«پُر» کردن» یا «پُربار» کردن اوقات فراغت

اوقات فراغت فرصت طلایی است که می تواند لحظات زیبا و زرّین زندگی هر جوان باشد که متفاوت از دیگر اوقات، سبب رضایتِ درونی و افزایش شادکامی او شود.

فراغت، جوان را از تکرار و یکنواختی نجات می دهد و با جدا شدن از روزمرگی، زمینه ساز سلامت او شده، خستگی‌های روحی، آسیب های روانی، افسردگی‌ها، غم‌ها و درگیری‌های متعدد و متفاوت جسم و جانش را برای دقایقی از او دور می‌کند.

در فرهنگ و اندیشه اسلامی، اوقات فراغت با بیهودگی و معطّلی یا آلودگی و روزمرگی همسو نیست، بلکه فراغت، فرصت دوباره ای برای تلاش و فعالیت‌های فکری و جوشش شناخت و بینش است که در آن کوششی درونی و سفر به دیار قرب و قرار الهی، با پاکی نیّت و تابناکی اندیشه آغاز می گردد.

برای یک نوجوان شاید اوقات فراغت سه ماه تابستان باشد و برای یک دانشجو تعطیلات بین دو ترم تحصیلی و برای یک کارمند روز آخر هفته، ولی این ایام فراغت چه کوتاه مدت و چه بلند مدت نیازمند برنامه‌ریزی مناسب است تا فرد بتواند در سایه آن با رفع خستگی، استعدادهای خود را در زمینه‌های متفاوت شکوفا کند.

پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) در این باره فرمودند: «دو نعمت است که بسیاری از مردم با آن آزموده می‌شوند؛ فراغت و تندرستی.»

جوانان باید زندگی را به گونه‌ای تجربه کنند که از فایده‌های دنیوی و اخروی آن به طور یکسان بهره گیرد. جرعه‌ای از چشمه‌سار معرفت و معنویت بنوشد، خوشه‌ای از خرمن علم و ادب و هنر بچیند و به جای تقلید اندیشه‌ها، درست اندیشیدن را بیاموزد.

با چنین رهیافتی از فراغت، به جای «پر کردن» اوقات فراغت باید به «پربار» کردن آن فکر کرد. تا جوان دچار خستگی نشود و احساس نکند که در زندگی روزمره گرفتار شده است. در این صورت است که قلب او سرشار از عقش و امید خواهد شد.

در این میان کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد مکانی مورد اعتماد و اطمینان خانواده‌ها برای غنی سازی اوقات فراغت و آموزش برنامه های فرهنگی، مذهبی و علمی است که هرساله برنامه‌های اوقات فراغت خود را تحت عنوان «آسمانی ها» همزمان با فصل تابستان اجرا می‌کند.

حجت الاسلام رمضان زاهدی اصل، مسئول دبیرخانه کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار شبستان در بیرجند گفت: برنامه‌های طرح اوقات فراغت کانون‌های مساجد در سطح استان از اوایل تیرماه آغاز شده و تا نیمه شهریورماه ادامه دارد.

وی با اشاره به اینکه کلاس‌های اوقات فراغت برای رده‌های سنی نوجوانان، جوانان و بزرگسالان برگزار می‌شود، افزود: کانون‌های مساجد استان در طول اوقات فراغت فصل تابستان برنامه های متنوعی را در زمینه های قرآنی، فرهنگی، هنری، آموزشی، اعتقادی، ادبی، ورزشی، علمی و اردویی اجرا می‌کنند.

مسئول دبیرخانه کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد خراسان جنوبی از فعالیت ۴۵۲ کانون در استان خبر داد و گفت: ظرفیت پذیرش هر کانون فرهنگی برای کلاس‌های اوقات فراغت حدود ۸۰ نفر است.

حجت‌الاسلام زاهدی ادامه داد: سال گذشته ۱۶ هزار نفر در کلاس‌های اوقات فراغت کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد شرکت کردند.

وی با بیان اینکه برنامه‌‌های ترویجی در بخش قرآن و معارف برای همه کانون‌ها الزامی است، خاطر نشان کرد: روند اجرایی برنامه‌های تابستانی سال ۹۴ بر پایه چهار محور نشاط، برنامه های گروهی، تربیتی و آموزشی تبیین شده است.

مسئول دبیرخانه کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد خراسان جنوبی با اشاره به اینکه ثبت‌نام در بیشتر کلاس‌های اوقات فراغت کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد رایگان است، تصریح کرد: ممکن است برای بعضی از کلاس‌ها هزینه جزیی و اندک دریافت شود که به دلیل تأمین امکانات و مربی است.

حجت‌الاسلام زاهدی در ادامه با اشاره به اینکه امسال دومین سال متوالی اجرای نظامنامه جامع اوقات فراغت است، گفت: در طرح نظامنامه جامع اوقات فراغت برگه‌هایی در اختیار مدیران کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد استان قرار داده می‌شود که در این برگه‌ها مشخصات فردی، لیست حضور و غیاب، نمونه گواهی حضور و تقدیرنامه ثبت می‌شود و در پایان ‌بر اساس نیاز، مدیران کانون‌های فرهنگی، هنری مساجد به افراد شرکت‌کننده در کلاس‌ها گواهی می‌دهند.

وی با تاکید بر اینکه باید در کشور نحوه استفاده صحیح از اوقات فراغت، الگوسازی و فرهنگ سازی شود، بیان کرد: در برخی موارد ممکن است برنامه هایی که در تابستان اوقات فراغت را پر می کند تأثیر بسزایی در زندگی آینده انسان داشته باشد و مسیر زندگی وی را تغییر دهد چرا که استعدادهای انسان اگر در زمینه و شرایط مساعدی قرار گیرد به فعل تبدیل می‌شوند و از این جهت شناسایی این زمینه ها در زندگی فرد بسیار مهم است.

 زهرا رجایی مقدم، کارشناس فرهنگی و هنری دبیرخانه مساجد خراسان جنوبی نیز در گفتگو با خبرنگار شبستان در بیرجند با اشاره به اینکه برای اوقات فراغت ۳۸۰ کانون فرهنگی و هنری مساجد در استان فعال است، گفت: در این کانون‌ها، کلاس‌های اوقات فراغت برای رده های سنی مختلف برگزار می‌شود.

وی با بیان اینکه بر اساس برنامه ریزی انجام شده تا پایان برنامه‌های اوقات فراغت از کانونهای مجری اوقات فراغت استان بازدید بعمل می‌آید، افزود: به کانون‌های مساجد استان، سرانه اوقات فراغتی بر اساس تعداد کلاس ها، متربیان، گزارش کار کانون ها و… به آنها پرداخت می شود.

رجایی‌مقدم ادامه داد: در این بازدیدها نقاط ضعف و قوت کانونها، چگونگی برگزاری کلاسها، چگونگی اطلاع رسانی کلاسها و استفاده از نظامنامه اوقات فراغت استان توسط کارشناسان دبیرخانه استان بررسی و همچنین فرم ارزیابی نظامنامه جامع اوقات فراغت تکمیل می شود.

کارشناس فرهنگی و هنری دبیرخانه مساجد استان تاکید کرد: برنامه اوقات فراغت کانونهای فرهنگی و هنری مساجد باید از جاذبه بالایی برای جهت دهی به فکر نسل جوان و تشویق و ترغیب آنان برای مشارکت اجتماعی برخوردار باشد.

عبدالباسط محمد دوست، مسئول کانون فرهنگی هنری عماریون مسجد حضرت ابوالفضل(علیه السلام) علی آباد نیز گفت: کلاس‌های اوقات فراغت این کانون از ابتدای اواخر خردادماه شروع شده و تا ۲۰ مردادماه امسال ادامه دارد.

وی افزود: در حال حاضر در این کانون کلاس‌های کامپیوتر، آموزش زبان انگلیسی و قرآن، نقاشی سفال، گلیم‌بافی، آموزش شیرینی‌پزی، خیاطی، روبان دوزی و آموزش احکام مقدماتی نماز و مسائل دینی در حال برگزاری است.

مسئول کانون فرهنگی هنری عماریون با اشاره به اینکه همزمان با اختتامیه کلاس‌های اوقات فراغت جشن ولادت امام رضا(علیه السلام) برگزار خواهد شد، تصریح کرد: در این مراسم جوایزی به نقاشی‌های برتر کودکانی که به همراه والدین خود در نماز جماعت حضور داشته‌اند، اهدا می‌شود.

محمد دوست از عضویت ۶۰ نفر در این کانون خبر داد و بیان کرد: در طول سال برنامه‌های ثابتی در کانون مسجد شامل قرائت زیارت امین الله، وارث،دعای کمیل، تفسیر قرآن و صحیفه سجادیه، دوره آموزشی تحکیم خانواده برگزار می‌شود.

به گفته وی برای ادامه پیدا کردن ارتباط جوانان و دانش‌آموزان با کانون مسجد آنان را به سمت انجام پژوهش و تحقیق پیرامون موضوعات مشخص شده تشویق و سوق می‌دهیم و جلسات پرسش و پاسخگویی و حلقه‌های تربیتی و معرفی برای آنان برگزار می‌شود.

مسئول کانون فرهنگی هنری عماریون مهمترین شیوه جذب جوانان به مساجد را برخورد مناسب و داشتن سعه‌صدر دانست و افزود: آشنایی با مسائل و مشکلات نوجوانان و جوانان و بیش از هرچیز آشنایی با شیوه برخورد با آنان، ضروری‏ترین نیاز و ابزار برای کسانی است که به نحوی با نوجوانان برخورد می‏کنند.

محمددوست تاکید کرد: در اجرای برنامه‌های مسجد اگر هیات امناء و امام جماعت با یکدیگر همکاری کنند قطعاً جوانان پای کار می‌آیند.

محمد دستگردی، مسئول کانون فرهنگی هنری هدایت مسجد حضرت ابوالفضل(علیه السلام) روستای دستگرد با اشاره به تاسیس این کانون در سال ۸۹، گفت: در ماه مبارک رمضان در این کانون کلاس‌های تفسیر، روخوانی و تجوید قرآن برگزار شد.

وی با بیان اینکه این کانون از سال ۹۱ تاکنون ۳۶ شماره نشریه منتشر کرده، ادامه داد: اما از ابتدای امسال به دلیل کمبود منابع مالی قادر به انتشار آن نیستیم.

دستگردی از جمع‌آوری آلبوم عکس افتخارات جوانان کانون فرهنگی هنری هدایت مسجد حضرت ابوالفضل(علیه السلام) روستای دستگرد خبر داد و افزود: عکس افرادی که مقامی در مسابقات مختلف کسب کرده اند در این آلبوم وجود دارد  و در نمایشگاهی در معرض دید اهالی روستا قرار می‌گیرد.

مرضیه کاردیده، مسئول کانون حضرت رقیه(سلام الله علیها) نیز گفت: در این کانون کلاس‌های حفظ جزء سی قرآن ویژه نونهالان، آموزش زبا انگلیسی، نقاشی، دوره آموزشی سبک زندگی اسلامی، فوتسال برای تابستان در حال برگزاری است.

وی با اشاره به اینکه در هر کلاسی حدود ۲۰ نفر شرکت دارد، بیان کرد: کلاس‌های اوقات فراغت این کانون از ابتدای ماه مبارک رمضان شروع شده و نیمه شهریورماه به پایان می‌رسد.

مسئول کانون حضرت رقیه(سلام الله علیها) عنوان کرد: امسال کودکان و نوجوانان از برنامه‌های این کانون استقبال زیادی کردند و خیلی مواقع به این بهانه به مسجد می‌آیند.

کاردیده با بیان اینکه فضای مناسبی برای اجرای برنامه‌های فرهنگی نداریم، از مسئولان و خیران درخواست کرد تا برای ساخت حسینه‌ای در جوار مسجد حضرت ابوالفضل (علیه السلام) واقع در سایت اداری بیرجند همت و کمک کنند.

امیر تیموری‌پور، مسئول کانون شهید باهنر مسجد امام حسن مجتبی(علیه السلام) گفت: این کانون فعالیت خود را از سال ۸۹ آغاز کرده و هرساله کلاس‌های اوقات فراغت را برگزار می‌کند.

وی با اشاره به اینکه بیشتر شرکت‌کنندگان در این کلاس نوجوانان هستند، افزود: بیش از ۱۰۰ نفر در کلاس‌های اوقات فراغت این کانون شامل روخوانی و حفظ قرآن، معارف و احکام اسلامی، فوتسال و مداحی شرکت دارند.