسی رأی می‌دهند. و پس ‌از آن افرادی به نمایندگی از مردم وظایف و اختیاراتی را به عهده گرفته. و در چارچوب آن ساختار کلان اعمال وظیفه می‌کنند.

شورای نگهبان در همه کشورها مشابه دارد

در نظام جمهوری اسلامی ایران هم مردم با رأی به قانون اساسی، شیوه اداره حکومت را تعیین کرده. و ساختار کلان و نهادهای اساسی را معین کردند. در ضمن در همه کشورهای دموکراتیک جهان نهادی مشابه شورای نگهبان وجود دارد.

هر کسی در هر سمتی برای دیگران تصمیم می گیرد

بر همین اساس، مسئولان و مدیران به اعمال وظایف و اختیارات خود می‌پردازند. و تصمیماتی را برای کلان کشور می‌گیرند. دیگر اینجا این شبهه مطرح نیست. که چرا یک نفر برای سایرین تصمیم می‌گیرد. زیر این مسئله برای هرکسی که در هر سمتی عهده‌دار مسئولیتی باشد، صادق است.

 

این شبهه درباره رئیس‌جمهور، وزرا، نمایندگان مجلس، استانداران و فرمانداران نیز می‌تواند مطرح باشد. زیرا آنان نیز تصمیماتی می‌گیرند. که بر سایرین اثر می‌گذارد. در نتیجه اینکه یک نفر برای دیگران تصمیم می‌گیرد اشکالی ندارد.  مهم این است که تصمیمی که گرفته مبتنی بر اختیارات و وظایف قانونی او بوده. و مشروعیت اتخاذ آن تصمیم را داشته است. 

در ایران، قانون اساسی با رأی مردم نهادی به نام شورای نگهبان را شکل داده و برای عضویت در آن فرآیند و ترکیبی پیش‌بینی کرده. و اختیارات و وظایفی را برشمرده است.

پاسخ به این پرسش که چرا شورای نگهبان مرکب از ۱۲ نفر است و چرا ۱۵ نفر نیست؟ یا اینکه چرا فقط فقها و حقوقدانان عضو این نهاد هستند؟ و چرا شورای نگهبان مرجع نظارت بر انتخابات یا مصوبات است. و … را باید در قانون اساسی جست‌وجو کرد.

براساس قانون اساسی

همان‌طور که در اصل(۷۱)، قانون اساسی اختیار قانون‌گذاری را به مجلس سپرده است. و ریاست قوه مجریه را در اصل(۱۱۳) بر عهده رئیس‌جمهور گذاشته است. همان‌طور نیز وظایف و اختیارات شورای نگهبان را در اصول (۹۴)، (۹۶)، (۹۸) و (۹۹) قانون اساسی ذکر کرده است.

پس پاسخ به این پرسش که چرا شورای نگهبان این وظایف را بر عهده دارد.

باید در قانون جست‌وجو کرد. اگر زمانی قانون به نحوی اصلاح شد. که این وظیفه بر عهده دستگاه دیگری گذاشته شد. مسئله‌ای نیست. از آن به بعد باید همان دستگاه این وظیفه را انجام دهد. اما تا زمانی که قانون این مسئله را بر عهده شورای نگهبان قرار داده است. نباید انتظار داشت که این وظیفه و تکلیف قانونی رها شود و انجام  نشود.

 

eheyat

بازدیدها: 0