قد کشیدن کودکان با کتاب ها

قد کشیدن کودکان با کتاب ها

تبدیل کتاب خوانی به یک فرهنگِ گسترده و مستمر نیازمند پرورش نسلی است که از نخستین سال های زندگی با کتاب آشنا باشد، طبق تحقیقات انجام شده افرادی که به کتاب و کتاب خوانی علاقه مند هستند، غالباً فرزندان آن ها نیز به کتاب علاقه مند می شوند و از آنجا که نخستین جرقه های اجتماعی شدن فرد در خانواده شکل می گیرد؛ کودک در چنین محیطی با تکیه بر قدرت یادگیری، رفتارهای اجتماعی والدین خود را الگو قرار می دهد.

کتاب و کتاب خوانی چگونه به ما در رشد فرزندانمان کمک می کند؟

سرگرمی های دیجیتال انگار دارد کودکی کردن را از نسل خردسال امروز می دزدد. وابستگی بچه های امروز به بازی های دیجیتال و موبایل و تبلت نتیجه ای جز، سرخوردگیِ شادی در آنها، دوری از اجتماع و رشد مهارت های دستی در آن هاست. برای نجات از این تنگنا بهترین راهکار، دوستی بچه ها با کتاب خوانی و یا مفاهیمی است که از کتاب های خوب یاد میگیرند.

عادت به کتاب خوانی، بچه ها را صبور و اهل فکر می کند و این ویژگی های اخلاقی، پای خیلی از صفت های خوب دیگر را هم در زندگی آینده ی آنها باز میکنند. کتاب ها قدرت دارند تا رفتارهای تکانشی مثل عجول بودن و پرخاشگری را در بچه ها کم کنند. جالب تر اینکه بچه های کتابخوان کم کم باورشان می شود که مثل شخصیت های کتاب هایشان فرد مهمی هستند، بنابراین عزت نفسشان بالا می رود و انجام دادن کارهای بی ارزش را در حد خودشان نمی بینند. سخن رهبرمان امام خامنه ای (مدظله العالی) هم در باب این موضوع خواندنی است:

قصه های خوب، سازنده ی شخصیت کودک است. همان قصه های قدیمی را که ما از مادر خودمان، از مادربزرگ و یا پیرزن دیگری در کودکی شنیده ایم، امروز که مرور می کنیم، می بینیم در آن ها چقدر حکمت وجود دارد.   1377/02/23

کودکان را به کتابخوانی عادت دهیم

با راهکارهایی ساده می توانید قدم های کوچک امّا مهمی را در راستای تربیت کودکان با کتاب و کتاب خوانی بردارید:

شما در خانه کتابخانه دارید؟ حتی محل قرار دادن کتابخانه هم در خانه مهم است. محلی که زیاد دیده شود و به آسانی بشود از آن کتاب برداشت. به یاد داشته باشید کودکان همیشه رفتار شما را تقلید می‌کنند. بنابراین اجازه دهید کودکتان ببیند که شما مطالعه می‌کنید، حتی یک روزنامه. در حقیقت شما باید روزنامه را در کنار خانواده بخوانید و در مورد برخی موضوعات مناسب آن با کودکان خود بحث کنید. از کودک خود درباره‌ی اوقات او در کتابخانه سؤال کنید. آن‌ها با هیجان زیاد تجربیات خود را با شما به اشتراک می‌گذارند. تجربیات خود در مطالعه را به کودکتان بگویید، در مورد کتاب‌ها و نویسندگان موردعلاقه‌ی خودتان با کودکان صحبت کنید.

زود شروع کنید. تربیت با کتاب را از روزهای قبل از تولد و خریدهای سیسمونی شروع کنید. مأنوس بودن مادر باردار با کتاب، لذت کتاب خوانی را به فرزند هم منتقل می کند.

صفر تا دوسالگی درست همان زمانی است که باید مفاهیم انواع کتاب ها را در گوش بچه ها زمزمه کرد زیرا در این سن کودک در حال ضبط و ذخیره لغات جدید است. ولی هر چه متن و شعر کوتاه تر، ریتم دار و تکراری باشد بهتر است. زمانی که کودکتان می‌تواند بنشیند او را در آغوش گرفته و کتاب‌های تصویری برای او تهیه کنید. کودک شما به‌سرعت جذب تصاویر رنگی کتاب خواهد شد و قدرت درک او نیز بالا می‌رود. با ادامه‌ی این روند می‌توانید در سنین بالاتر برای او داستان‌های کوتاه بخوانید و علاقه به مطالعه را در وجود او شکل دهید.

و تا چهارسالگی؛ که ویژگی استقلال و جستجوگری در بچه ها گل می کند، همان زمانی است که کتاب ها هر چه بیشتر تصویر داشته باشند، برای کودکان جذاب ترند. اجازه دهید متن کتاب ها ساده باشند تا بچه ها به کمک شما سؤال هایی که از شما می پرسند در داستان ها کشف کنند.

چهار تا شش سالگی بهترین زمان است برای اینکه شما فرصت خرید کتاب را به بچه ها بدهید. در این سن شما وقت دارید تا به کمک کتاب ها انواع روش های بازی، اجرای نمایش و ساخت کاردستی و … را با کودکتان یاد بگیرید. با این شیوه ها می توانید کتاب را نزد بچه ها محبوب کنید و اثرات مثبت آن را تا سال ها در ذهن بچه ها زنده نگه دارید. تولد کودک شماست یا هر جشن دیگری، کتاب‌ها هدیه‌ای سرگرم‌کننده و جالب هستند. شما با هدیه دادن کتابها، کودک را تشویق به مطالعه‌ی بیشتر خواهید کرد. همچنین کتاب به‌ عنوان جایزه‌ای برای موفقیت‌های کودک عالی است و می‌تواند اعتمادبه‌نفس کودک را به‌نوعی افزایش دهد. اگر کتاب‌های قدیمی خود را نگه‌داشته‌اید، میتوانید آن‌ها را در سن مناسب به کودک خود هدیه بدهید.

پایگاه اطلاع رسانی هیأت رزمندگان اسلام