تاریخ شمسی 11 مهر 1366
تاریخ قمری 9 صفر 1408
تاریخ میلادی 3 اکتبر 1987
خلاصه روز:
- ادامه طرحريزي مانور و بررسي سازمان رزم عمليات در منطقه ماووت و چارهانديشي براي حل مشكلات موجود بر سر راه عمليات در اين منطقه در جلسه فرماندهان سپاه.
- در جلسه فرماندهان سپاه در قرارگاه شهيد بروجردي بانه درباره شناساييهاي انجام گرفته در منطقه دشتزور، حلبچه، سيدصادق و خورمال عراق و اجراي عمليات منظم و گسترده در اين منطقه بحث و بررسي شد.
- در جلسه فرماندهان و مسئولان مهندسي و پشتيباني نيروي زميني سپاه مشكلات مالي و پشتيباني عمليات در منطقه شمال مطرح گرديد و براي رفع آن مقرر شد طي نامهاي به آقاي هاشمي نيازها اعلام گردد.
- حمله هوايي عراق به تأسيسات نفتي آغاجاري و رامهرمز. گلولهباران آبادان و خرمشهر.
- حمله افراد سازمان مجاهدين خلق به يك گردان ارتش در جنوب قصرشيرين. ورود تعدادي از منافقين از خاك عراق به ارتفاعات بانه براي شناسايي و كسب اطلاعات.
- دستگيري 25 تن از اعضاي كومهله در مريوان در پي اجراي طرح ضربهزدن به هستههاي تشكيلاتي گروههاي ضدانقلاب.
- مبارزين كرد عراقي با حمله به شهر دگانه در استان اربيل 8 نيروي دشمن را اسير كردند و 4 تن را كشتند.
- اجراي مانور “آزادي جزيره” با هدف آمادگي و آموزش يگانهاي دريايي سپاهپاسداران در تأمين امنيت و دفاع از جزيره خارك و حوزههاي نفتي ايران در خليجفارس.
- منابع خبري غرب: نيروهاي ايران قصد داشتند به منطقه نفتي رأسالخفجي در سواحل عربستان حمله كنند. و آمادهباش نظامي عربستان و حركت سريع كشتي فرماندهي امريكايي “لاسال” به سمت شمال خليجفارس. بي.بي.سي: حدود 40 قايق تندرو و مسلح ايراني به سوي تأسيسات نفتي خفجي در حركت بودند.
- بازتاب تحولات امروز خليجفارس در رسانههاي غرب؛ بي.بي.سي هدف ايران را آزمون ميزان قاطعيت سعوديها در دفاع از خود عنوان كرد. گزارش كردزمن از حادثه خفجي.
- گزارش رويتر از قفل شدن رادار كشتي جنگي ايران روي يك كشتي امريكايي، هشدار كشتي امريكايي و برگشت كشتي ايران.
- اعزام كشتيها و مينروبهاي بيشتر به خليجفارس از طرف ايتاليا، فرانسه و ژاپن بهرغم خودداري ابتدايي آنان با همكاري نظامي با امريكا.
- پيشنهاد برخي از سران عرب به امريكا براي استفاده از بمبها نوتروني عليه ايران.
- عراق 25 فروند هواپيماي پيشرفته “سوخوي25” از شوروي دريافت كرد، ويژگي اين هواپيما حملههاي شديد و سريع عليه ستونهاي زرهي و گريز از آتش پدافند هوايي است. يونايتدپرس: عراق 300 هواپيما و ايران 70 هواپيماي جنگي در اختيار دارند.
- اختلاف نظر ايران و عراق در چگونگي اجراي قطعنامه598 از زبان محمدجواد لاريجاني.
- تسهيلات تركيه به عراق براي صدور نفت اين كشور به بازارهاي جهاني؛ گزارش راديو بي.بي.سي درباره موضع تركيه در قبال جنگ ايران و عراق.
- كاهش بازديد جهانگردان از ايران و سفر ايرانيان به خارج در سال 1365 بر اثر جنگ و تأثير آن بر صنعت توريسم كشور.(1)
تاریخ شمسی 11 مهر 1365
تاریخ قمری 28 محرم 1407
تاریخ میلادی 3 اکتبر 1986
خلاصه روز:
- پيشرفت كارهاي مقدماتي عمليات “فتح1” در صد كيلومتري عمق خاك عراق.
- اسيران دشمن: عراق در مواضع پدافندي شرق بصره از بشكههاي فوگاز استفاده ميكند.
- نفتكش مالزيايي “فرياينترپرايز” هدف حمله هواپيماهاي عراقي قرارگرفت و خساراتي جزئي ديد.
- با حمله پيشمرگان حزبالله كرد عراق در محور ديانا ـ مرگسور، گردان “واصط” عراق منهدم شد.
- ادامه درگيري بين كومهله و دمكرات.
- كمكهاي كارگران كارخانجات تهران به جبهه: 19 وانت، 17 موتورسيكلت، 20 حمام صحرايي و مقادير فراواني مواد غذايي و نيازهاي تداركاتي.
- والاستريت ژورنال: عراق مواضع جديد پدافندي و استحكامات فراواني در شرق بصره ايجاد كردهاست؛ در صورت شكست اين تدابير، عراق از سلاح شيميايي استفاده خواهد كرد.
- آقاي هاشميرفسنجاني: برخي از حاميان جدي صدام اطلاع دادهاند كه كمكهايشان را قطع كردهاند. ليبرالها كه در لباس دلسوزي حرف ميزنند و براي بچههاي حزباللهي كه شهيد ميشوند اشك تمساح ميريزند، دشمن حزباللهيها هستند. اينها همواره در مقابل كار انقلابي ميايستادند و با نهادهاي انقلابي مخالف بودند. در سازمانملل همه ميگويند جنگ را تعطيل كنيد. اگر جنگ تمام شد، چه كسي غرامت ما را ميدهد؟ آيا صدام به اشتباهش اعتراف ميكند؟ تنها راه رسيدن به اين اهداف، تداوم جنگ تا پيروزي نهايي است.
- جلسه فوقالعاده شوراي امنيت سازمانملل به پيشنهاد هفت كشور عضو اتحاديه عرب؛ در اين جلسه دكوئيار درباره لزوم صلح، اقدامهايي كه انجام داده، تمايل عراق به اجراي قطعنامه و شرايط ايران براي پذيرش صلح سخنراني كرد. دبيركل اتحاديه عرب و وزير خارجه مصر نيز طي سخناني ايران را عامل تداوم جنگ دانستند. آقاي ولايتي در بازگشت از نيويورك: “هر تصميمي درباره جنگ كه بر مبناي عدالت نباشد، براي ايران قابل پذيرش نيست.”بي.بي.سي: فعاليت تازه دولتهاي عرب نشان ميدهد كه ميخواهند توازن ديپلماتيك را به زيان ايران بر هم بزنند.
- ادامه اقدامات پنهاني امريكاييها براي ارتباط با ايران. گزارش يكي از دستاندركاران امريكايي اين ارتباط به رئيس شوراي امنيت ملي امريكا درباره درخواست طرف ايراني براي ملاقات.
- يك تاجر پاكستاني در امريكا به اتهام صدور قطعات الكترونيكي موشكهاي “هاوك” به ايران، دستگير شد. در صورت اثبات جرم، مجرم به 10 سال زندان و يك ميليون دلار جريمه محكوم ميشود.(2)
تاریخ شمسی 11 مهر 1363
تاریخ قمری 7 محرم 1405
تاریخ میلادی 3 اکتبر 1984
خلاصه روز:
- تحركات و اقدامات دشمن: نقل و انتقال در بغداد و بصره، گلوله باران شديد گيلان غرب و مناطق كوه گچ و كوه تونل و حوالي روستاي چنگوله؛ فرود ١٠ فروند هليكوپتر در شمال جزيره مجنون و احتمال پياده كردن نيرو.
- مقدمات عمليات ميمك: ابلاغ كسب آمادگي ظرف ده روز به يگان عملكننده در شيار نيخزر در عمليات آتي ميمك؛ تحويل شناسايي منطقه از تيپ امام رضا به تيپ نبي اكرم؛ گلايه فرمانده تيپ نبي اكرم از عدم تحويل مناسب شناساييها و راهكارها توسط لشكر نصر.
- پراكنده ايذايي ضدانقلاب در مناطق كردنشين از جمله در پاوه، سردشت (كه اكراد محارب همراه با منافقين اقدام به اجراي كمين كردند)، سقز، مريوان، اروميه؛ تهديد اهالي يك روستاي اروميه توسط راديو كردستان ايراني مبنيبر قتل عام اهالي و حتي بچههاي اين روستا در صورت كنار نگذاشتن اسلحههاي دولتي؛ تهديد اسيدپاشي به صورت خواهران مذهبي و با حجاب اسلامي يك دبيرستان و يك راهنمايي دخترانه در مهاباد.
- فهرستي از تسليم شدگان عناصر ضدانقلاب در طي روزهاي اخير
- گزارش ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران از تشكيل گرداني بنام خفيفه در ارتش عراق
- اقدام تبليغاتي عراق در كشورهاي اسلامي كه شيعيان زيادي دارند در آستانه فرا رسيدن ايام تاسوعا و عاشورا: اعلام پذيرش و ارائه تسهيلات براي زيارت قبور متبركه كربلا و نجف حتي براي ايرانيان
- گزارش سفر خبرنگار روزنامه كوريره دلاسرا به جبهههاي جنگ در ايران؛ اين گزارش عمدتاً به بازديد از خرمشهر ويران شده مي پردازد و در آن از ارتش شاهنشاهي به نيكي و با افسوس ياد ميكند.
- خبر روزنامه مليت تركيه دربارهی پيشنهاد ايجاد نيروي حافظ صلح اسلامي در جنگ ايران و عراق
- مذاكرات فشرده وزراي خارجه دولتهاي هفتگانه انتخابي اتحاديه عرب با دبيركل سازمان ملل در خصوص جنگ ايران و عراق
- سفر چين در كويت: تمام گزارشهاي رسانههاي جمعي غرب و دائر بر اينكه جمهوري خلق چين به دو كشور در حال جنگ اسلحه مي دهد، چيزي بجز شايعه و گزارشهاي دروغ نيست
- صدور بيانيه تعدادي از سازمانها و اتحاديه هاي سنديكايي عربي و سازمانهاي دانشجويي و جوانان عرب مقيم دشمن عليه رژيم صدام
- آغاز كار احداث يك خط لوله كه حوزه هاي نفتي عراق را به بندر ينبع عربستان سعودي در درياي سرخ متصل مي كند، توسط يك كنسرسيوم فرانسوي – ايتاليايي؛ كه با تكميل نخستين مرحله از اين پروژه، عراق خواهد توانست روزانه ٥٠٠ هزار بشكه نفت صادر كند
- گزارش راديو لندن از اغتشاش در بازارهاي جهاني نفت
- پيام رئيس مجلس شوراي اسلامي براي رؤساي مجالس ٢٢ كشور عضو جنبش عدم تعهد در خصوص طرح اخراج اسرائيل از سازمان ملل و نيز پيام ديگر وي در اين خصوص به رؤساي مجالس ٣٥ كشور جهان؛ درخواست وزير خارجه امريكا از وزراي خارجه عضو شوراي همكاري خليجفارس مبنيبر ندادن رأي مثبت به طرح ايران؛ اعلام موافقت كميته فرعي مجلس نمايندگان امريكا با انتقال سفارت امريكا از تل آويو به قدس اشغالي؛ سخنراني وزير خارجه اسرائيل در سالن تقريباً خالي مجمع عمومي سازمان ملل
- تكرار تأييدآميز گزارش يك روزنامه اسرائيلي مبنيبر شركت دو تن از مقامات ايراني در رأس سازمان جهاد اسلامي توسط راديو امريكا ٢٥٠ تفسير راديو اسرائيل از تجديد مناسبات كامل سياسي مصر و اردن(3)
تاریخ شمسی 11 مهر 1361
تاریخ قمری 15 ذیالحجه 1402
تاریخ میلادی 3 اکتبر 1982
خلاصه روز:
- تلاش مجدد رزمندگان برای تصرف کامل سلمانکشته به نتیجه نرسید و قسمتی از این ارتفاع در دست دشمن باقی ماند؛ گزارشهای راوی قرارگاه ظفر و راوی تیپ 31 عاشورا دربارهی دلایل عدم موفقیت نیروهای خودی.
- ناکامی ارتش عراق در پاتکهایش به منطقهی عملیاتی مسلم بن عقیل و تلفات سنگین نیروهای دشمن بر اثر مقاومت نیروهای خودی.
- اجرای پنجمین مرحلهی عملیات نفوذی حسنبن علی(ع) در منطقهی میمک و کشته و زخمی شدن 250نفر از افراد دشمن.
- بر اثر گلولهباران آبادان 6 نفر مجروح شدند و 3 منزل مسکونی آتش گرفت.
- عملیات مجاهدان مسلمان عراقی در محور کرکوک ـ بغداد؛ تقاضای پناهندگی 6 عراقی از جمهوری اسلامی؛ راهپیمایی دانشجویان مسلمان عراقی مقیم امریکا در مقابل کاخسفید علیه رژیم عراق.
- 68 حملهی افراد حزب دمکرات به یک خودرو جهاد سازندگی در غرب سلماس؛ برخورد 3 خودرو با مین در حوالی پسوه و مهاباد؛ پاکسازی ارتفاعات “سکو” در شمال سردشت؛ پاکسازی 4 روستا در محور صائیندژ ـ میاندوآب ـ بوکان؛ عملیات نیروهای پایگاه کورانا در غرب ارومیه علیه نیروهای حزب دمکرات؛ درخواست اماننامهی 3 تن از افراد وابسته به سازمانهای مسلح غیرقانونی از سپاه در شهرهای بانه و مهاباد.
- تیراندازی عناصر سازمان مجاهدین خلق در تهران به مراجعهکنندگان برای دریافت فرم طرح “مالک و مستأجر” و ساختمان سفارت لیبی؛ دستگیری محافظ سابق همسر رجوی در تهران؛ تیراندازی عناصر سازمان در اراک به سوی یک تیم ایست وبازرسی، 2 نفر از مهاجمان دستگیر شدند؛ یک شهید و یک زخمی براثر عملیات تروریستی سازمان در شهرهای اراک و اصفهان.
- اعدام یکی از فرماندهان عملیاتی سازمان مجاهدین خلق به جرم فعالیت مسلحانه و ترور 7 نفر از اعضای بسیج در قائمشهر.
- گزارش روزنامهی کیهان از آخرین اعزام نیروهای داوطلب مردمی به جبهههای جنگ
- فرمانده هوانیروز اصفهان از خودکفایی ایران در زمینهی تربیت کادر خلبانی انواع هلیکوپترهای شنوک و کبری خبر داد.
- گزارش روابط عمومی وزارت بازرگانی از آمار اقلامی که در اختیار ارگانهای مختلف برای بازسازی مناطق جنگزده قرار گرفته است.
- گزارش روزنامهی نیویورک تایمز از انفجار بمب در خیابان ناصر خسرو، این روزنامه این انفجار را در ادامهی بمبگذاریهای اخیر تهران ارزیابی کرد؛ خبر روزنامهی اطلاعات از پیام تسلیت رهبر لیبی به امام خمینی درپی بمبگذاری جمعه شب در تهران.
- دیدار مسئولان دانشجویان دانشکدهی افسری ارتش، سربازان یگانهای مختلف خطوط مقدم جبههها و بانوان و مددکاران دایرهی شهدای ارتش با امام خمینی، اشاره به ویژگیهای جمهوری اسلامی به عنوان مولودی جدید، اعلام صلحطلب بودن ایران و بر شمردن شرایط صلح عادلانه بین ایران و عراق و محاکمهی متجاوز و پرداخت غرامت به ایران به عنوان شرایط اصلی برقرار صلح مهمترین محورهای بیانات امام بود.
- پاسخ امام خمینی به پیامهای تبریک رؤسای جمهور الجزایر و اندونزی به مناسبت عید قربان و انتقاد از کوتاهی کشورهای اسلامی در برابر جنایتهای اسرائیل در لبنان.
- پیام رئیسجمهور به دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی و درخواست جلسهی فوقالعادهی سازمان کنفرانس اسلامی با توجه به حوادث لبنان.
- مصاحبهی اختصاصی روزنامهی جمهوری اسلامی با وزیر خارجه پس از پایان جلسه هیئت دولت دربارهی نتایج احتمالی جلسهی شورای امنیت و پیشنهاد رئیسجمهور دربارهی تشکیل کنفرانس سران کشورهای اسلامی.
- واکنش کشورهای عربی و اسلامی به پیروزی ایران در عملیات مسلم بن عقیل، تشکیل جلسهی فوقالعادهی دولت اردن برای بررسی اوضاع جنگ؛ تصمیم سودان برای ارسال اسلحه و اعزام سرباز به عراق؛ درخواست عربستان از ایران برای توقف جنگ؛ گفتار رادیو ریاض و تهدید ایران به رویاروشدن با کشورهای عربی؛ پیام سکوتوره به رؤسای جمهور ایران و عراق و درخواست توقف جنگ؛ روزنامهی کویتی القبس دفاع از عراق را وظیفهی ملی دانست.
- گفتوگوی عضو کمیتهی مردمی دفتر جماهیر لیبی با روزنامهی کیهان دربارهی دیدگاه این کشور درخصوص جنگ ایران و عراق.
- گزارش نشریهی کانادایی “کرسنت اینترنشنال” دربارهی کمکهای نظامی یوگسلاوی و مصر به عراق.
- گفتار رادیو باکو که در آن ضمن تقدیر از عملکرد ایران در سیاست جهانی و تحمیلی خواندن جنگ از جانب امریکا، ایران را دعوت به صلح و رفتار مسالمتآمیز با عراق میکند.
- اعتراض وزیران امور خارجهی سوریه، انگلیس، ایتالیا، لوزامبورگ و هلند درخصوص حملهی اسرائیل به لبنان و محکومیت آن در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل.(4)
تاریخ شمسی 11 مهر 1359
تاریخ قمری 23 ذیالقعده 1400
تاریخ میلادی 3 اکتبر 1980
خلاصه روز:
طي دوازدهمين روز، در پي شكست سختي كه روز يازدهم در خرمشهر به دشمن وارد شد، اين شهر زير شديدترين حجم آتش توپخانه و خمپاره قرارگرفت، ولي در زمين تحركي انجام نپذيرفت. آبادان در آرامش نسبي قرارداشت. در محور سوسنگرد، به دنبال عقبنشيني دشمن از سوسنگرد، بستان و هويزه، نيروهاي باقي مانده عراقي در تلاشند خود را به دبهردان برسانند. شوش و دزفول همچنان زير آتش توپخانه و بمبارانهاي دشمن قرار داشت. در منطقه مياني، نيروهاي خودي طي عملياتي در محور قصرشيرين، دشمن را عقب زده، خساراتي به آنها وارد كردند. در منطقه شمالي و كردستان عراقيها و ضدانقلاب دست به تحركاتي زدند.
در اين روز هواپيماهاي دشمن ضمن تجاوز به چندين منطقه كشور، تاسيسات اقتصادي و نقاط مسكوني چند شهر را بمباران كردند و خسارات جاني و مالي زيادي به بار آوردند. در جريان اين تجاوزات تعدادي از هواپيماهاي دشمن سرنگون گرديد. نيروي هوايي ارتش جمهورياسلامي امروز چند پادگان نظامي دشمن را بمباران كرد و يك فروند جنگنده خودي در اهواز سقوط كرد.
روزشمار سياسي 59/7/11
با گذشت 12 روز از جنگ، ايران به خاطر برخورد ناعادلانهی شورا همچنان از اعزام نماينده براي شركت در اجلاس شوراي امنيت خودداري ميكند و باهرگونه ميانجيگري مخالف است. از سوي ديگر، عراق كه از دستيابي به پيروزيهاي قابل توجه بازمانده، در پي كسب وجههی بينالمللي، همگام با مجامع جهاني و هيأتهاي صلح، خواستار خاتمه جنگ است. دولتهاي منطقه و حتي آمريكا و شوروي نيز از عراق براي پذيرش پيشنهاد آتشبس حمايت ميكنند. در كنار اين مسأله، افزايش حضور ناوگانهاي امريكا و ناتو در خليجفارس، از مهمترين اخبار جنگ در اين روز است.
شرح روز:
حملات و درگيريهاي زميني
جبهه جنوبي
گزارشها حاكي است كه خرمشهر از شب گذشته تا اواسط امروز (59/7/11)، زير آتش شديد دشمن قرار داشته است. در پي عقبنشيني روز گذشته دشمن آنها بيشتر در حوالي سرهانيه و پلنومستقر شدهاند. سپاه خوزستان در گزارش امروز خود آورده است: «شب گذشته خرمشهر مورد شديدترين حملات خمپاره و توپ دشمن بود. يك نفربر را مردم و پاسداران منهدم كردهاند. با توجه به تعداد زياد بيسيمهاي داخل آن به نظر ميرسد مقر فرماندهي دشمن بوده و پس از انهدام اين نفربر، توسط بيسيم به بقيه نيروها فرمان عقبنشيني داده و اظهار شده كه وضع وخيماست. در اثر اصابت خمپاره به محلي كه پاسداران موقتاً مستقر بودهاند، 7 برادر پاسدار شهيد شدند. تعدادي زيادي از مردم نيز شهيد و مجروح شدهاند. علاوه بر تانكهايي كه روز گذشته از دشمن منهدم شده، تانكهايي نيز سالم به دست نيروهاي خودي افتاده است. طبق آخرين اطلاعات دريافتي در اواخر شب، نيروهاي عراقي آن طرف پلنو هستند و هنوز خبري از آزادشدن پاسگاه پليس راه نرسيده است. خرمشهر طي چند روزگذشته فاقد يك فرمانده كاردان بوده است. اين شهر به آرپيجي 7، وانت و بيسيم احتياج دارد.»
شهرباني اهواز آخرين وضعيت خرمشهر را در ساعت 19/40 چنين اعلام ميكند: «درگيري درمنطقه خرمشهر ادامه دارد و نيروهاي خودي با ضرباتي كه به دشمن وارد كردهاند، آنان را تا پشت محوطه گمرك عقب راندهاند.»
وضعيت آبادان امروز به طوركلي آرام گزارش شده و از ساعت 18 اجراي آتش خمپاره روي اين شهر تشديد گرديده است.
در محور سوسنگرد با وجود شكست سخت نيروهاي دشمن و آزادي سوسنگرد و بستان، امروزعراقيها در اين محور دست به تحركاتي زدند كه دقيقاً مشخص نيست كه اينها باقيماندة نيروهاي دشمن هستند كه قصد فرار دارند يا دوباره درصدد پيشروياند. گزارش سپاه خوزستان حاكي است: «در پي عقبنشيني نيروهاي عراقي از سوسنگرد و بستان، نيروهاي زرهي باقيمانده قصد دارند خود را به جبهه دبهردان برسانند. طبق گزارشهاي تاييد شده بقيه نيروهاي عراقي به طرف جنوب حركت كردهاند و پس از عبور از رود كرخهكور، توسط 3 پل كه روي اين رودخانه زدهاند، از كنار روستاهاي سيار، احمدآباد و حمودي عبور كردهاند. حدود ساعت 7 شب بين مليحهو كوههبودهاند. آنها حركت خود را به سوي هردان ادامه ميدهند. احتمال دارد اوايل صبح فردا به دبهردان برسند. ميزان نيروهاي دشمن متفاوت گزارش شده و حاكي از 150 الي 300 تانك و خودرو است. فاصله عراقيها تا هردان 2 تا 3 كيلومتر تخمين زده ميشود. روحيه آنها بسيار ضعيف و روحيه نيروهاي خودي قوي است. همكاري تعدادي از اهالي خائن با نيروهاي دشمن قابل توجه است. 3 گزارش شنود بيسيمهاي عراق حاكي است كه نيروهاي دشمن كمبود نان دارند.
از طرف ديگر، شهرباني سوسنگرد طي گزارش عصر امروز اعلام كرد: «حدود 60 تانك دشمن از عصر روز جاري به سمت سوسنگرد در كرخه پيشروي ميكنند و در حال حاضر در 40 كيلومتري اهواز، در انتهاي رودخانه كرخه مشغول پل زدن هستند.»
اطلاعات سپاه اعلام كرد: «عراقيها از هويزه فرار كردهاند و تعدادي از تانكهايشان در گل گير كرده كه سرنشينان آنها اسير و به سوسنگرد آورده شدند. در جراحي و پاسگاههاي اشكان، هخامنش، كياندشت، و هويزه نيروهاي خودي مستقرند. همچنين نيروهاي خودي براي استقرار در سوبله به سوي اين محل در حركتاند.»
در محور شوش و دزفول، دشمن جاده شوش را با خمپاره ميكوبد و شهر شوش زير آتش توپهاي دشمن است. دزفول نيز مورد تهاجم توپخانه قرار دارد. در محور دزفول، نزديك زاغههاي مهمات پادگان كرخه، يك گردان نيروي دشمن مستقر است كه از آنجا تيپ زرهي را به توپ بسته است. پادگان كرخه براثر حملات شديد دشمن تخليه شده است و معدودي از نيروهاي خودي براي محافظت در آن مستقرند.
گزارش اطلاعات سپاه از دزفول و اطراف آن حاكي است: «تيپ زرهي 37 شيراز و تيپ 2 دزفول به كلي نابوده شده است. توپخانه اصفهان به خوبي اجراي آتش ميكند، ولي به علت نبودن تيپ زرهي و همچنين عدم فرماندهي و هماهنگي كاري از پيش نميبرد. روحيه مردم دزفول عالي است. شهر سنگربندي و به 24 ناحيه تقسيم شده و در هر ناحيه يك مسجد به عنوان مركز ناحيه انتخاب شده است كه اين نواحي تحت عنوان «بسيج مردم» زير نظر سپاه است. منطقه واقع در حدفاصل موسيان، پل كرخه و فكه از جمله 3 حوزه نفتي سميره، بيات و جمشيديه در اشغال دشمن است.
كليه پاسگاههاي مرزي بين موسيان و بستان به تصرف عراقيها در آمده و عينخوش، مركزفرماندهي نيروهاي دشمن در منطقه ميباشد. تپه استراتژيك عينخوش نيز در تصرف دشمن است.»
جبهه مياني و شمالي
ستاد عمليات غرب كشور اعلام كرد: «از ساعت 20/30 تا 22/30 روز 59/7/11، نيروهاي سپاه هوانيروز و ارتش در منطقه قصرشيرين يورش قهرمانانهاي به مواضع دشمن بردند كه در نتيجه آن بعثيها هفت كيلومتر عقب رانده شدند و 9 تانك آنها منهدم و 15 تن از نيروهايشان اسير شدند.» به گزارش سپاه غرب: «ستون تداركاتي سنندج در مراجعت از مريوان با تعداد زيادي از مهاجمين مواجه شد كه طي درگيري تلفاتي به دشمن وارد آمد. 10 نفر از برادران پاسدار و سرباز زخمي و شهيد شدند.»
در همين گزارش آمده است: «يك گردان تقويت شده و يك يگان سازمان يافته از متواريان، به فرماندهي شيخ عثمان خالد، اهل مريوان، با استعداد 600 نفر در منطقه مريوان، بايوه و باشماق، مقابل پنجوين مستقر شدهاند.»
حملات و درگيريهاي هوايي
خارك: در ساعت 6/30 دو ميگ عراقي به خارك حمله كردند كه يك فروند آنها توسط جنگندههاي خودي سرنگون شد. بوشهر: شب هنگام دو حمله هوايي به خارك و بوشهر صورت گرفت كه با مقابله آتشبارها، يك ميگ عراقي در آبهاي بوشهر سقوط كرد
اهواز: يك فانتوم خودي در منطقه اهواز سقوط كرد.
دزفول: ساعت 8/30، دو ميگ عراقي، به شهرك منتظري در جنوب دزفول حمله كردند كه بر اثرآن 14 نفر شهيد و مجروح شدند.
دزفول: به گزارش سپاه خوزستان، بعدازظهر امروز هواپيماهاي دشمن مناطق مسكوني را بمباران كردند كه بيش از 16 نفر شهيد و 50 نفر مجروح شدند.
انديمشك: ظهر امروز در اثر حمله هواپيماهاي دشمن، دهكده دو كوهه، در نزديكي انديمشك، به ويرانهاي تبديل شد و عده زيادي كشته و مجروح شدند و به ايستگاه راهآهن نيز آسيب رسيد.
خرمآباد: بعدازظهر امروز يك ميگ عراقي كه به منطقه خرمآباد تجاوز كرده بود، توسط آتشبارها سرنگون شد.
اسلامآباد: شب هنگام چهار ميگ عراقي به منطقه اسلامآباد غرب حمله كردند كه يك فروند آنها سرنگون شد.
تبريز: حدود ساعت 23 دو فروند هواپيماي توپولف كه توسط ميگهاي عراقي اسكورت ميشدند، نقاط مسكوني پايگاه هوايي تبريز و نقاط مسكوني شهر تبريز را بمباران كردند.
خلاصه اطلاعيههاي ستاد مشترك ارتش جمهورياسلامي ايران
اطلاعيه 118
…. نيروهاي فريبخورده صدام كافر امروز (جمعه 59/7/11) به تلاش مذبوحانهاي دست زدند و اكنون در جبههی جنوب، جنگ شديدي جريان دارد كه مردم مسلمان و غيور شهرهاي خرمشهر، آبادان، دزفول و اهواز با رشادت بينظير در كنار نيروهاي مسلح جمهورياسلامي به نبردي شجاعانه برخاستهاند…
اطلاعيه 120
… ساعت 4/37 بامداد (59/7/11)، يك ميگ عراقي در منطقه بوشهر توسط يك هواپيماي شكاري خودي سرنگون شد.
اطلاعيه 122
…. بعدازظهر روز جمعه (59/7/11)، چهار ميگ عراقي به دزفول حمله و مناطق مسكوني را بمباران كردند كه در اثر آن 15 نفر شهيد و 64 نفر مجروح شدند. دو ميگ عراقي توسط آتش توپخانه زمين به هواي ارتش منهدم شد و يك فروند ديگر توسط جنگندههاي نيروي هوايي سرنگون گرديد. ضمناً بعدازظهر امروز 3 ميگ عراقي در مناطق مرزي جنوب توسط رزمندگان ايراني سرنگون شدند.
اطلاعيه 124
.. دشمن مزدور… با اين كه ميبيند دلاوران ارتش اسلام از حمله به مناطق مسكوني و غيرنظامي آنها اجتناب ميكنند… باز به مناطق مسكوني و مردم بيدفاع حمله ميبرند در طي روز و شب 59/7/1 حملات هوايي ميگهاي عراقي به مردم بيدفاع تبريز، دزفول، خرمشهر، آبادان، مسجد سليمان و خرمآباد تلفاتي به بار آورده است…..
اطلاعيه 127
… دلاوران هوانيروز ارتش جمهورياسلامي در منطقه مهران با حمله به ستوني از نيروهاي دشمن، تلفات و ضايعات زير را به دشمن مزدور وارد كردند: انهدام يازده خودروي نظامي: دو قبضه توپ، تعدادي سنگر با سلاحهاي سنگين، يك تانكر سوخت، يك بولدوزر. ضمناً يك ساختمان مقر فرماندهي دشمن منهدم و تعداد زيادي از نيروهاي مزدور به هلاكت رسيدند. در پي اين حمله، ميگهاي عراقي وارد عمل شدند كه يك ميگ توسط آتشبارهاي ضدهوايي سقوط كرد.
اطلاعيه 129
…. در روز 59/7/11، يك گروه چريكي با انجام عمليات متهورانه تا عمق 20 كيلومتري مواضع عراق نفوذ كرد و در يك حملة شبانه تعدادي تانك و خودروي آنان را منهدم ساخته و بحمدا… سالم به پايگاه خود مراجعت كردند.
قسمتي از اطلاعيه 170
فعاليتهاي نيروي هوايي در مورخ 59/7/11:
ـ انهدام پايگاههاي قلعهديزه، چومان و رواندوز، پادگان دياناي عراق نيز بمباران و خساراتي به آن واردشد.
ـ سرنگوني 3 فروند هواپيماي متجاوز عراقي.
بازتاب حملات و درگيريها
راديو لندن: روزنامه تايمزمالي مينويسد: مقاصد عراق هنوز روشن نيست و عراق تا ديشب موفقيتي در تصرف هيچيك از شهرهاي خوزستان به دست نياورده و مخصوصاً موفق به گرفتن دو مركزمخابرات و خط لوله نفت در شهرهاي اهواز و دزفول نشده است.. بدون تصرف اين دو شهر يا حداقل قطع خطوط ارتباط آنها از ساير شهرها، موفقيت عراق براي انجام هر نوع مذاكره بسيار محدود خواهد شد… مقامات سياسي و ديپلماتها قبلاً فكر كرده بودند كه عراق موقتاً از شدت فعاليتهاي خود در جنگ كاسته تا به تقويت نيروهاي نظاميش براي حمله بعدي بپردازد. تصميم صدام در زمينه توقف جنگ و سعي در حفظ مناطق كوچكي كه به تصرف درآورده، يك عقبنشيني مهم سياسي محسوب ميگردد.
راديو امريكا: امروز ايران و عراق مدعي شدند كه در زد و خوردهاي دو طرف در خرمشهر پيروزيهايي نصيب آنها شده است. امّا هيچيك از گزارشهاي رسيده تائيد نشده است. خرمشهر در هفتة پيش مورد هجوم شديد نيروهاي عراقي قرار گرفت و راديو بغداد امروز گزارش كرد كه نيروهاي آن كشور شهر را تحت كنترل دارند، ولي بنا به گزارش خبرگزاري پارس به دنبال درگيريهاي شديد ديشب، نيروهاي عراقي ناچار به عقبنشيني شدهاند….
راديو لندن: تنها گزارش مستقلي كه دربارة موقعيت بندر خرمشهر رسيده، حاكي است كه نيروهاي عراق دست به نقل و انتقال تجهيزات سنگين زدهاند و خود را براي جنگ طولاني آماده ميكنند. دولت عراق اظهار داشته كه به اهداف اصلي خود در جنگ با ايران دست يافته و اكنون به تحكيم آنها خواهد پرداخت. به همين جهت روزانه تنها يك بيانيه نظامي منتشر خواهد گرديد.
خبرگزاري آسوشيتدپرس: به گزارش يك خبرنگار ژاپني، نيروهاي عراقي عصر جمعه (59/7/11)، در اثر ضربات نيروهاي ايران (در خرمشهر) با به جاي گذاشتن لاشه 17 تانك و خودروهاي زرهي، عقبنشيني كردند.
راديو كلن:…. با اطمينان ميتواند ادعا كرد كه نيروهاي عراق برخلاف ادعاهاي خود قادر به تسخير هيچيك از شهرهاي ايران نشده، با مقاومت سرسختانه نيروهاي زرهي ايران مواجه شدهاند. بامداد امروز سرفرماندهي ارتش عراق اعلام كرد كه خرمشهر را به تصرف كامل خود درآورده است، لكن بعدازظهر از سوي سربازان عراقي كه در جنگهاي خياباني شركت داشتهاند، تائيد گرديد كه خرمشهر بيش از چند ساعت دست نيروهاي عراقي نبوده، و مجدداً نيروهاي ايراني آن را تصرف كردهاند. طبق گزارش خبرگزاريهاي جهان، از ظهر امروز در صحنههاي جنگ موفقيت با ايرانيان بوده و نيروهاي زرهياش موفق شدهاند در بعضي نقاط ضربات سختي بر ارتش عراق وارد آورند.
خبرگزاري فرانسه 59/7/11: براساس گزارش روزنامه الثوره (ارگان حزب بعث عراق)، شهر مرزي مهران آزاد است و نيروهاي عراقي در خارج از اين شهر موضع گرفتهاند. اين روزنامه آزادي مهران را به وسيله نيروهاي ايراني يك شوخي دانسته است خبرنگار خبرگزاري فرانسه از قصرشيرين گزارش داد آرامش بر اين شهر كوچك مرزي ايران كه هفته گذشته به دست نيروهاي عراقي افتاد، حكمفرماست. مغازهها بسته و خيابانها خالي از سكنه است و سلاحهايي كه ايرانيان برجاي گذاردهاند، در گوشه و كنار شهر به چشم ميخورد. ايستگاه راديويي قصرشيرين كاملاً ويران شده است، زرهپوشهاي عراقي در خيابانها مستقرند و نظاميان عراقي در باغها و حياط خانهها اردو زدهاند.
راديو امريكا 59/7/11: كارشناسان امريكايي معتقدند كه هواپيماهاي ايراني توانستهاند به تهاجم خود ادامه دهند، زيرا دفاع هوايي عراق نتوانسته از عهدهی مأموريت خود برآيد. هواپيماي اف 4 نيروي هوايي ايران كه ساخت امريكاست، به طور كلي بر ميگ 23 عراق كه ساخت شوروي است، برتري دارد.
جمهورياسلامي ايران (اوضاع داخلي، مواضع و…)
رئيسجمهور: اين جنگ تحميلي البته قابل احتراز بود. طي ماههاي گذشته ما ميتوانستيم سياست صحيحي اتخاذ كنيم تا خيال اين نوع جنگها به ذهن دشمنان خطور نكند، امّا چنين نكرديم.اميدواريم اين درس عبرتي باشد.
گروهك جبهه التحرير اهواز؛ 15 تن از عوامل بعثي عراق در منطقه جنوب و اعضاي جبهه التحرير اهواز، كه كار رساندن اطلاعات نظامي براي عراق و هموار كردن اشغال بخشي از ايران را انجام ميدادند، در دادگاه انقلاب به اعدام محكوم شدند و حكم به اجرا درآمد.
تلاشهاي صلح سخنگوي سازمانملل: كورت والدهايم تلفني با بنيصدر مذاكراتي انجام داد و چگونگي مذاكرات را به آگاهي شوراي امنيت رسانيد… امكان شركت يك هيات ويژه دولت ايران در مذاكرات آيندهی شوراي امنيت، در گفتگوهاي تلفني والدهايم و بنيصدر بررسي شد.
كورت والدهايم پس از اين تماس گفت: درباره اعزام نماينده از ايران به شوراي امنيت هيچ پاسخ مشخصي دريافت نكرده است.
ضياءالحق، رئيس جمهوري پاكستان در سرراه خود از پاكستان به نيويورك، در لندن با تاچر و لردكارينگتون، وزير خارجهی بريتانيا گفتگو كرد. ادموند ماسكي گفت كه درخواست عراق براي برقراري آتشبس از روي صداقت بوده، و واكنشي نسبت به توصيههاي ضياءالحق است… اقدامات سياسي براي برقراري آتشبس ميان ايران و عراق به ابتكار كنفرانس اسلامي شروع شده، ولي اقدامات سازمانملل نيز در اين مورد با فعاليتهاي كنفرانس اسلامي تضادي نخواهد داشت.
سخنگوي رسمي دولت آلمان غربي: آلمانغربي از تمام امكانات خود براي تحقق آتشبس ميان ايران و عراق استفاده خواهد كرد.
وزير دفاع عربستان: ايران بهتر است مانند عراق به قعطنامه شوراي امنيت احترام بگذارد..چنانچه جنگ به كشورهاي كوچك عربي بكشد، عربستان ساكت نخواهد نشست.
نماينده ايران در سازمانملل: عراق قبل از هرچيز بايد به تجاوز خود خاتمه دهد. اين كشور بايد به مواضعي كه قبل از آغاز تجاوز داشت، عقبنشيني كند…. شوراي امنيت رفتار مناسبي با ايران نداشته است. اين شورا بايد تجاوز عراق را محكوم كرده، از آن كشور بخواهد تا سربازان خود را از خاك ايران بيرون ببرد.
روزنامه گاردين: امتناع پيشبيني شده ايران از پذيرفتن آتشبس سازمانملل متحد، صدام را در موقعيت سختي قرار داده است. اين موقعيت تا وقتي ايران به فعاليتهاي نظامي كه دور از انتظار عراق است ادامه دهد، سختتر و سختتر خواهد شد.
روزنامه رسمي حزب بعث عراق: رد آتشبس توسط ايران مبتنيبر اشتباه محاسبه بوده است.عراق هنوز قادر است صدمات شديدي به ايران وارد كند. عراق با اتخاذ تصميم در مورد يك آتشبس، بر وجهه بينالمللي خود افزوده است.
مواضع و اقدامات كشورها جيمي كارتر پيرامون سياست ايالات متحده در خليجفارس و منطقه گفت: ايالات متحده از هر وسيله ممكن براي باز نگاهداشتن تنگه هرمز استفاده خواهد كرد. او گفت كه آمريكا در بحران ايران و عراق دو هدف دارد. يكي اين كه دو كشور را وادار سازد پاي ميز مذاكره بنشينند و ديگري جلوگيري از دخالت روسيه در اين دو كشور… ما درصدد هستيم از هر حادثهاي كه باعث دخالت شوروي در ايران ياعراق شود، جلوگيري كنيم.
ادموند ماسكي، وزير خارجه آمريكا در نامهاي به مقامات ايران تاكيد كرد: اعزام چهار هواپيماي رادار هدايت شونده (آواكس) به عربستان سعودي صرفاً جنبه دفاعي داشته و قابليت تهاجمي ندارند.
عضو فرماندهي حزب بعث سوريه: هدف از جنگ ايران و عراق پايان دادن به انقلاب ايران و ساختن اين كشور به عنوان يك متحد براي امپرياليسم آمريكا و درآوردن رژيم عراق به صورت يك قدرت منطقهاي است كه قادر باشد سوريه را محاصره كند و نيروهاي انقلابي عرب را درهم بكوبد. يك سخنگوي دولت كويت اين خبر را كه كويت سلاح و مهمات به عراق داده، تكذيب كرد و افزود انتشار اين اكاذيب براي ضربهزدن به كويت است. مقامات منامه، ابوظني و كويت، استقرار هواپيماهاي نظامي عراق را در پايگاههاي اين كشورها براي در امان ماندن از حملهی هواپيماهاي ايراني تكذيب كردند.
محمود القاسمي يكي از رهبران امارات عربي متحده: انجام مذاكرات درباره سه جزيرهاي كه در تنگه هرمز در حال حاضر تحت تسلط ايران است، بايد توسط امارات عربي متحده انجام گيرد.
نخستوزير اسرائيل (بگين): اخبار روزنامههاي فرانسوي مبنيبر اين كه اسرائيل تأسيسات اتمي عراق را بمباران كرده، دروغ محض است.. نيروي هوايي ايران به اين تاسيسات حمله كرده، زيرا چه كسي جز ايران ميتواند اين بمباران را با هواپيماهاي فانتوم انجام دهد؟
مسائل خليجفارس و اقتصاد بينالملل وزير خارجه آمريكا: ايران طي چند روز اخير در مدخل خليجفارس از خود خويشنداري نشان داده و بدين ترتيب امكان استفاده از طرحهاي احتياطي جهت باز نگهداشتن خطوط كشتيراني در اين منطقه كاهش يافته است…… از نيروهاي آمريكايي اكنون دو ناو هواپيمابر در دريايي عربستان در بخش شمالي اقيانوس هندكه مدخل خليجفارس را تشكيل ميدهد، حضور دارند، حدود 15 كشتي فرانسوي در اقيانوس هند هستند كه بخشي از نيروي دريايي فرانسه را در منطقه تشكيل ميدهند. يك ناو هواپيما بر استراليايي عازم اقيانوسهند و هدفش نمايش قدرت است. دو كشتي جنگي انگليسي نيز از سنگاپور عازم اقيانوس هند هستند. يك ناو هواپيما بر ديگر نيز به ناوگان نيروي دريايي آمريكا در خليجفارس پيوست كه ظرفيت 170هواپيماي جنگنده را دارد. علاوه بر اين كه كشتي عظيم جنگي، تعدادي ناو موشكانداز در خليجفارس شناورند.
سخنگوي رسمي دولت آلمانغربي: بن خواهان كشتيراني آزاد در خليجفارس است كه جنبه حياتي براي جوامع بينالمللي دارد. نيروي دريايي كوچك عمان در نتيجه جنگ ايران و عراق در قسمت شمالي خليجفارس به حال آمادهباش كامل درآمده و از تنگه بين ايران و عمان كه عرض آن 24 مايل است، حفاظت ميكند. دولت عربستان اعلام كرده كه روزانه هفتصد هزار بشكه به توليد نفت خود افزوده است. براساس آمار رسمي مقامات سعودي اينك توليد نفت آن كشور ده ميليون و دويست هزار بشكه است. امّا مقامات جهاني نفت، توليد عربستان را بيش از 14 ميليون بشكه در روز ميدانند.
روزنامه النهار چاپ لبنان: جنگ ايران و عراق به گردش پول كمك خواهد كرد و دو كشورمذكور براي تامين مخارج مرمت تاسيسات خود بايد توليد را در سطح بالايي نگاهدارند و همين امر از افزايش بهاي نفت جلوگيري ميكند. پنج كشور صادر كننده نفت تصميم گرفتند توليد نفت خود را افزايش دهند.
تحليلها و تفسيرها راديو آمريكا:.. اينك نيروهاي مسلح عراق عليه شبحي از ارتش ايران كه در زير ضربات انقلاب رو به زوال گذاشته است، به جنگ برخاستهاند كه زماني برتري آشكار بر آنان داشت. در زمان شاه شمار ارتش ايران از 400 هزار تن تجاوز ميكرد و نيرومندترين قوايمسلح خليجفارس به شمار ميرفت، ولي اينك بنا به گزارش موسسه مطالعات استراتژيك لندن 60% نفرات ارتش ايران ترك خدمت كردهاند، نيروي هوايي آن دچار مشكل گرديده و بيش از 400 هواپيماي جنگنده آن با كمبود لوازم يدكي روبرو هستند، از سوي ديگر، نقش نيروي زميني ايران در مقابل نيروهاي عراقي مجهز به جنگافزارهاو تداركات روسي، ضعف ديسيپلين و روحيه ايرانيان را آشكار ساخته است. نيروهاي عراق موفق شدند طي كمي بيش از يك هفته در طول 700 و عمق 50 كيلومتري خاك ايران پيشروي كنند، طوري كه نفرات و تانكهاي عراق به دزفول، اهواز، خرمشهر و آبادان و شهرهاي بزرگ استان خوزستان رسيدهاند.
راديو آمريكا: تحليلگران آمريكايي عقيده دارند جنگ ايران و عراق به يك نبرد ديرپا تبديل ميشود، زيرا عراق سرزمينهاي اشغالي را نگه خواهد داشت و مردم ايران بر اساس گرايشهاي مليگرايانه مقاومت خواهند كرد.
خبرگزاري رويتر: ديپلماتهاي خارجي در تهران معتقدند هدف اعلام نشده عراق در جنگ، سقوط حكومت جمهورياسلامي ايران و تصرف منطقه نفتي خوزستان بوده است. هدف درازمدت عراق، برقراري حاكميت در خليجفارس به دنبال بركناري دولت انقلابي ايران بوده است. امّا پس از دوازده روز جنگ و در گل ماندن ارتش عراق در خوزستان، ايلام و كرمانشاه، احتمال به دست آوردن اين اهداف بعيد به نظر ميرسد….. رژيم ايران نه تنها ضعيف نشده، بلكه سياستمداران اختلافات خود را كنار گذاشتهاند و نيروهاي مسلح، اكنون امكان نشاندادن استعدادهاي خود را در جنگ پيدا كردهاند.
خبرگزاري آسوشيتدپرس به نقل از روزنامه گاردين: به نظر ميرسد حمله عراق به ايران بر محاسبات غلط پايهگذاري شده است. يك مبارزه كوتاه و شديد ميتوانست بخشي از مشكلات عراق را فوراً حل كند، ولي درگيري طولاني مشكلات اين كشور را بيش از پيش برملا خواهد كرد. شكست عراق در دستيابي به پيروزيهاي عظيم در اين جنگ، خطر تجديد حيات اسلام را كه موجب انقلاب ايران شد، به دنبال دارد.
راديو كلن: با اطمينان ميتوان ادعا كرد كه نيروهاي عراقي، برخلاف ادعاهاي خود، قادر به تسخير هيچيك از شهرهاي ايران نشدهاند. طبق گزارش خبرگزاريهاي جهان به طور كلي در صحنههاي جنگ موفقيت با ايرانيان بوده و نيروهاي زرهي ايران موفق شدهاند ضربات سختي به ارتش عراق واردآوردند.
راديو لندن: حدود دو هفته پيش وقتي نيروهاي عراق از مرز ايران گذشتند، به نظر ميرسيد صدام از پيروزيهاي سريع عراق اظهار اطمينان ميكند، ولي با گذشت زمان و جريان به جنگ به نظر ميرسد وقايع به آن صورت كه عراقيها تصور ميكردند، پيش نرفته است و خسارات شديدي به تاسيسات نفتي عراق وارد آمده و پيشنهاد صلح از طرف ايرانيان رد شده است. اكنون ارتش عراق از موضع تهاجمي خود فرو افتاده و سعي دارد مواضع خود را در خاك ايران تحكيم كند. اشتباه عراقيها اين بوده كه قدرت ايرانيها را دستكم گرفتهاند. نيروهاي مسلح ايران نسبت به قبل از انقلاب وضع بدتري داشتند، با اين همه آنها دست به مقاومت سرسختانهاي زدهاند. بنابراين، نتيجه جنگ تاكنون اين بوده كه صدام را از پيروزي سريعي كه ميتوانست شخصيت وي را درجهان عرب بهبود بخشد، محروم ساخته است.(5)
منابع :
1- کتاب: جنگ محدود ایران و امریکا در خلیج فارس
2- کتاب: ماجرای مک فارلین
3- کتاب: تجدید رابطه آمریکا و عراق
4- کتاب: عملیات مسلم بن عقیل
5- کتاب: هجوم سراسری
بازدیدها: 48