دکترین ایران در تقویت روابط با دوستان عباس حاجی نجاری

دکترین ایران در تقویت روابط با دوستان | عباس حاجی نجاری

خانه / اختصاصی هیأت / دکترین ایران در تقویت روابط با دوستان | عباس حاجی نجاری

دکترین ایران در تقویت روابط با دوستان | عباس حاجی نجاری

چکیده

صف‌بندی استکبار جهانی علیه مردم ایران در سال‌های  اخیر  با بهره‌گیری از همه ظرفیت‌های ممکن و مقاومت مردم ایران در برابر آن را باید یکی از مهم‌ترین فرازهای تاریخ معاصر قلمداد کرد . با پیروزی ترامپ در انتخابات  آمریکا در نوامبر ۲۰۱۶ (آبان ۱۳۹۵) ،گردانندگان کاخ سفید با برداشت سوء از نتیجه مذاکرات هسته‌ای که در دوران اوباما منعقدشده بود، با این تصور که با تشدید تحریم‌های اقتصادی قادر خواهند بود ضمن شکست اراده مقاومت مردم ایران، زمینه فروپاشی نظام اسلامی از درون را فراهم کنند، اجرای راهبرد فشار حداکثری علیه مردم ایران را در دستور کار قراردادند. راهبردی که با همکاری اروپایی‌ها و سکوت و نظاره نهادهای بین‌المللی به‌گونه‌ای طراحی‌شده بود که مردم ایران، حتی نان برای خوردن نداشته باشند.

در طی ماه‌های  اخیر اگرچه ایستادگی و مقاومت مردم ایران ،دشمنان نظام اسلامی را ناکام گذاشته است، اما عدم بهره‌گیری مناسب از ظرفیت‌های نظام و فرصت‌های ایران در تعامل با دوستان و کشورهای منطقه از یکسو و شرطی‌سازی کشور به برجام و امیدواری دولت به تعامل با غرب، سبب اثرگذاری بیشتر تحریم‌ها و تحمیل سختی‌های بیشتر بر مردم صبور و مقاوم گردیده است.و این در حالی است که طی سال‌های اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها بر دکترین  تقویت روابط اقتصادی با همسایگان و برقراری روابط متوازن با کشورهای شرقی نظیر چین و روسیه به‌عنوان فرصتی برای تأمین نیازها و صدور محصولات کشور و به‌تبع آن خنثی‌سازی راهبرد تحریم دشمنان تأکید نموده‌اند .

این روزها که عصبانیت دشمنان نظام از آغاز گام جدی و البته دیرهنگام دولت دوازدهم در تنظیم سند توافق 25 ساله ایران و چین و همچنین تمدید توافقنامه همکاری‌های راهبردی ایران و روسیه، به اوج خود رسیده است،اهمیت این تعاملات بیش‌ازپیش آشکارشده است، موضوعی که مقاله حاضر به بررسی ابعاد آن اختصاص‌یافته است

دکترین ایران در تقویت روابط با دوستان
دکترین ایران در تقویت روابط با دوستان

مقدمه:

رهبر معظم انقلاب اسلامی  امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) در بیاناتشان به مناسبت عید سعید قربان با اشاره به ظرفیت‌های داخلی برای مقابله با تحریم‌ها  و تأکید براین که باید  جوان‌های خودمان را وارد میدان کنیم و ارکان اقتصاد مقاومتی ؛یعنی درون‌زایی و برون‌گرایی را دنبال کنیم، یادآور شدند:       «ما هم امکاناتی در درون داریم، هم امکانات بین‌الملل داریم. ما هم می‌توانیم در داخل تولید کنیم و امکانات فراوان گوناگونِ علمی، اقتصادی و غیره بجوشد از داخل، هم می‌توانیم در عرصه‌ی جهان، عرصه‌ی بین‌الملل [فعّالیّت کنیم.] ما دوستان خوبی داریم، با این دوستان می‌توانیم کارکنیم. تلاش لازم دارد، مجاهدت لازم دارد. در اقتصاد مقاومتی، درون‌زایی هم هست، برون‌گرایی هم هست و ما در هر دو مورد امکانات فراوانی داریم که می‌توانیم آنها را انجام بدهیم.»

اوایل تیرماه امسال  وقتی در خبر کوتاهی اعلام شد که پیش‌نویس نهایی سند «برنامه ۲۵ ساله همکاری‌های جامع ایران و چین» به تصویب هیئت دولت جمهوری اسلامی ایران رسیده و وزارت امور خارجه مأمور انجام اقدامات نهایی برای امضای این سند با طرف چینی شده است، موج سنگین مخالفت رسانه‌های وابسته به آمریکا و انگلیس علیه این سند آغاز و با خبررسانی‌های کذب نظیر اینکه این توافق در پی واگذاری جزیره کیش و دیگر جزایری جنوبی کشور به چین است  و یا برخی در داخل آن را  مترادف با عهدنامه ترکمن چای دانسته که این موضع نیز خوراک تبلیغاتی خوبی را برای رسانه‌های بیگانه فراهم کرد، تلاش غربی‌ها برای متوقف کردن روند توافق روی آن سند تا به آنجا رسید که اواخر تیرماه  این رسانه‌ها در یک فراخوان گسترده تلاش کردند تا  با تحریک مردم و کشاندن آن به خیابان‌ها کشور را به آشوب بکشانند که البته مردم آنها را ناکام گذاشتند

آنچه در  هفته‌های اخیر در عرصه دیپلماسی کشور در تنظیم سند توافق 25 ساله بین ایران و چین و یا تمدید توافقنامه راهبردی میان ایران و روسیه و یا توافقنامه دفاعی میان ایران و سوریه اتفاق افتاد عرصه جدیدی را در جهان پیش روی نظام اسلامی گشود و بسیاری از رسانه‌ها کارشناسان اذعان کردند که این توافقات  تأثیر مهمی در شکست راهبرد فشار حداکثری آمریکا خواهد داشت، اما در نقطه مقابل دشمنان نظام اسلامی آنها را برنتافتند؛ صهیونیست‌ها آن را مهم‌ترین تهدید برای خود قلمداد کردند ، «مایکل مورل» قائم‌مقام سابق سیا  اعلام کرد که این توافق باعث پیروزی ایران و چین و شکست آمریکا خواهد شد و این نتیجه سیاست ما درباره ایران است.

نشریه آمریکایی فوربس در گزارشی تحلیلی به توافق ۲۵ ساله ایران و چین اشاره کرد و می‌نویسد:توافق ایران و چین، بیش‌ازپیش موقعیت آمریکا را در غرب آسیا تضعیف خواهد کرد. این توافق برای ایالات‌متحده که پیش‌ازاین از توافق هسته‌ای با ایران (برجام) خارج‌شده و سازمان بهداشت جهانی را ترک کرده است، یک گام دیگر برای عقب‌گرد از نظام بین‌المللی محسوب می‌شود.این نشریه آمریکایی با اعلام اینکه برای اولین بار از زمان جنگ جهانی دوم است که نقش رهبری آمریکا در سطح جهانی در حال کوچک‌تر شدن است تأکید کرد رویه‌های بین‌المللی در سال‌های گذشته به‌گونه‌ای تغییر کرده است که به ضرر آمریکا و به سود چین بوده است.

اما واکنش وزیر خارجه آمریکا در مصاحبه با فاکس نیوز از همه مهم‌تر بود که مدعی شد توافق ایران و چین تهدیدی برای خاورمیانه است ، این واکنش‌ها اهمیت این توافق در برهم زدن نظم و خواست آمریکائی‌ها برای تسلط بر منطقه غرب آسیا را، آشکار  می‌کند.

ویژگی توافقات

پیشینه سند توافق 25 ساله ایران و چین به بهمن‌ماه سال  94 و سفر «شی جین پنگ» رئیس‌جمهور چین به ایران بازمی‌گردد. در جریان این سفر بیانیه‌ای مشترک میان دو کشور تنظیم و منتشر شد که دربند ششم آن آمده است «نظر به اراده راسخ طرفین برای توسعه روابط دو کشور و با توجه به مکمل بودن ظرفیت‌های اقتصادی و همچنین وجود زمینه‌های مختلف همکاری در عرصه‌های انرژی، زیرساختی، صنعتی، فناوری و دیگر زمینه‌های مشترک، دو طرف توافق می‌کنند رایزنی‌ها و مذاکرات لازم برای انعقاد قرارداد همکاری‌های جامع 25 ساله را در دستور کار قرار دهند».از آن مهم‌تر این‌که «شی جین پنگ» موضوع همکاری‌های 25 ساله را در دیدار با رهبر انقلاب نیز مطرح کرد که ایشان هم ضمن تائید فرمودند: «توافق رؤسای جمهوری ایران و چین برای یک روابط استراتژیک ۲۵ ساله، کاملاً درست و حکمت‌آمیز است».

در شهریور 98 در سفر آقای ظریف به پکن ،پیش‌نویس ایران به‌طرف چینی داده شد که آنجا هم وزیر خارجه کشورمان در یک توئیت ،خبر تقدیم پیش‌نویس این سند به چین را اعلام کرد. از شهریور 98 طرف چینی روی متن ایران کارکرد تا فروردین امسال که چینی‌ها پیشنهادهایشان را به ایران ارائه کردند و اول تیرماه درنهایت پیش‌نویس اولیه دو کشور به تصویب دولت رسید .

این سند با عنوان رسمی «برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین » ثبت‌شده و حوزه‌های سیاسی، امنیتی، دفاعی، فرهنگی، کشاورزی، اقتصادی، علمی، جهانگردی، نفت و انرژی، زیرساخت‌های مخابراتی و فناوری ارتباطات، تجارت، بهداشت و سلامت و … را شامل می‌شود. در برخی از بندها صحبت از تسهیل سرمایه‌گذاری و فاینانس است و برخی از بندها از حمایت‌های متقابل سیاسی در مجامع بین‌المللی می‌گوید. در حوزه نظامی و دفاعی موضوعاتی همچون آموزش، انتقال فناوری‌های دفاعی، مبارزه با تروریسم و رزمایش مشترک آمده است. از نکات بسیار مهم این سند می‌توان به توافق بر سر تجارت با ارزهای ملی یادکرد. همچنین در این سند بارها به طرح بزرگ چین به نام «یک کمربند- یک‌راه» (طرحی بر بستر مسیر جاده ابریشم) اشاره‌شده و این‌که ایران می‌تواند ضمن مشارکت فعال در این طرح جهانی،  از فواید اقتصادی و صندوق اعطای وام این طرح نیز بهره‌مند شود. بر اساس این مدارک چین واردکننده ثابت نفت از ایران خواهد بود و ایران نیز باید نگرانی‌های چین برای بازگشت سرمایه‌گذاری خود را برطرف کند. ارتقای همکاری‌های بانکی ، مالی و بیمه‌ای و گشایش شعبات بانک‌های ایران و تأسیس بانک مشترک ایران و چین به‌ویژه ایجاد پیام‌رسان ملی میان دو کشور به‌جای سوئیفت نیز مطرح‌شده است. کمک به ساخت خط آهن در نقاط مختلف کشور، افزایش صادرات فراورده‌های نفتی به چین، کمک و سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت‌های انرژی فسیلی، سرمایه‌گذاری در تقویت کریدورهای راهبردی که از ایران می‌گذرند، سرمایه‌گذاری برای توسعه تولید و صادرات انرژی از ایران به کشورهای منطقه ، مشارکت در توسعه همه‌جانبه سواحل مکران، کمک به ایران برای ایجاد نسل5 اینترنت و تقویت شبکه ملی اطلاعات، سرمایه‌گذاری برای تولید انرژی‌های پاک در مناطق کویری ایران،کمک به توسعه صنعت صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان و سرمایه‌گذاری در تأمین واگن مترو و ساخت خطوط مترو در شهرهای بزرگ و شهرهای جدید ایران ازجمله بخش‌های مهم سند است. آن‌طور که در این گزارش آمده است، سرمایه‌گذاری چین در ایران بالغ‌بر ۴۰۰ میلیارد دلار در ۲۵ سال خواهد بود.

در موردتوافق ایران و روسیه نیز محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه که در 31 تیرماه  به مسکو رفته بود ،یادآور شد که  تمدید توافق ۲۰ ساله میان ایران و روسیه در دستور کار دستگاه دیپلماسی ایران قرارگرفته است. سند راهبردی تهران و مسکو  در حوزه‌های مختلف مانند حفاری نفتی در حوزه نفت و گاز، ساخت هواپیما‌های مختلف نظامی و مسافربری و تقویت روابط اقتصادی را شامل می‌شود

توافق‌نامه سوم توافق  جامع همکاری نظامی ایران و سوریه بود که در جریان سفر ماه گذشته  سرلشکر محمدباقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح کشورمان  به سوریه بین دو کشور به‌منظور گسترش همکاری نظامی و امنیتی امضا شد، این  توافق عرصه‌های مختلف  فعالیت نیروهای مسلح ایران و سوریه و ادامه هماهنگی‌های را شامل می‌شود. سرلشکر باقری  در این زمینه  تصریح کرد که توافق امضاشده میان دو کشور اراده و تصمیم ما در همکاری مشترک برای مواجهه با فشارهای آمریکا را تقویت کرده و ایران اقدام به تقویت سامانه‌های پدافندی موشکی سوریه در چارچوب تقویت روابط نظامی بین دو کشور خواهد کرد. پیش‌ازاین در جریان سفر معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر خارجه به سوریه، توافقاتی درزمینه گسترش فعالیت‌های اقتصادی میان دو کشور صورت گرفته بود

رأی الیوم روزنامه فرا منطقه‌ای درزمینه توافق ایران و سوریه  می‌نویسد : توافق نظامی- سیاسی جدید ایران و روسیه، قواعد بازی در حریم هوایی سوریه را بر ضد خواست رژیم صهیونیستی و آمریکا تغییر می‌دهد. منابع آگاه می‌گویند مهم‌ترین موضوع این قرارداد، مجهز شدن سوریه به پدافند هوایی «باور 273» و «سوم خرداد» است. این موضوع بدین معناست که طرفین سوری و ایرانی تصمیم گرفتند قواعد بازی را در حریم هوایی سوریه تغییر دهند و با حملات هوایی مکرر رژیم صهیونیستی به خاک سوریه مقابله خواهند کرد.منابع مذکور تأکیددارند که هدف دمشق و تهران بسیار فراتر از مقابله با حملات هوایی صهیونیست‌ها است.

ضرورت‌ها در  تنظیم توافقات

الف: اهمیت تجارت خارجی

تجارت خارجي  به‌عنوان يكي از  بسترهای بهره‌گیری کشورها از مزیت‌های اقتصادی یکدیگر  در تأمین نیازها و صادرات محصولات تولیدی و زمینه‌ای برای ايجاد و تحكيم روابط مطلوب در مناسبات بین‌المللی ، يكي از متغیرهای مهم و تأثیرگذار اقتصادی در عرصه سياست خارجي تلقي می‌شود. ازاین‌رو، كشورها تلاش می‌کنند تا با اتخاذ سیاست‌های معقول و سنجيده در تجارت خارجي نه‌تنها با گسترش روابط بین‌الملل موجبات كاهش تهديدهاي خارجي و افزايش امنيت ملي خود را فراهم كنند، بلكه با تعيين سطح بهینه‌ای از واردات و صادرات،نسبت به تنظيم تراز بازرگاني و برخورداري از درآمدهاي ارزي و بازارهاي جهاني در مسير توسعه‌یافتگی، بیش‌ازپیش گام بردارند. در اين راستا آگاهي از نيازهاي واقعي و توانایی‌های داخلي ونيز شناخت مزیت‌های نسبي از شروط لازم  در شکل‌گیری تجارت خارجي و كارآمدي ديپلماسي اقتصادي خواهد بود

ب: مقابله با تحریم‌ها

جمهوري اسلامي ايران يكي از كشورهايي است كه طي چند دهه گذشته مورد آماج تحریم‌های گسترده غرب قرارگرفته است. ديپلماسي اقتصادي روشي است كه ايران می‌تواند از آن به‌عنوان راهبردي براي شكست يا كاهش تأثير تحريم استفاده كند. ايران با به‌کارگیری ديپلماسي اقتصادي قدرتمند می‌تواند با كشورهاي منطقه خاورميانه و آسيا وارد مبادلات تجاري سودمندي شود كه اثر تحریم‌های اقتصادي آمريكا و اروپا كاهش داده شود. اين روابط تجاري می‌تواند در حوزه‌های مختلفي همچون توسعه صنعت گردشگري و منابع انرژي مشترك صورت گيرد.

ج: تأثیر توان اقتصادی در افزایش قدرت و امنیت کشور

امروزه شاخص‌های قدرت و نيز مصاديق امنيت بسيار متكثر شده است. در بين اين مصاديق، می‌توان ادعا كرد كه كشور يا دولتي كه به توان قدرت اقتصادي دست نیافته و به اقتصاد خود بها ندهد در هر دو محيط داخلي و خارجي با ضعف و شكنندگي مواجه می‌شود. نائل شدن به اين هدف در عین تمرکز و تقویت اقتصاد ملی ، درگرو بهره‌گیری مناسب از فنون ديپلماسي براي افزايش فرصت‌ها درزمینه هاي مختلفي همچون جذب سرمايه خارجي، دسترسي به بازارهاي جهاني و حفظ منافع ملي در برابر چالش‌هایی است كه در اقتصاد جهاني براي كشورها وجود دارد. از طرفی تعامل كشورها با ساختارهاي اقتصاد جهاني به‌عنوان یکی از مؤلفه قدرت به‌حساب می‌آید بنابراين كشورها می‌توانند با بهره‌گیری بيشتر از ديپلماسي اقتصادي قدرت چانه‌زنی خود را در مبادلات تجاري افزايش داده و بر قدرت ملي خويش بيفزايند.

د:تقویت موقعیت منطقه‌ای ایران

 تقویت همکاری‌های منطقه‌ای یکی از فرصت‌های کشورها در افزایش تعاملات اقتصادی کم‌هزینه  و کاهش چالش‌ها با همسایگان است. الزام اصلي موفقيت در منطقه‌گرایی نيز تقويت توان اقتصادي و توسعه چندجانبه گرايي است. مشاركت فعال در تحرك سرمايه، جذب فناوري و توسعه همکاری‌های تجاري درون مناطق درگرو اهتمام ايران به ديپلماسي اقتصادي به‌ویژه در منطقه است . محيط منطقه غرب آسیا  باوجود سطح بالای  تعارض آن، داراي ظرفیت‌های گسترده اقتصادي براي كمك به رشد و توسعه بيشتر كشور و نيز كاهش سطوح تنش در محيط پيراموني ايران است.

و:تقویت قدرت مانور ایران در تحولات جهانی

در تعاملات میان قدرت‌های جهانی که از قرن گذشته تاکنون زمینه‌ساز بسیاری از تحولات جهانی گردیده ، توافق بین ایران با دوستان  به تهران یک فرصت می‌دهد که توجه  دیگر  قدرت‌ها و کشورهای منطقه را به  خود جلب کند. با عمل به این راهبرد، ایران می‌تواند خود را به‌عنوان یک نیروی توازن بخش ، نقش خود را در تعامل با دیگر قدرت‌ها و کشورهای منطقه  به تصویر بکشد.

ز:فرصت کاهش فشار نهادهای بین‌المللی  

ایران برای مقابله با فشارهای آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل متحد  می‌تواند از ظرفیت روسیه و چین استفاده کند. همراهی این دو کشور با ایران در مخالفت با قطعنامه پیشنهادی آمریکا در زمینه جلوگیری از لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران و مخالفت  با پیش‌نویس قطعنامه علیه ایران که تحت رهبری اروپایی‌ها در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تهیه‌شده بود، در خنثی شدن تلاش آمریکا و اروپا برای بهره‌گیری از ظرفیت نهادهای بین‌المللی علیه ایران نقش به سزایی دارد. درعین‌حال، ایران تلاش کرده است موقعیت خود در «سازمان همکاری شانگهای» به‌عنوان عضو ناظر تغییر دهد و به عضویت کامل این سازمان درآید. بدیهی است این امر مستلزم تائید چین است.

ح:جبران اشتباه اعتماد به غرب

توافقات اخیر اگرچه دیرهنگام، اما نشان داد که اشتباه دولت‌مردان کنونی در نگاه به غرب در طی سال‌های اخیر علاوه بر شرطی و وابسته کردن کشور به غرب، فرصت‌های ذی‌قیمتی را از کشور گرفته و سبب اثرگذاری بیشتر راهبرد فشار حداکثری دشمن شده است و اگر همان زمان که  «شی جین پنگ» در سفر سال 94 خود به ایران که موضوع همکاری‌های 25 ساله را در دیدار با رهبر انقلاب نیز مطرح کرد که ایشان هم ضمن تائید فرمودند: «توافق رؤسای جمهوری ایران و چین برای یک روابط استراتژیک ۲۵ ساله، کاملاً درست و حکمت‌آمیز است»،این امر با سرعت وقت پیگری می‌شد طبعاً اکنون شرایط اقتصادی کشور به‌گونه‌ای دیگر بود

فرصت‌های توافقات

1-مهم‌ترین هدف آمریکا از تحریم و فشار علیه ایران که رسماً اعلام کردند که تا آنجا پیش می‌روند که مردم ایران نان برای خوردن نداشته باشند، تشدید محاصره اقتصادی و به‌زانو درآوردن مردم ایران بود و این در حالی است که نگاه دولتمردان ما به غرب وبی توجهی به فرصت‌ها و ظرفیت‌های دیگر کشورها ،سبب اثرگذاری فشار حداکثری آمریکا و تضعیف زیرساخت‌های اقتصادی کشور شد. این روزها که اوج عصبانیت آمریکائی‌ها از توافقات اخیر ایران آشکارشده است،اشتباه سیاست دل بستن دولت‌های یازدهم و دوازدهم به غرب، روزبه‌روز آشکارتر می‌شود.

2-روابط ایران و چین پیشاهنگ سیاست خارجی قرن بیست و یکم آسیاست. تحقیقات و پژوهش‌هایی که انجام‌شده است، نشان می‌دهند در سال‌های آتی بیش از ۸۰ درصد تبادلات تجاری جهان میان شرق و غرب آسیا رخ خواهد داد و این سند همکاری مکمل روابط این موضوع است. واقعیتی اجتناب‌ناپذیر که وجود دارد، این است که دنیای غرب به‌ویژه آمریکا ازنظر اقتصادی و سیاسی رو به افول هستند. تولید ناخالص آمریکا در جهان از ۵۰ درصد جهان در سال ۱۹۵۰ به یک‌هفتم جهان کاهش‌یافته است.

3-در هفته‌های اخیر  هیئت‌هایی از آمریکا و اروپا به پایتخت‌های یکدیگر سفر کردند تا جلوی توافق راهبردی ایران و چین را بگیرند. تهران و پکن در این توافق منافع خود را در نظر می‌گیرند و بر همین اساس عمل می‌کنند. پیشینه تاریخی نیز اثبات می‌کند که رابطه ایران و چین هیچ‌گاه چالشی نبوده و دو کشور ایده  «جاده ابریشم» را دنبال می‌کردند که دستاوردهای شرق را به غرب انتقال می‌داده است.

4- وجود منابع غنی نفت و گاز نقطه قوتی برای ایران در این توافقات دوستانه است. چین نفت ندارد و برای تداوم توسعه اقتصادی و تولیداتش به‌شدت به آن وابستگی دارد. این در حالی ست که اکثر منابع نفتی جهان زیر تسلط آمریکاست و مسئولان چینی به دنبال یک منبع قابل‌اتکای درازمدت و دارای ثبات امنیتی برای خرید نفت باقیمت مناسب‌اند . با توجه به تحریم‌های شدید آمریکا و متحدان غربی‌اش علیه صادرات نفت ایران و ضربه شدیدی که به درآمدهای نفتی ما واردشده است  ، به نظر می‌رسد در صورت امضای قرارداد ۲۵ ساله با چین، ایران نیز  دیگر دغدغه فروخته شدن نفت تولیدی‌اش را نداشته باشد. ایران  طبق این قرارداد قرار است  از محل درآمد نفتی برای ایجاد صنایع زیربنایی و صنعتی خود استفاده می‌کند نه برای هزینه‌های جاری و…

 5-تحولات اقتصادی جهان نشان داده است که دیگر غرب محور اقتصاد و تکنولوژی جهانی نیست و شواهد و آمارهای موجود نشان می‌دهد که در  اقتصاد آینده جهان چین حرف اول را می‌زند.نکته‌ای که اخیراً خانم مرکل صدراعظم آلمان هم به آن اعتراف کرد چین باوجود داشتن اقتصاد ارشادی و کنترلی توسط دولت درزمینه شاخصه رشد اقتصادی و ثبات ملی، حتی در ایام کرونا موفق‌تر از سایر قدرت‌های اقتصادی  عمل کرده است.

6- برخی با  اشاره به شعار نه شرقی و نه غربی انقلاب اسلامی مدعی‌اند که این توافق‌ها برخلاف این شعار است و استقلال کشور را تهدید می‌کند  و این در حالی است که دیگر از شوروی سابق به‌عنوان قطب مارکسیسم، نشانی نیست و روسیه کنونی هم در پی سیاست‌های استعماری شوروی سابق نیست  و  چین هم هیچ‌گاه در طول تاریخ چشم به تمامیت ارضی ایران نداشته و همواره در جهت ایجاد روابط متوازن با ایران  بوده است؛ البته این گزاره به معنای  دل سوزی آنها برای مردم ایران  نیست بلکه منافعشان بر همکاری با ایران ایجاب می‌کند .

7- ایران محور قدرت در منطقه غرب آسیا است و اتفاقاً بخش عمده دشمنی‌های آمریکا علیه مردم ایران که بارها بر آن تأکید کرده‌اند ،از بین بردن این نفوذ است ،در این عرصه نیز چین و روسیه و حتی قدرت‌های اروپایی برای حفظ نفوذ و ارتباط خود با منطقه غرب آسیا نیازمند ایران هستند و این فرصتی برای ایران در تعاملات است

8- توافقات ایران با چین و روسیه  و دیگر قدرت‌های منطقه‌ای مبتنی بر ارزهای ملی ، می‌تواند سلطه دلار را برای همیشه از بین ببرد . چین به‌صورت جدی مترصد از بین بردن هژمونی دلار است و در پی آن است که در یک فرصت مناسب با قرار دادن طلا به‌عنوان پشتوانه پول ملی خود و تبدیل یوآن  به ارز اصلی تجارت بین‌المللی خود ، عملاً به سلطه دلار پایان دهد. اگرچه ممکن است در این مسیر تقابل آنها با آمریکائی‌ها تشدید شود ولی برای ایران فرصت ذی‌قیمتی است

9-فرهنگ متعالی اسلامی – ایرانی مردم ایران در برابر فرهنگ چین و یا روسیه که فاقد عمق و جذابیت هستند، برتر است و طبعاً آنها نمی‌توانند به لحاظ فرهنگی برای ایران تهدید قلمداد شوند

10- طی سال‌های پس از انقلاب به‌رغم تحریم‌های غرب، با تلاش دانشمندان ایران کشور به لحاظ علمی به پیشرفت‌های بالائی نائل‌آمده است، اما بدیهی است ایران از طریق این ارتباطات ضمن تکمیل یافته‌های علمی، می‌تواند در اصلاح فناوری‌های صنایع تولیدی و بعضاً قدیمی  خود استفاده کند

11-ایران و روسیه  و چین با تهدیدات مشترک و مشابه چند سطحی از قبیل تروریزم و افراط‌گرایی سلفی، جنگ نرم و انقلاب‌های رنگی مدل غربی  و …مواجه‌اند. همچنین تهدیدات ناشی از خطر تجزیه‌طلبی و سعی در ایجاد آشوب و ناامنی در این کشورها …از موارد مشابه دیگری است که آن‌ها را بیش‌ازپیش در مقابل غرب و در کنار یکدیگر قرار می‌دهد.

چالش‌ها

در کنار حملات و نقدهای نابجا علیه این توافقات؛ توافقات مذکور در عین  فرصت‌ها و نقاط قوت ممکن است ضعف‌ها  چالش‌هایی هم  داشته باشد که طبعاً درروند تصویب نهایی به آنها باید توجه شود:

1- تنظیم و انعقاد توافقات و تقویت تعاملات نباید به سرریز شدن کالاهای خارجی به بازار داخلی،خصوصاً کالاهایی که امکان تولید آن در داخل وجود دارد بیانجامد و روندی که در سال‌های اخیر در عرصه تقویت اقتصاد مقاومتی و جهش تولید شکل‌گرفته است را تضعیف کند

2-این توافقات طبعاً باید  فرآیند تصویب در  مراجع  قانونی خود طی کند و درروند آن ضمن توجه به مصالح ملی ،نباید به  اقتدار و استقلال ملی ایران خدشه‌ای وارد شود

3- با توجه به روند تحریم‌های خودساخته و ناجوانمردانه آمریکا علیه ایران، درروند تصویب توافقات باید تمهیدات لازم برای عدم همراهی طرفین با این تحریم‌ها اتخاذ شود.

4-با توجه به نگرانی‌هایی که طرف‌های روسی و چینی نسبت به نگاه به غرب دولت کنونی در ایران دارند ،مواضع دولتمردان نباید به‌گونه‌ای باشد که طرف مقابل نسبت به اهتمام ایران نسبت به آن دلسرد شده و این تصور ایجاد شود که دولت بنا دارد با تنظیم این توافق از آن به‌عنوان ابزاری برای تحریک و یا کوتاه آمدن  آمریکا و کشورهای اروپایی  استفاده کند.

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *