پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
مداح تراز انقلاب ، حاج محمد رضا عاصی…
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام، مصاحبه اختصاصی ماهنامه هیات (رزمندگان اسلام) با حاج محمدرضا عاصی مداح با اخلاص اهل بیت علیهم‌السلام پیرامون بایدها و نبایدهای مداحی.
خودتان را معرفی کنید و بفرمایید از چه زمانی مداحی می‌کنید و چگونه وارد سلک نوکری اهلبیت علیهم‌السلام شدید؟
مداحی را از آخر دوره دبستان در سال ۱۳۳۹ در هیئت‌های مذهبی قم شروع کردم. بعد از ششم ابتدایی برای آشنایی با ادبیات عرب وارد حوزه علمیه شدم. صرف، نحو، معانی، جامع المقدمات، سیوطی و مغنی را به پایان رساندم؛ اما چون به مداحی علاقه بیشتری داشتم به توصیه استادم به بازار آمدم و مشغول کسب‌وکار شدم. در سال 13۴۲ رسماً مداحی و پامنبری‌خوانی را شروع کردم و قبل از منبر عزیزانی مانند مرحوم تربتی، محدث زاده و دیگر عزیزان، مشغول نوکری اباعبدالله الحسین علیه‌السلام در خانه اهلبیت علیهم‌السلام میشدم.
ادبیات عرب که در حوزه آموختید چه کاربردی برایتان داشت و آیا دیگر مداحان را هم توصیه به فراگیری ادبیات عرب می‌کنید؟
بله دانستن ادبیات عرب مثل صرف و نحو برای مداحی و نوحهخوانی اهمیت زیادی دارد؛ اینکه مداح بتواند احادیث، روایات، آیات قرآن کریم، ادعیه و سایر مواردی را که اجرا می‌کند بهطور صحیح بخواند خیلی مهم است چراکه معنای کلام عرب گاهی با تغییر یک زیروزبر به‌کلی عوض میشود.
چند تن از مهمترین اساتیدتان را در مداحی معرفی می‌فرمایید؟
درزمینه مداحی، از استاد بزرگوار، مرحوم حاج ملا حسین مولوی بهطور خاص و عزیزان دیگری مانند استاد ستایشگر بهره‌مند شدم.
ازنظر شما «مداحی» چیست؛ آیا مداحی را یک شغل میدانید؟
مداحی شغل و کار نیست بلکه فرصتی است که از جانب خداوند متعال به برخی افراد عنایت میشود و هنری است در خدمت ستایشگری اهلبیت علیهم‌السلام و نشر معارف و مبانی دین که از چهارده معصوم علیهم‌السلام رسیده است.
مداح باید چه خصوصیاتی داشته باشد که به او مداح ارزشی و انقلابی بگویند؟
به آنچه خداوند متعال و پیامبر و ائمه معصومین علیهم‌السلام بر عهده او گذاشته‌اند، عمل کند. زمانی یک مداح، مداح ارزشی و انقلابی میشود که مانند دعبل‌ها، کمیل‌ها و فرزدق‌ها – که بر کار امامان معصوم خود علیهم‌السلام صحه گذاشته‌اند – در هر شرایطی مدافع حریم ولایت باشد.
امکان هست این جمله مقام معظم رهبری حفظه‌الله که می‌فرمایند: «مداحی فرصتی برای ترویج اسلام و وظیفه اصلی مداحان تبیین معارف انقلاب اسلامی است» را تبیین بفرمایید؟
مقام معظم رهبری حفظه‌الله فرمودند مداحی فرصتی است برای ترویج اسلام و تبیین معارف اسلامی. این وظیفه مداح است که در قالب شعر این معارف را بیان کند که قطعاً از سخنرانی اثرگذاری بیشتری در مستمع دارد و ما باید همین راه را انشاءالله ادامه دهیم و از این فرصتی که در اختیار ما گذاشته شده است به نحو احسن استفاده کنیم.
چگونه مخاطب هیئت می‌تواند از رفتار شخصی، حال خوش و یا خواندن یک مداح الگو بگیرد؟
قطعاً رفتار و گفتار شخصی یک مداح در بین مستمعین می‌تواند مثبت یا منفی باشد حتی می‌تواند در اعتقاد افراد نقش‌آفرین باشد.
اینکه مداح باید بسوزد تا دیگران را بسوزاند یعنی چه؟
نظر حقیر این است که مداح باید با اخلاص و اعتقاد در گفتار و مراثی انجام‌وظیفه کند و به آنچه که می‌گوید خود عمل کند. مردم وقتی اخلاصمان را دیدند گفتارمان بیشتر در آن‌ها تأثیر می‌گذارد.
در بین مداحان قمی شما را به‌عنوان پیشکسوت می‌شناسند؛ آیا شما قدیمی‌ترین مداح قم هستید؟
از بنده پیشکسوت‌تر هم هستند که باعث افتخار بنده و جامعه مادحین میباشند، مانند حاج‌آقای ستایشگر، حاج‌آقا حسین معماریان و بعضی از عزیزان که الآن حضور ذهن ندارم.
به نظر شما جامعه مداحان کشور با چه مشکلاتی مواجه است و راه‌حل آن را در چه میدانید؟
امروز در هر منطقه و شهری مداحان برای خود مجمعی دارند. گاهی در یک شهر چند جلسه مداحی متفاوت است. کلاس مداحی را طی می‌کنند اما استاد ندیده‌اند. مداحی تنها خواندن و تهیه کردن شعر نیست؛ رفتار، گفتار و نگاه استاد، خود، مقوله جداگانه‌ای است. استاد به ما نحوه‌ی چگونه ایستادن پشت میکروفون، لباس پوشیدن و به سر و روی خود رسیدن و اینکه چگونه با مخاطب ارتباط برقرار کنیم را می‌آموزد و این جز با زانو زدن در محضر استاد از راه دیگری نمی‌تواند به مداحان عزیز انتقال پیدا کند که خود یک راه و روش بخصوصی دارد.
کدام مناسبت سال را برای مداحی بیشتر دوست دارید؟
تمام مراثی چهارده معصوم علیهم‌السلام برای من ارزشمند است اما محرم و صفر و ایام فاطمیه حال و هوای دیگری دارد.
شیرین‌ترین خاطره‌ی مداحی‌تان را برای مخاطبان ماهنامه بیان کنید.
از این دوران طولانی نوکری خاندان عصمت و طهارت علیهم‌السلام خاطرات فراوانی هست. یکی از این خاطره‌ها برای من فراموش شدنی نیست! در سال ۵۰ یا ۵۱ بود که در حرم حضرت رضا علیه‌السلام در جمع هیئت بنی الزهرای قم با جمعیت کثیری مقابل پنجره فولاد برای اولین بار خطبه حضرت سجاد علیه‌السلام را با شعر و متن عربی و ترجمه – که حدود یک ساعت طول کشید – خواندم و اذان خطبه را هم آقای حاج علی خورشیدی عزیز گفتند که مورد استقبال خوبی قرار گرفت و هم برای خودم و هم مستمعین تازگی داشت. خاطره این مجلس را فراموش نمی‌کنم.
نظرتان در مورد استفاده از خاطرات شهدا در روضه‌خوانی و مداحی حماسی نظیر مداحی آقای میثم مطیعی در حرم حضرت امام رحمة‌الله‌علیه و در محضر رهبر انقلاب حفظه‌الله چیست؟
یاد و خاطره شهدا در مجالس در ادامه یافتن راه شهدا، بسیار مؤثر است. نظرم به مداحی جناب آقای مطیعی و دیگران درزمینهی روشنگری و تبیین خط امام و رهبری مثبت است و لازم می‌دانم که مداحان عزیز در مجالسشان در حد توان به این مقوله بپردازند مخصوصاً در مواجهه با هجمه‌های نااهلان به انقلابی که برایش هزاران خون پاک و مطهر ریخته شده است باید با سخن یا ترجیحاً شعر، از حریم انقلاب، شهدای انقلاب، جانبازان عزیز و خانواده‌های محترمشان دفاع کرد تا قوت قلبی برای عزیزان انقلابی‌مان باشد تا زمانی که انشاءالله پرچم این انقلاب با دست مبارک مقام معظم رهبری حفظه‌الله به دست مبارک بقیة‌الله الاعظم امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه قرار بگیرد.
رکن اصلی در هیئت، مداحی است یا سخنرانی و ازنظر شما چه نسبتی بین این دو برقرار است؟
در رابطه با سخنرانی و مداحی به نظرم فضای جلسه و هیئت تعیین کننده است. «تا یار که را خواهد و میلش به که باشد»؛ لکن من با جلسه بدون سخنران و منبری موافق نیستم و نقصی در این مسئله می‌بینم. سخنران و مداح توأمان باهم باید کار کنند تا بصیرت مستمع و دانستن معارف مکتب تشیع بیشتر موردتوجه قرار بگیرد.
برای رشد و ارتقای مقوله مداحی در کشور چه پیشنهاد‌ها و توصیه‌هایی دارید؟
برای رشد و ارتقای مداحی باید به گذشتگان و پیشکسوتان رجوع کرد و همچنین بیانات ارزشمند مقام معظم رهبری حفظه‌الله را با مادحین که در این سال‌های متمادی داشتند، مرور نمود و جامعه عمل پوشاند تا بسیاری از مشکلات و معضلات در این زمینه حل شود؛ چراکه هرسال فرمایشات ایشان بروزتر و برای حل مشکلات راهگشاتر است. این وظیفه‌ی حقیر و همه مداحان عزیز است.
