بیتی که میثم مطیعی سانسور کرد

شنیده‌ام بعضی از رسانه‎های عموما تندروی سیاسی این شعر را توهین به رئیس‎جمهور محترم تلقی کرده‎‎اند. حقیقتا نمی‌دانم کدام بیت یا ابیات از این مثنوی حدودا هفتادبیتی را می‌توان مصداق چنین برچسبی دانست. در حالیکه تلاش ما و جناب آقای مطیعی همواره این بوده که ضمن بیان نقدها و درد دل‎های مردم خطاب به مسولان دولت و قوه قضاییه رویکردی همدلانه نسبت به «صف اول‌نشینان» داشته باشیم. بیت مربوط به «روح و جسم برجام» که شاید تندترین بیت این مثنوی به‌حساب آید ترجمه‌ای‌ست ساده از متن نامۀ «دکتر #محمدجواد_ظریف به خانم #موگرینی در اعتراض به «تحریم‌های جدید سنا».

نکتۀ جالبی از احتیاط و و روحیۀ فراجناحی آقای مطیعی که باید متذکر شوم این است که در بیتی از همین شعر عید فطر، آنجا که به موضوع «بیست‎سی» پرداخته بودیم، از استعاره‎ای برای نشان دادن ناکارآمدیِ نسخه‌های غربی تعلیم و تربیت استفاده شده بود، اما آقای مطیعی با این استدلال که از این بیت ممکن است جسارتی به رییس جمهور محترم برداشت شود (با اینکه ابیات قبل و بعد کاملا مرجع این استعاره را که غربیان هستند روشن می‌کرد ) و موجب سوءاستفاده شود، این بیت را حذف کرد.

“بیست سی” چیست که تعلیم جهان، از دل ماست
هان که جمهوری اسلامی ایران اینجاست
اگر از غرب رسد نسخه، خودش بیماری ست
قرص خواب است ولی چارۀ ما بیداری ست
«نور خورشید طلب حاجت مهتابی نیست
که دوا در کف هر دکتر قلابی نیست!»

چنانچه می‎بینید معنای استعارۀ «دکتر قلابی» در بیت سوم کاملا روشن است و به نسخه‎نویسی بیگانگان برای فرهنگ سرزمین ما اشاره دارد، اما با اینحال آقای مطیعی برای رعایت چنین احتیاط‎هایی از خواندن آن سر باز زدند.

سخن آخر اینکه، از نقد برادرانه نباید ترسید، آنچه ترس دارد و به نقدهای تند و مغرضانه دامن می‎زند، سرکوب و تحریف هرگونه نقد منصفانه است.

محمد مهدی سیار یکی از شاعران شعر قرائت شده در نماز عید فطر